مسوولان در کمیته مصونیت خبرنگاران میگویند که گراف خشونت علیه خبرنگاران در یک ماه اخیر افزایش یافته است. مسوولان این نهاد با ابراز نگرانی از افزایش خشونت علیه خبرنگاران میگویند که در یک ماه اخیر 37 قضیه خشونت علیه خبرنگاران در این نهاد به ثبت رسیده است.
صدیقالله توحیدی، مسوول دادخواهی کمیته مصونیت خبرنگاران، روز پنجشنبه، دهم اسد، در یک کنفرانس خبری گفت که خشونت علیه خبرنگاران در ماه جولای امسال نسبت به همین ماه در سال گذشته افزایش یافته است. به گفته آقای توحیدی، در یک ماه گذشته 37 مورد خشونت علیه خبرنگاران در این نهاد به ثبت رسیده است، این در حالی است که در سال گذشته میلادی در همین ماه 7 قضیه خشونت به ثبت رسیده بود.
آقای توحیدی گفت، 37 قضیه خشونت علیه خبرنگاران که در این نهاد به ثبت رسیده است، سه مورد قتل، 11 مورد لتوکوب، 12 مورد تهدید، دو مورد توهین و تحقیر، هشت مورد زخم برداشتن خبرنگاران و دو مورد بازداشت موقت را شامل میشود. وی دلیل افزایش خشونت علیه خبرنگاران را نشر اعلامیه تهدیدآمیز از سوی گروه طالبان دانست. گروه طالبان چندی پیش در اعلامیهای، رسانههای کشور را به حمله نظامی تهدید کرده بود. گروه طالبان در این علامیه به رسانههای کشور اخطار داده بود که اگر نشر اعلانات و تبلیغاتی که عقاید و منافع آنان را متضرر میسازد متوقف نشود، این رسانهها را مورد حمله نظامی قرار میدهند و کارمندان آنها هیچ نوع مصونیت امنیتی نخواهند داشت.
مسوول دادخواهی کمیته مصونیت خبرنگاران در این خصوص گفت، با وجودی که بارها برای اصلاح اعلاناتی که از طریق رسانهها نشر میشود تقاضا کردهایم، اما تا اکنون در نشر آنها اصلاحاتی به وجود نیامده است و بدون کدام تغییری این تبلیغات را نشر میکنند. از سویی هم، او افزود که گروه طالبان با تماسهای تلفنی و به صورت مستقیم شماری از رسانهها را تهدید کرده است. آقای توحیدی همچنان از نهادهایی که اعلانات را برای آغاز مذاکرات صلح تهیه میکنند، خواست که در محتوای پیام این اعلانات دقت بیشتری به خرج دهند. افزون بر این، آقای توحید تأکید کرد که در نشر اعلانات و اصلاح آنها تلاش میکنند. او از گروه طالبان هم خواست که رسانهها را تهدید نکند و تهدیدشان را پس بگیرد.
از سویی هم آقای توحیدی با اشاره به گفتوگوهای صلح گفت که آزادی بیان نباید در این گفتوگوهای قربانی شود. او تأکید کرد که قرار است هشتمین دور گفتوگوهای صلح میان امریکا و گروه طالبان به زودی آغاز شود. به گفته توحیدی، ممکن است در این دور گفتوگوها یک توافق میان امریکا و گروه طالبان به وجود آید. آقای توحیدی ابراز امیدواری کرد که این توافق زمینه را برای برگزاری گفتوگوهای صلح میان حکومت و گروه طالبان فراهم کند. با این حال او از تیم مذاکرهکننده حکومت خواست که از آزادی بیان در گفتوگوهای دفاع کنند و نگذارند که آزادی بیان با محدودیتهایی روبهرو شود.
همچنان آقای توحیدی در این نشست خبری گفت که رسانهها در چوکات قانون اساسی افغانستان فعالیت میکنند و تمام فعالیتهایشان براساس ارزشهای اسلام است. با این حال آقای توحیدی یادآور شد که گروه طالبان در نشست بینالافغانی دوحه، موضعشان در برابر رسانهها را روشن نساخته است. او گفت، با وجودی که رسانههای کشور براساس ارزشهای دینی نشرات دارند، اما گروه طالبان گفته است که از آزادی بیان در چارچوب «ارزشهای اسلامی و ملی» حمایت میکند. او افزود که این موضع طالبان روشن نیست و با ابهام روبهرو است. او از گروه طالبان خواست که بیشتر در این مورد وضاحت بدهد.
کمیته مصونیت خبرنگاران در حالی این گزارش را مبنی بر افزایش خشونت علیه خبرنگاران به نشر رساند که چندی پیش «نی» یا نهاد حمایتکننده رسانههای آزاد، از کاهش خشونت علیه خبرنگاران خبر داده بود. نی با نشر یک گزارش گفته بود که خشونت علیه خبرنگاران در مقایسه با شش ماه اول سال گذشته، 50 درصد کاهش یافته است.
90 درصد خبرنگاران به اطلاعات دسترسی ندارند
همزمان با این نی نیز در یک نظرسنجی تازه گفته است که بیشتر خبرنگاران به اطلاعات دسترسی ندارند. مسوولان این نهاد گفتهاند که 90 درصد خبرنگاران در هنگام گزارشدهی از پروسه انتخابات، به اطلاعات دسترسی ندارند.
مجیب خلوتگر، رییس اجرای «نی» یا نهاد حمایتکننده رسانههای آزاد افغانستان، روز پنجشنبه، دهم اسد، در یک نشست خبری گفت، در یک نظرسنجی که با 300 تن از خبرنگاران در مرکز و ولایات در مورد انتخابات صورت گرفته است، نشان میدهد که عدم دسترسی به اطلاعات بزرگترین چالش فراروی خبرنگاران است. آقای خلوتگر گفت که از میان اشتراککنندهگان در این نظرسنجی، 90 درصد گفتهاند که در پروسه انتخابات به اطلاعات دسترسی ندارند و 86 درصد گفتهاند که ناامنی بزرگترین چالش فراروی کار آنها است. از سوی دیگر رییس اجرای نی افزود، علیرغم عدم دسترسی به اطلاعات و ناامنیهای موجود، حدود 3 درصد از خبرنگاران گفتهاند که هیچ چالشی سد راه آنها در هنگام اطلاعرسانی وجود نداشته است. با این حال رییس اجرایی نی از حکومت و نهادهای دولتی خواست که زمینه دسترسی به اطلاعات را برای خبرنگاران فراهم کنند.
خشونت علیه خبرنگاران و عدم دسترسی به اطلاعات، دو چالشی است که به رغم تمامی تلاشها تا اکنون رفع نشده است.
یادداشت: این گزارش، به همکاری کمیتهی مصونیت خبرنگاران افغان تهیه شده است.