احتیاط یا ابزار تقلب؛ یکونیم میلیون برگه رایدهی اضافه چاپ شده است

برگههای رایدهی به تازهگی در اختیار کمیسیون مستقل انتخابات قرار گرفته است. مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات تعداد این برگهها را ۱۱ میلیون و ۱۸۵ هزار برگه عنوان کردهاند، در حالی که برای انتخابات ریاست جمهوری پیش رو ۹ میلیون و ۶۴۵ هزار و ۲۸۳ شهروند واجد شرایط رایدهی ثبت نام کردهاند.
هرچند برگههای رایدهی حدود ۱۶ درصد از شمار رایدهندهگان بیشتر چاپ شده است، مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات اما میگویند که محاسبه آنان بر اساس تعداد محلات رایدهی صورت گرفته و برگههای چاپ شده تنها ۵ درصد بیشتر از تعداد این محلات است.
حبیبالرحمان ننگ، رییس دبیرخانه کمیسیون مستقل انتخابات، در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید، برگههای اضافی در همآهنگی و مطابق به فیصله کمیسیون مستقل انتخابات به چاپ رسیده است. آقای ننگ گفت: «در کل ۵ درصد برگههای اضافی بر اساس محلات رایدهی چاپ شده و ۵درصد اضافی بر اساس ولایات.» آقای ننگ دلیل چاپ این برگههای اضافی را «تدابیر احتیاطی» عنوان کرد و گفت در صورتی که در یکی از محلات رایدهی به سبب حوادث و یا بیاحتیاطی رایدهندهگان شماری از برگههای رایدهی تخریب شود و نیاز به برگه اضافی باشد، از همین برگههای احتیاطی که برای هر محل به گونه جداگانه در نظر گرفته شده است، استفاده خواهد شد. آقای ننگ ادامه داد، در صورتی که ۵ درصد برگههای احتیاطی محلات به مصرف برسد و نیاز به برگههای بیشتر شود، با توجه به نیاز میتوان از ۵ درصد برگههای احتیاطی دیگری که در دفاتر ولایتی کمیسیون مستقل انتخابات قرار خواهند گرفت، استفاده میشود.
با این حال، شماری از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری چاپ یکونیم میلیون برگه اضافی را «ابزار تقلب» عنوان میکنند و میگویند متصور نیست که در انتخابات ریاست جمهوری همه این برگهها به مصرف برسد، زیرا به باور این نامزدان، در انتخابات ریاست جمهوری ممکن کمتر از پنج میلیون رایدهنده شرکت کنند. از میان این نامزدان، عنایتالله حفیظ میگوید، بیشتر شهروندانی که مشخصات شناسنامههایشان در فهرست رایدهندهگان درج است، برای انتخابات پارلمانی ثبت نام کردهاند، اما برای انتخابات ریاست جمهوری ممکن کمتر از چهار میلیون رایدهنده شرکت کنند. آقای حفیظ تاکید میکند که کمیسیون مستقل انتخابات باید این برگهها را آن چنانی که لازم است، مدیریت کند. به گفته او، در غیر این صورت این برگههای اضافی میتواند به عنوان ابزار تقلب استفاده شود. فرامرز تمنا، نامزد دیگر انتخابات ریاست جمهوری، نیز اشتراک حدود نُهونیم میلیون رایدهنده را در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو غیر متصور دانست و گفت، شناسنامههای تزویری که در انتخابات پارلمانی سال گذشته استفاده شده است، تا کنون از سوی کمیسیون مستقل انتخابات و اداره احصاییه مرکزی آن چنانی که لازم بود، تصفیه نشده است و از همین رو، ممکن تعداد رایدهندهگان کمتر از نُه میلیون باشد. آقای تمنا با انتقاد از چاپ حدود یکونیم میلیون برگه اضافی برای انتخابات ریاست جمهوری پیش رو میگوید، این برگهها میتواند شکوشبههایی را در مهندسی انتخابات افزایش دهد. او با ابراز این مطلب از کمیسیون مستقل انتخابات خواست از هر برگه که در انتخابات ریاست جمهوری استفاده نخواهد شد، حساب بدهد.
در همین حال، نهادهای ناظر بر روند انتخابات نیز چاپ یکونیم میلیون برگه اضافی برای انتخابات ریاست جمهوری را غیرموجه میدانند و میگویند که کمیسیون مستقل انتخابات فهرست رایدهندهگان را در اختیار داشت و با توجه به شمار رایدهندهگان باید پیشنهاد تنها ۸درصد برگه اضافی را ارایه میکرد. یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان (فیفا) همچنان چاپ برگههای رایدهی احتیاطی را بر اساس محلات رایدهی غیراصولی عنوان کرد و گفت، برگههای احتیاطی اضافی باید بر اساس تعداد رایدهندهگان محاسبه میشد، نه بر اساس شمار محلات رایدهی. رییس اجرایی فیفا درباره امکان تقلب با استفاده از برگههای اضافی خاطرنشان ساخت: «در صورتی که کمیسیون مستقل انتخابات نتواند این برگههای اضافی را مدیریت کند، این برگهها میتواند به ابزار تقلب بدل شود.» با این وصف، رییس اجرایی فیفا از کمیسیون مستقل انتخابات میخواهد که در چگونهگی استفاده از برگههای اضافی باید برای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری، نهادهای ناظر بر روند انتخابات و نمایندهگان احزاب سیاسی حساب بدهد.
چاپ یکونیم میلیون برگه اضافی برای انتخابات ریاست جمهوری در حالی نگرانی نهادهای ناظر بر روند انتخابات و نامزدان انتخابات ریاست جمهوری را برانگیخته است که در انتخابات ریاست جمهوری دور گذشته ادعاهایی مطرح شده است که بین یکونیم تا دو میلیون رای تقلبی استفاده شده است. یکی از این ادعاها از سوی دسته انتخاباتی «اصلاحات و همگرایی» در انتخابات سال ۱۳۹۳ مطرح شده است. اعضای این دسته انتخاباتی، تیم «تحول و تداوم» به رهبری محمداشرف غنی را متهم به تقلب و سوءاستفاده از دو میلیون برگه رایدهی کردهاند. محمد محقق، معاون دوم این دسته انتخاباتی در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۳ گفت: «بیش از دو میلیون رای در این دور انتخابات ریاست جمهوری تقلب شده و نزدیک به یک هزار محلی که براساس گزارشهای نیروهای امنیتی در روز انتخابات بسته بوده، از این محلها به نفع تیم تحول و تداوم استفاده شده است.»
مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات اما میگویند، برای استفاده این برگههای اضافی و سایر برگههای رایدهی یک راهکار روشن وشفاف در نظر گرفتهاند. حبیبالرحمان ننگ، رییس دبیرخانه کمیسیون مستقل انتخابات، در این باره گفت، مطابق برنامه عملیاتی که از سوی این کمیسیون طرح شده است، برگههای رای از هنگام ارسال به دفاتر ولایتی کمیسیون تا برگشت آن به دفتر مرکزی کمیسیون مستقل انتخابات زیر نظارت جدی قرار خواهند داشت. رییس دبیرخانه این کمیسیون اطمینان میدهد که برای مدیریت انتخابات ششم میزان تدابیر جدی در نظر گرفته شده است تا از تقلب در انتخابات ریاست جمهوری پیشگیری شود.
این در حالی است که بر اساس تقویم انتخابات، قرار است انتخابات ریاست جمهوری تا ۳۶ روز دیگر در ششم میزان برگزار شود. در این دور ۱۷ نامزد خودشان را برای احراز کرسی ریاست جمهوری نامزد کردهاند. در کنار فهرست رایدهندهگان قرار است این بار از فناوری انگشتنگاری نیز در روز رایدهی استفاده شود. برای این کار نزدیک به ۴۰ هزار دستگاه انگشتنگاری از آلمان خریداری شده است.