تیم بررسی واقعیت، اخبار بیبیسی – 29 آگست 2019 میلادی – برگردان: معروف ضیایی
ارتش امریكا از سال 2001 بدینسو برای جنگ با شورش طالبان در افغانستان، میلیاردها دالر هزینه كرده است.
اکنون عدم اطمینان از تلاشهای دیپلماتیک برای پایان دادن به حضور نظامی امریکا در آنجا پس از طغیان و افزایش خشونتها وجود دارد.
رییس جمهور افغانستان اشرف غنی گفته است که این جنگ «برای دولت و جامعه ایالات متحده 500 میلیارد دالر هزینه در پی داشته است.» این رقم چقدر دقیق است و چگونه میتوان به صحت و سقم آن اطمینان کرد؟
تعداد نیروهای امریکایی در افغانستان از سال 2002 الی 2018 میلادی:
ایالات متحده در اکتبر 2001 به افغانستان حمله و طالبان را متهم کرد که اسامه بن لادن و چهرههای ارشد القاعده را در ارتباط با حملات 11 سپتامبر در اختیار داشته و پناه دادهاند.
آنها طالبان را از قدرت کنار زدند و پس از آن، این گروه شبهنظامی، شورش طولانیمدت را در سراسر کشور آغاز کرد.
نیروهای امریکا در افغانستان افزایش یافت و ایالات متحده میلیاردها دالر برای مبارزه با طالبان و کمک به بازسازی افغانستان بودجه و منابع مالی تخصیص داد.
بین سالهای 2010 تا 2012، در یک مقطع زمانی ایالات متحده برای مدتی بیش از 100000 سرباز در این کشور داشت. براساس ارقام ارایه شده توسط دولت امریکا، هزینه جنگ تقریباً به 100 میلیارد دالر در سال افزایش یافت.
هنگامی که ارتش امریکا تمرکز خود را از عملیات تهاجمی دور کرد و بیشتر بر آموزش نیروهای افغان متمرکز شد، هزینهها به شدت کاهش یافت و بین سالهای 2016 و 2018 هزینههای سالانه حدود 40 میلیارد دالر بود.
هزینه تخمینی برای سال جاری تا مارچ 2019 معادل 18 میلیارد دالر است.
هزینه جنگ ایالات متحده در افغانستان 2001-2019:
منبع: وزارت دفاع امریکا
بنابراین، براساس اعلام وزارت دفاع ایالات متحده، کل هزینههای نظامی در افغانستان (از اکتبر 2001 تا مارچ 2019) 760 میلیارد دالر بوده است.
این به مراتب بیشتر از رقمی است که رییس جمهور افغانستان ارایه کرده است. اما این رقم شامل هزینه امریکا در پاکستان که ایالات متحده از آن به عنوان پایگاه برای عملیات مربوط به افغانستان استفاده میکند، نمیشود.
یک تحقیق مستقل که توسط «پروژه هزینه جنگ» توسط به دانشگاه براون انجام شده، استدلال میکند که آمار رسمی ایالات متحده برای جنگ افغانستان به صورت قابل ملاحظهای کمتر از میزان واقعی آن برآورد شده است.
در این بیانیه آمده است که کنگره بودجه بالغ بر یک تریلیون دالر برای افغانستان و پاکستان تصویب کرده است.
ناتا کرافورد، مدیرعامل پروژه هزینه جنگ نیز میگوید که این برآورد «هیچ یک از هزینههای دیگر برای مراقبت از جانبازان جنگ، پول صرف شده برای سایر ادارات دولتی برای فعالیتهای مرتبط با جنگ و هزینه بهره بدهی و قروض ناشی از جنگ را شامل نمیشود.»
او میافزاید: اگر این هزینهها و عوامل را در نظر بگیرید، هزینه جنگ نزدیک به دو تریلیون دالر است.
پول کجا رفته و در کجا هزینه شده است؟
بخش عمده این پول برای عملیات ضد شورش و تأمین نیازهای نیروهای امریکایی از جمله غذا، پوشاک، مراقبتهای پزشکی، دستمزد ویژه و مزایای مربوط به خدمت در افغانستان هزینه شده است.
دادههای رسمی نشان میدهد که ایالات متحده همچنان در حدود 133 میلیارد دالر (حدود 16٪) از کل هزینههای صرف شده در 17 سال گذشته را در پروژهها و برنامههای مربوط به بازسازی افغانستان هزینه کرده است که بیش از نیم آن یعنی 83 میلیارد دالر برای ایجاد نیروهای امنیتی افغانستان، از جمله ارتش ملی و نیروی پولیس افغانستان هزینه شده است.
مابقی عمدتاً صرف بهبود حکومتداری، ایجاد زیرساختها و همچنین کمکهای اقتصادی و بشردوستانه و اقدامات مبارزه بر ضد مواد مخدر شده است.
ایالات متحده از سال 2002 تا جون سال جاری به طور متوسط روزانه 1.5 میلیون دالر – یا تقریباً به صورت مجموعی 9 میلیارد دالر ـ در تلاشها و فعالیتها مربوط به مبارزه با مواد مخدر هزینه کرده است. با وجود این براساس آمار سازمان ملل متحد، کشت و تولید مواد مخدر به جای کاهش، در واقع افزایش یافته است.
در سال 2017، سازمان دیدهبان امریکا که مسوولیت نظارت بر فعالیتهای بازسازی را برعهده داشت، اظهار داشت که در طی 11 سال گذشته 15.5 میلیارد دالر به دلیل «اتلاف، کلاهبرداری و سوءاستفاده» ضایع شده است.
به گفته این نهاد ناظر، این آمار احتمالاً «فقط بخشی از کل ضایعات» است. این نهاد اضافه كرده است كه پول امریكا «اغلب اوقات، تعارضات را تشدید، فساد را فعال و حمایت از شورشیان را تقویت میكند.»
هزینه انسانی چقدر بوده است؟
از زمان آغاز جنگ علیه طالبان در سال 2001 تا کنون، نیروهای امریکایی 2300 کشته و حدود 20500 زخمی داشتهاند .
طبق آمار رسمی، تقریباً 14000 نظامی ارتش امریكا در جون سال 2018 و در حدود 11000 غیرنظامی امریكایی نیز حضور داشتند كه به عنوان پیمانكار مشغول به كار هستند.
اما آمار تلفات ایالات متحده نسبت به تلفات جانی نیروهای امنیتی افغان و غیرنظامیان در مجموع کمتر بوده است.
رییس جمهور غنی امسال گفت که بیش از 45000 عضو نیروهای امنیتی افغانستان از زمان آغاز ریاست جمهوری وی یعنی از 2014 تا کنون کشته شدهاند.
تلفات غیرنظامیان در افغانستان بین سالهای ۲۰۰۹ الی ۲۰۱۹:
منبع: مأموریت هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (* تلفات 2019 تا 30 جون)
تصمیم آقای غنی برای افشای آمار تلفات، امری غیرعادی و غیرمعمول بود، زیرا دولتهای ایالات متحده و افغانستان معمولاً شمار تلفات افغانستان را منتشر نمیکنند.
با این حال، برخی گزارشها میگویند که تلفات نیروهای امنیتی افغانستان در سالهای اخیر بسیار زیاد بوده است. گاهی به طور متوسط 30-40 کشته در روز بوده است.
بر اساس گزارش هیأت معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما)، از زمان آغاز ثبت منظم و دوامدار ارقام تلفات افراد ملکی از 2009 تا کنون بیش از 32000 غیرنظامی کشته و در حدود 60،000 فرد ملکی دیگر زخمی شدهاند.