کمک‌های بشردوستانه امریکا برای طالبان
حبیب حمیدزاده
یک سال و چند ماه از فروپاشی جمهوری و آغاز حاکمیت دوباره طالبان بر افغانستان می‌گذرد. فروپاشی نظم جمهوری، فروپاشی موسسات داخلی و خارجی، انتقال سرمایه به بیرون از کشور، تعطیل شدن بخش‌های زیادی از تجارت‌های داخلی، کاهش صادرات و واردات و در کل کاهش کارهای پول‌آور را به همراه داشت. شکست جمهوری، ورشکسته‌گی عمومی را به دنبال آورد. اما رژیم طالبان که دارای نیروهای نظامی و ملکی است، ظاهراً تا هنوز با کمبود پول مواجه نشده است. وسایل نقلیه در ادارات ملکی و ارتش که استفاده از آنان بسیار هزینه‌بردار است، همانند دوره جمهوری فعال‌اند و مورد استفاده قرار می‌گیرند. در دوره جمهوری تقریباً تمام هزینه این بخش توسط کشورهای حامی افغانستان پرداخت می‌شد. پرسشی که برای شهروندان افغانستان مطرح است، این است که گروه طالبان هزینه این دم‌و‌دستگاه عریض و طویل ارتش و بخش‌های دیگرشان را از کجا و چگونه تامین می‌کنند؟
در دوران جمهوری که اداره کشور به دست نیروهای درس‌خوانده بود، افغانستان سالانه فقط سی درصد مصرف داخلی‌اش را از درامد خودش تامین می‌کرد. بخش دیگر نیازهایش مثل هزینه مورد نیاز ارتش، بازسازی و بخش‌های دیگر را جامعه جهانی، به‌خصوص ایالات متحده امریکا، تامین می‌کرد. اما گروه طالبان با آن‌که هنوز به حکومت رسمی تبدیل نشده و در حالی که اقتصاد ضعیف افغانستان در تحول اخیر تقریباً فروپاشیده است، توانسته هزینه نیروهای نظامی و ملکی را تهیه و پرداخت کند. مورد پرسش‌برانگیز دیگر، حفظ ارزش پول رایج افغانستان است. با آن‌که افغانستان ارتش رسمی و منظم ندارد، فاقد حکومت و حاکمیت قانونی است، روابطش با سایر جهان قطع است، صادرات و وارداتش تقریباً به درجه صفر تنزل کرده است، بی‌اعتمادی ملی به اوجش رسیده و برای همین سرمایه‌ها و سرمایه‌داران کشور را ترک کرده‌اند، ارزش پول رایج کنترل شده و تا حدی ثابت نگه داشته شده است. دلیل این، چیزی غیر از فرستادن بسته‌های هفته‌وار دالر و کمک‌های فنی برای گروه طالبان نمی‌تواند باشد.
کمک‌های بشردوستانه ایالات متحده امریکا برای مردم افغانستان، یکی از خبرهای هفته‌وار رسانه‌های داخلی است. آمار دقیق مبلغی که طی یک سال اخیر به بانک بین‌المللی افغانستان سپرده شده است، چیزی در حدود همان کمک‌های دوره جمهوری است. تقریباً هر هفته گروه طالبان مبلغ زیادی را در کابل تسلیم می‌شوند که مشخص نیست آن را در کدام بخش به مصرف می‌رسانند. ایالات متحده امریکا این کمک‌ها را بشردوستانه و برای مردم افغانستان اعلام می‌کند.
گروه طالبان طی یک سال حاکمیت‌شان تا هنوز در هیچ بخش کشور از این پول برای سرمایه‌گذاری، تاسیس مکتب یا شفاخانه، ساخت‌و‌ساز پل یا هر نوع آبادی دیگر استفاده نکرده است. حد‌اقل هیچ نوع گزارشی از چگونه‌گی مصرف کمک‌های بشردوستانه ایالات متحده امریکا برای مردم افغانستان به نشر نرسیده است که نشان بدهد طالبان آن پول را صرف حل مشکلات مردم افغانستان کرده باشند.
با توجه به شیوه تزریق دالر به افغانستان زیر اداره طالبان، کمک‌های بشردوستانه ایالات متحده امریکا برای طالبان است، نه برای مردم افغانستان؛ زیرا هیچ‌گونه بررسی و حساب‌گیری‌ای از چگونه‌گی مصرف این پول‌ها طی یک سال اخیر انجام نشده است. جای مصرف دالرهای امریکایی در دوران حاکمیت گروه طالبان، مشخص نیست. از این لحاظ، تحویل‌دهی هفته‌وار دالر به افغانستان که به دست گروه طالبان مدیریت می‌شود، معنای دیگری جز روابط با این گروه، تایید این گروه و کمک برای حفظ و بقای رژیم این گروه نیست.
ایالات متحده امریکا که همین اکنون جمهوری اسلامی ایران را استبدادی می‌خواند و از زنان و مردان مخالف آن با تمام قوت حمایت می‌کند، در همسایه‌گی جمهوری اسلامی ایران، به غیر‌دموکراتیک‌ترین، بی‌ریشه‌ترین و غیر‌مردمی‌ترین حاکمیت جهان، یعنی طالبان دست دوستی، همکاری و یاری دراز کرده است. جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با آخوندهای حاکم در کابل، یک بهشت دموکراتیک است. اگر ایالات متحده امریکا در قبال دموکراسی و آزادی جدی است، در نحوه رابطه خود و کمک‌هایی که برای کابل می‌فرستد، شفاف‌سازی کند؛ زیرا با رژیمی همکاری می‌کند و به بهانه کمک بشردوستانه برای مردم افغانستان، در اختیار گروهی دالر قرار می‌دهد که بدترین جنایت‌ها و هولناک‌ترین رویدادهای ضد بشری را طی ۲۰ سال گذشته در افغانستان مرتکب شده و انجام داده است.
