فرهنگی - شعر و ادبیات

مردم‌گرایی یکی از شگردهای مهم و ارزشمند ادبی و زبان‌شناختی ا‌ست که تا اکنون به‌گونه شایسته و جدی مورد توجه و عنایت ادب‌پژوهان قرار نگرفته است. در این مقاله کوتاه، تلاش شده تا پس از شناسایی این شگرد با همه چند‌و‌چونش، برخی از غزل‌های مولانا...

چکیده استاد عبدالحق بیتاب با 83  سال زنده‌گی پربار، سی سال آموزگار مکاتب کابل و دارالمعلمین بود و 18 سال (1326- 1344) استاد دانشگاه کابل. در سال 1331 خورشیدی ملک‌الشعرای افغانستان شد. پنج سال عضو هیأت ترجمه تفسیر کابلی گردید. در سال 1344 به حیث...

زنده‌گی و مرگ دو مفهم به هم وابسته است. یکی تکمیل‌کننده مفهوم دیگری است. از نظر علمی نیز چنین پیوندی در میان مرگ و زنده‌گی وجود دارد. در زیست‌شناسی حیات را انتظام مغلق مواد کیمیاوی می‌دانند که در اجسام زنده بروز می‌کند، پس مرگ از...

بخش نخست سمیع حامد، هم شاعر قصیده‌های بلند است و هم شاعر نیمایی‌های بلند. با این حال بخش قابل توجه شاعری حامد کوتاه‌سرایی‌های اوست. گذشته از رباعی و دوبیتی‌هایی که با زبان، حال و هوای تازه سروده شده‌اند، او در نیمایی‌ها و شعر سپید خود...

 محتوای ترانه‌های بابا طاهر آمیزه‌ای است از عرفان، عشق، اندوه مرگ، ناپایداری زنده‌گی و جهان، پند و اندرز. عرفان و عشق را که از میان برگیریم دیگر همه‌اش در دایره همان اندیشه‌هایی قرار می‌گیرند که به‌نام اندیشه‌های خیامی یاد می‌شوند. زبان ترانه‌هایش چنان ساده، روان...

به شهادت تاریخ، امروز حدود هشتصد و شانزده سال از  تولد مبارک فردی می‌گذرد که تاریخ بشر کم‌تر شاهد حضور شخصیت بی‌نظیر و استثنایی او در عرصه گیتی بوده است. عارف وارسته، دانشمند پرهیزگار و انسان‌شناس بی‌بدیلی که حدود هشتصد و شانزده سال پیش از...

بر‌بنیاد چند شعر کوتاه آمده در «سیاه‌مشق‌های مدرسه» روشن می‌شود که کوتاه‌سرایی‌های ناظمی از سال 1344 خورشیدی آغاز شده است. زمانی که کتاب «کوتا‌سرایی و پیش‌گامان آن» را می‌نوشتم، در پیوند به کوتاه‌سرایی ناظمی تنها یک منبع در اختیار داشتم و آن نخستین گزینه شعری...

مثنوی‌سرایی ناظمی نیز از سیاه‌مشق‌های مدرسه آغاز شده است. او در یک مثنوی کوتاه در چند بیت معدود روایتی را با زبان طنز‌آمیز چنان بیان کرده است که حکایت‌های پند‌آمیز و آمیخته با طنز بوستان سعدی را به یاد می‌آورد: یکی سال‌خورده زنی زشت‌خوی بپرسید...

1. با غزل‌هایی که در «سیاه‌مشق‌های مدرسه» آمده، روشن است که ناظمی شعر را با غزل آغاز کرده است. این دفتر در میان‌ سال‌های ۱۳۴۲ تا ۱۳۴۴ خورشیدی سروده شده‌ است. آن سال‌ها برابر با هفده‌ تا نوزده ساله‌گی شاعر است. از سروده‌های سال ۱۳۴۲...

«من باغ آتشم»، مجموعه شعرهای استاد لطیف ناظمی را با احتیاط می‌توان کلیت شاعری او گفت. انتشارات تاک، این کتاب را در ۵۵۸ صفحه در بهار ۱۳۹۹ خورشیدی در کابل نشر کرده است. هفت دفتر‌ شعری نشر‌شده شاعر در «من باغ آتشم» آمده است. مجموعه‌های...