پس از پنجشیر و اندراب، طالبان این بار با بهانه حمله بر فرمانده ناراضیشان، کشتار و کوچ اجباری را در بلخاب سرپل نیز مرتکب شدهاند. منابع در محل میگویند که جنگجویان این گروه بیش از ۱۵ تن از غیرنظامیان را در این ولسوالی کشتهاند. همچنان تعداد زیادی از خانوادهها به دلیل ترس از کشتار توسط طالبان، به کوهها پناه بردهاند. گفته میشود که جنگجویان طالبان آنتنهای شرکتهای مخابراتی را قطع و در کنار آن، این شمار از خانوادهها را با نبود آب و غذا مواجه کردهاند. این اقدام طالبان در سطح ملی و بینالمللی با واکنشهایی روبهرو شده است. نهادهای حقوق بشری در کشور میگویند که طالبان عملیاتی شبیه پنجشیر را برای قتلعام مردم در بلخاب راهاندازی کردهاند. آنان این اقدام را خلاف منافع ملی و وحدت مردم میخوانند. نهادهای بینالمللی نیز از نشر گزارشهای کشتار غیرنظامیان در جنگ پنجروزه بلخاب ابراز نگرانی کرده و از طالبان خواستهاند که قوانین جنگی را رعایت کنند. با این حال، طالبان وقوع این کشتارها را رد میکنند و میگویند که آنان خواستار ضرر رساندن به غیرنظامیان نیستند. این در حالی است که جنگجویان این گروه تا حال در پنجشیر و اندراب دهها تن را به شیوههای فجیع کشته و صدها جوان پنجشیری و اندرابی را در کابل و سایر ولایتها زندانی کردهاند.
طالبان پس از روزهای آمادهسازی، پنجشنبه هفته گذشته با هزاران جنگجو از جمله نیروهای انتحاری، صدها موتر و همچنان استفاده از قوای هوایی به ولسوالی بلخاب در ولایت سرپل یورش بردند. این عملیات برای بازداشت یا قتل مولوی مهدی هزارهتبار، فرمانده ناراضی این گروه، به راه انداخته شده است. اکنون که پنج روز از زمان آغاز عملیات میگذرد، طالبان هنوز موفق به اینکار نشدهاند. این گروه هم اکنون در چندین استقامت با جنگجویان مهدی مجاهد درگیر است. براساس معلومات منابع محلی، طالبان در جریان عملیاتشان صدها خانواده ساکن در این ولسوالی را مجبور به ترک خانههایشان کردهاند. به گفته منبع، این افراد از ترس کشته شدن به کوهها پناه بردهاند و اکنون با نبود آب و غذا روبهرو شدهاند.
در یکی از موارد، باشندهگان محل میگویند که طالبان در جریان تلاش برای بازداشت یا قتل مهدی مجاهد، غیرنظامیان را هدف قرار میدهند. یک تن از باشندهگان محل در نواری صوتی میگوید که جنگجویان طالبان از چهار سمت بر ولسوالی بلخاب هجوم برده و قتلعام را آغاز کردهاند. او میافزاید که گروه طالبان ورود همه رسانهها به ساحه را ممنوع کرده است و آنان نیز نمیتوانند صدایشان را بلند کنند. او از جامعه جهانی میخواهد که اندکی بر وضعیت بلخاب و نجات جان باشندهگان آن تمرکز کند. به گفته وی، طالبان تاکنون دهها تن را در این ولسوالی کشته و به چاه انداختهاند.
در نواری دیگر، یک شهروند افغانستان میگوید که طالبان با لشکرکشی به بلخاب، زنان و کودکان را میکشند و خانوادههایی که به کوهها پناه بردهاند نیز آب و نان ندارند. به گفته او، طالبان با مهدی مجاهد مشکل دارند، اما به جای آن، زنان و کودکان مردم را قتلعام کردهاند. وی از نهادهای بینالمللی میخواهد که با فرستادن هیأتی به ولایت سرپل، قضیه بلخاب را بررسی کند. این فرد که ظاهراً از افراد شناخته شده ملیت هزاره است، تصریح میکند که طالبان در محل آنتنهای شبکههای مخابراتی را قطع کرده و مردم را تشنه و گرسنه نگه داشتهاند.
نگرانی از برخورد طالبان با غیرنظامیان در بلخاب به سطح ملی و بینالمللی واکنشبرانگیز شده است. به گفته برخی از منابع، بیش از ۱۵ تن از غیرنظامیان در نتیجه درگیری بلخاب کشته شدهاند. نهادهای مشترک جامعه مدنی افغانستان روز دوشنبه، ۶ سرطان، با نشر اعلامیهای از نقض گسترده حقوق بشر و کشتار غیرنظامیان در بلخاب هشدار دادهاند. به گفته این نهادها، طالبان این اقدام را در نبود پوشش خبری رسانهها و سکوت نهادهای بینالمللی انجام دادهاند. این نهادها تصریح کردهاند که کشتار اخیر از سوی طالبان در بلخاب نقض گسترش حقوق بشری است که این گروه در پنجشیر، بغلان و غور انجام دادهاند. این نهادها از جامعه بینالمللی خواستهاند که با اعمال فشارها، جلو کشتارها را بگیرند.
کمیته صلح افغانستان نیز با نشر اعلامیهای، حمله طالبان به بلخاب را «غیرضروری» خوانده که سبب وارد شدن تلفات به مردم و کوچدهی اجباری شده است. به باور این نهاد، در شرایطی که افغانستان با خشم طبیعت و فقر دستوپنجه نرم میکند، چنین اقدامی از سوی طالبان در سرپل و پنجشیر سبب دوامدار شدن جنگ ۴۰ ساله در کشور شده و راه برگشت به صلح دایمی را برای مردم مشکلتر میسازد. این نهاد خواستار پایان یافتن حملات طالبان شده و این حملات را خلاف منافع ملی و وحدت مردم خوانده است.
هجوم طالبان بر بلخاب و نشر گزارشهایی از کشتار غیرنظامیان، واکنشهایی را در سطح بینالمللی نیز به همراه داشته است. سازمان عفو بینالملل گفته است که از اعدام غیرنظامیان در این ولسوالی نگران است و جهان نباید از افزایش نقض حقوق بشر در افغانستان چشمپوشی کند. این سازمان روز دوشنبه، ۶ سرطان، در رشته توییتی، از آنچه اعدامهای صحرایی در ولسوالی بلخاب خوانده، ابراز نگرانی کرده است. به گفته این سازمان، طالبان باید از مسدود کردن وسایل ارتباطی و جلوگیری از رسیدن نیازهای ضروری به مناطق جنگی اجتناب کنند. عفو بینالملل تصریح کرده است که جریان آزاد اطلاعات در منطقه جنگی باید رعایت شود و طرفهای درگیر موظفاند تا در تمام خصومتها، قوانین جنگ را بهطور کامل رعایت کنند.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان، نیز در مورد اینگونه برخوردهای طالبان ابراز نگرانی کرده است. او روز دوشنبه، ۶ سرطان، در توییتی گفته که گزارشهای نشرشده در مورد قتلهای غیرقانونی، کوچ اجباری، تخریب اموال و سایر موارد نقض حقوق بشر در ولسوالی بلخاب سرپل، نگرانکننده است. به گفته بنت، تأیید این گزارشها به دلیل قطع انترنت و شبکههای مخابراتی دشوار شده است. با این حال، وی از طرفهای درگیر خواسته است که قوانین بشردوستانه بینالمللی را رعایت کنند.
در همین حال، طالبان کشتار غیرنظامیان در بلخاب سرپل را رد میکنند. عبدالسلام حنفی، معاون اداری ریاستالوزرای طالبان، روز یکشنبه، ۵ سرطان، در دیدار با نمایندهگان مردم بلخاب در پارلمان پیشین، اقدامات مهدی مجاهد را «فتنهگری» خوانده است. به گفته او، طالبان هیچگاه چنین اجازهای را به افراد نمیدهند و در کنار آن، خواستار ضرر رساندن به غیرنظامیان نیستند. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی این گروه، نیز گفته است که هیچگونه تلفات و زیان غیرنظامیان در بلخاب وجود ندارد. او گزارش عفو بینالملل در مورد کشتار غیرنظامیان در بلخاب را «بیاساس» خوانده است. مجاهد سازمان عفو بینالملل را متهم کرده است که معلومات از منطقه به دست نیاورده است و اسناد موثق به دست ندارد. این در حالی است که طالبان راههای پوشش رسانهای و حضور ناظران در ساحه را بستهاند.
پیش از این، طالبان برای نبرد در برابر جبهه مقاومت ملی، بر ولایت پنجشیر و ولسوالیهای اندراب بغلان نیز یورش بردهاند. براساس گزارشهای مستند، افراد این گروه غیرنظامیان در این دو ولایت را بازجویی و تیرباران میکنند. مواردی از سر بریدنها و دیگر قتلهای فجیع نیز در پنجشیر ثبت شده است. گفتنی است که در جریان یکونیم ماه اخیر، طالبان حدود ۵۰ غیرنظامی را تنها در پنجشیر کشتهاند. همچنان صدها جوان پنجشیری و اندرابی در این ولایت و دیگر ولایتها، از جمله کابل، بازداشت و زندانی شدهاند.