سفارت افغانستان در دهلی نو اعلام کرده است که به دلیل عدم همکاری کشور میزبان، دروازه این سفارت را با «تأسف و ناامیدی» بسته و کلید آن را به دولت هند تحویل داده است. این سفارت با صدور بیانیه‌ای گفته که به دلیل انتظارات مردم، در نبود حمایت سیاسی هند و فقدان دولت مشروع در کابل، قادر به ادامه فعالیت‌های نماینده‌گی سیاسی افغانستان در این کشور نشده است. اما برخی از دیپلمات‌های پیشین با اشاره به رابطه تنش‌آلود دهلی نو با سفیر افغانستان، می‌گویند که این کشور با بستن سفارت‌خانه به‌گونه ضمنی رضایت داشته است. به گفته آنان، هند نمی‌خواهد در رقابت با پاکستان از میدان بازی افغانستان خارج شود. از سوی دیگر، بسته شدن سفارت افغانستان در دهلی نو با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شده است. مهاجران افغانستان در هند با ابراز نگرانی شدید، می‌گویند که عدم ارایه خدمات کنسولی و حمایت سیاسی از آنان در این کشور، سرنوشت مهاجران و دانشجویان را با چالش جدی و آینده آنان را با ابهام مواجه ساخته است.
پس از سقوط افغانستان به دست طالبان، شماری از نماینده‌گی‌های سیاسی کشور در خارج با چالش‌های زیادی مواجه شده‌اند. برخی کشورهای میزبان به دلیل نبود یک دولت مشروع و قانونی در کابل، فعالیت سفارت‌‌خانه‌های افغانستان را برای ارایه خدمات کنسولی مورد حمایت قرار داده و برخی دیگر از کشورهای منطقه نماینده‌گی‌های سیاسی کشور را به طالبان تحویل داده‌اند. سفارت افغانستان در دهلی نو با ارسال نامه‌ای به وزارت خارجه هند، از این کشور خواسته است تا نماینده‌گی سیاسی افغانستان را تحویل بگیرد.
سفارت افغانستان در دهلی نو روز گذشته اعلام کرد که کارش را از نخستین روز ماه اکتوبر سال میلادی متوقف کرده است. در بیانیه این سفارت آمده است: «با نهایت تأسف و ناامیدی سفارت افغانستان در دهلی نو این تصمیم را مبنی بر توقف فعالیت‌های خود اعلام می‌کند.»
در بیانیه آمده است که این اقدام پس از بررسی دقیق و با در نظر گرفتن روابط تاریخی و مشارکت دیرینه میان افغانستان و هند روی دست گرفته شده است. در این بیانیه استدلال شده که بسته شدن سفارت‌خانه افغانستان در هند به دلیل عدم حمایت دولت میزبان صورت گرفته است. در بیانیه آمده است: «ما کاستی‌های خود را در برآوردن انتظارات و الزامات لازم برای تأمین منافع افغانستان و شهروندان آن به دلیل عدم حمایت دیپلماتیک در هند و نبود یک دولت قانونی کارآمد در کابل، تصدیق می‌کنیم.»
در بیانیه سفارت مسدود‌شده افغانستان در دهلی نو آمده است که خدمات کنسولی در برخی از شهرهای این کشور ادامه خواهد داشت. در متن بیانیه تذکر رفته است: «تصمیم گرفتیم که تمامی فعالیت‌های این نماینده‌گی دیپلماتیک به استثنای خدمات کنسولی اضطراری به شهروندان افغانستان را تا زمان انتقال سفیر به کشور میزبان تعطیل کنیم.»
با این حال، عظیم‌الله ورسجی، کاردار پیشین سفارت افغانستان در دوحه، می‌گوید که بسته شدن سفارت کشور در دهلی نو با رضایت ضمنی هند صورت گرفته است. او معتقد است که دولت هند از این رویداد راضی است، چون از آغاز با گماشته شدن فرید ماموندزی به‌عنوان سفیر مخالفت کرده بود. به گفته آقای ورسجی، برخورد سلیقه‌ای اشرف غنی با دیپلماسی کشور، بسیاری از مناسبات سیاسی را با کشورهای منطقه دچار نارسایی‌های جدی کرده بود که تاثیرات آن امروز نیز به مشاهده می‌رسد.
کاردار پیشین سفارت افغانستان در دوحه که تجربه کار در دهلی نو را نیز دارد، می‌گوید که هند در رقابت با پاکستان نمی‌خواهد از میدان بازی در افغانستان خارج شود. او تصریح می‌کند که دهلی نو در مسابقه تعامل با طالبان به دنبال تامین منافع خود در افغانستان است و تلاش می‌کند با استفاده از هر ابزار ممکن این گروه را با خود هم‌سو داشته باشد، در حالی که خطر طالبان را در منطقه کم‌تر از داعش و القاعده نمی‌داند.
این دیپلمات پیشین افغانستان تاکید می‌کند که هند در زمان امضای موافقت‌نامه دوحه میان امریکا و طالبان، باخت خود در افغانستان را قبول کرده بود. به گفته او، مسوول وزارت خارجه هند در امور پاکستان، افغانستان و ایران در آن زمان سفیر این کشور در قطر گماشته شد تا دریچه‌های تعامل با طالبان را باز کند و تضمین‌هایی را از این گروه به دست بیاورد.
در همین حال، یک منبع دیپلماتیک که نمی‌خواهد نامش در گزارش ذکر شود، می‌گوید که رابطه افغانستان و هند در زمان حکومت پیشین پس از آن صدمه دید که آقای غنی با فشارهای مضاعف از دولت هند خواست که اعتمادنامه سفیر معرفی‌شده‌اش را بپذیرد، اما دولت هند در این زمینه ملاحظه داشت.
این منبع همچنان ادعا می‌کند که آقای ماموندزی به دلیل سفرهای خارجی‌اش حتا از سوی دولت هند منوع‌الدخول شده بود، اما برای خود «بینی‌خمیری جور کرده» و فرصت را به کشور میزبان مهیا کرده است.
منبع همچنان مدعی است که برخی از کنسول‌گری‌های افغانستان کرایه خانه‌های‌شان را از کابل دریافت کرده‌اند و انتقال پول از کابل بدون آگاهی دولت هند ممکن نیست، در حالی که بیش‌تر کشورها به نماینده‌گی‌های سیاسی افغانستان هشدار داده‌اند که در صورت بر‌قراری روابط رسمی با کابل زیر کنترل طالبان، از فعالیت‌های‌شان جلوگیری خواهد شد.
در همین حال، بسته شدن سفارت افغانستان در دهلی نو مهاجران و دانشجویان افغانستان در این کشور را با چالش‌های جدی روبه‌رو کرده است. آنان می‌گویند که در نبود سفارت، با مشکلات زیادی در زمینه ارایه خدمات کنسولی و حمایت سیاسی مواجه می‌شوند.
اسحاق سروری، یکی از دانشجویان اهل افغانستان در هند، می‌گوید که در نبود سفارت، هزاران دانشجو با مشکلات گسترده مواجه خواهند شد. آقای سروری می‌افزاید که دانشجویان نیاز به تایید اسناد تحصیلی خود در سفارت افغانستان در دهلی دارند. به گفته او، در حال حاضر صدها دانشجو در آستانه ختم دوره تحصیلی قرار دارند که نمی‌توانند بدون تاییدی اسناد از سوی سفارت افغانستان در دهلی نو، هند را ترک کنند؛ چون بدون آن اسنادشان مدار اعتبار نیست.
این دانشجو تصریح می‌کند که در کنار تایید اسناد تحصیلی، ده‌ها دانشجوی دیگر تاریخ اعتبار پاسپورت‌های‌شان به پایان رسیده و نیاز به تمدید آن دارند. به گفته وی این دانشجویان در دهلی و اطراف آن با مشکلات اقتصادی روبه‌رویند و هزینه رفتن به کنسولی‌های سفارت افغانستان در حیدرآباد و ممبی را ندارند.
شماری از دانشجویان دیگر نیز می‌گویند که دولت هند صدها دانشجو را در وضعیت بی‌سرنوشتی قرار داده و به تعهدات خود در قبال آنان عمل نکرده است. نصیراحمد، یکی از دانشجویان کشور در هند، می‌گوید که هند پس از تسلط طالبان اعلام کرده بود که همه دانشجویان افغانستان مقیم این کشور را به سویه‌های بالاتر بورسیه می‌دهد، اما در سال جاری به تعهد خود در این زمینه عمل نکرده است. او می‌افزاید: «امسال بورسیه نداد. صدها تن بی‌سرنوشت هستند، اما هند به خاطری که شاید دل طالبان را خوش کرده باشد، هزار بورسیه آنلاین به افغانستان داد، در حالی که مردم نان خوردن ندارند، چه برسد به برق و انترنت. مشکلات بسیار زیاد است.»
از طرف دیگر، قیس ملک‌زاده، یک تن از مهاجران افغانستان در دهلی نو، می‌گوید که بسته شدن سفارت افغانستان در هند مشکلات فراوانی را برای مهاجران به بار می‌آورد. به گفته او، در حال حاضر صدها تن نیاز به تمدید پاسپورت دارند و در نبود سفارت این افراد با چالش‌های گسترده دست‌وپنجه نرم خواهند کرد و در معرض اخراج اجباری قرار خواهند گرفت. به گفته او، آن عده مهاجران افغانستان در هند که اعتبار پاسپورت‌های‌شان به پایان رسیده، نمی‌توانند برای خود خانه به کرایه بگیرند و سایر مشکلات خود را در این کشور حل کنند.
آقای ملک‌زاده می‌گوید: «اکثریت کارت‌های مهاجرتی خود را گرفته‌اند و به کشورهای سومی می‌روند، اما پاسپورت‌های‌شان نیاز به تمدید دارد. بدون تمدید، کشورها ویزه نمی‌دهند. کسانی که کارت مهاجرت دارند، ضرورت به تمدید ویزای اقامت دارند.» او همچنان سفارت افغانستان در دهلی نو را به فساد متهم می‌کند، اما تاکید می‌ورزد که به رغم این چالش‌ها، مشکلات مهاجران به‌شکل ضمنی حل شدنی بود.
گفتنی است که هند پیش از این بارها خواستار تشکیل دولت فراگیر، عدم استفاده گروه‌های تروریستی از خاک افغانستان و رعایت حقوق بشر از سوی طالبان شده است؛ اما تا کنون به رغم باز کردن سفارتش در کابل، رژیم طالبان را به رسمیت نشناخته و در مورد بسته شدن سفارت افغانستان و نامه این نماینده‌گی سیاسی هیچ واکنش و پاسخی نداشته است.
