طالبان در ولایت بغلان دست به کوچ اجباری باشندهگان اندرابها زدهاند. در تازهترین مورد براساس دستور گروه طالبان، حدود ۴۰ خانواده بهگونه اجباری از ولسوالی پلحصار اندراب ولایت بغلان کوچ داده شدهاند. منابع میگویند که طالبان پس از اخراج این خانوادهها، خانههای آنان را پاسگاه نظامی ساختهاند و به آزارواذیت مردم میپردازند.
شماری از باشندهگان اندرابها در صحبت با روزنامه ۸صبح میگویند که طالبان «جنایات ضد بشری» را در این منطقه مرتکب شدهاند/میشوند. به گفته این باشندهگان، طالبان از آغاز فصل بهار تاکنون، غیرنظامیان زیادی را تیرباران کردهاند. این باشندهگان محلی میگویند که طالبان تاهنوز دهقانان، چوپانان و کسبهکاران را بازداشت و شکنجه کردهاند و تاکید میورزند که از «ظلم و ستم» نیروهای این گروه به ستوه آمدهاند.
شماری از باشندهگان اندرابها که از ترس طالبان هویتشان را مخفی میکنند، به روزنامه ۸صبح میگویند: «از روز تسلط این گروه بر افغانستان تاکنون نان خوش نخوردهایم.»
در همین حال شماری از کارشناسان مسایل حقوق بشری، این رفتار طالبان را مصداق نقض صریح حقوق بشری افراد میدانند و تصریح میکنند که کوچ اجباری خلاف معیارها و ارزشهای انسانی و مروت وطنی است. به گفته آنان، کوچ اجباری در اسناد بینالمللی حقوق بشری، از جمله رفتارهای ضد حقوق بشری است و مرتکبان آن، باید براساس این اسناد مورد پیگرد قانونی قرار گیرند.
کوچ اجباری در اعلامیه حقوق بشر سازمان ملل متحد، میثاق بینالمللی حقوق مدنی و اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی محکوم شده است. در این اسناد بینالمللی حقوق بشری گفته شده است که کوچ اجباری از موارد جنایت علیه بشریت محسوب میشود. در ماده ۷ اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی جرایم علیه بشریت، کوچ اجباری بهعنوان جزیی از یک حمله سیستماتیک نسبت به یک جمعیت غیرنظامی خوانده شده است.
روزنامه ۸صبح به فهرستی از خانوادههایی دست یافته است که از سوی طالبان وادار به کوچ اجباری از اندراب شدهاند. این فهرست نشان میدهد که همه آنان غیرنظامی هستند و شغل دامداری و کشاورزی دارند. بربنیاد معلومات منابع، اکثریت این کوچ داده شدهگان از مزارعشان دست خالی بهشکل گروهی و اجباری از منطقه اخراج شدهاند که دغدغهای جز نان و امنیت نداشتهاند. به گفته منابع، طالبان علاوه بر کوچ اجباری این خانوادهها، برای تعدادی دیگر نیز ضربالاجل تعیین کردهاند تا هرچه زودتر مناطق خود را ترک کنند.
کسانی که بهگونه اجباری از مناطقشان در اندرابهای بغلان کوچ داده شدهاند، میگویند که طالبان آنان را دست خالی و با شکنجه از خانههایشان بیرون انداخته و دستور دادهاند که در صورت سرپیچی، به رگبار بسته میشوند.
شمسالله (مستعار) در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید: «عصر بود. طالبا آمدن. نو نماز مه خوانده بودم. میل تفنگ د بغلم زد و گفت زود بیرون شوین. د خانه میدهبچا بود، زنها همه گریه و ناله داشتن. این داد و فریاد پیش طالب هیچ فایده نداشت. همه را دست خالی و با لتوکوب از خانه بیرون انداختن.» او میافزاید: «ما مردم غریب هستیم، با هیچ جناح رابطه نداریم. طالبها زورشان به مقاومت نمیرسه، انتقامشه از غریبا میگیره. حال آواره شدیم. خدا خودش به داد ما برسه.»
این مرد در حالی که ناامید است، از رسانهها میخواهد تا در بازتاب «محرومیت و مظلومیت» آنان کمک کنند: «ما از تلویزونا، از همه میخاهیم که بیادر صدای ما را نشر کنین تا دنیا به داد ما برسه.»
یکی دیگر از کسانی که از سوی طالبان بهگونه اجباری از خانهاش اخراج شده است، قصه مشابهی دارد. او که از ترس طالبان نمیخواهد نامش در گزارش ذکر شود، با صدای لرزان و اندوهبار میگوید: «بیادر، مصروف علفدرو بودم. بچیم دویده آمد که بابه بیا خانه طالبا آمده. نمیفامم چه رقمی طرف خانه رفتم. به خانه رسیدم که وقت کلگی را کشیده، میگه زود گم شوین شما نوکرای بغاوت. شما بغاوتگر استین. گفتم مولوی صیب. گفت گپ زیاف نزن که قتی مرمی د دانت میزنم.»
این آوارهگان میگویند که طالبان به آنها اخطار دادهاند که با رسانههای صحبت نکنند و در صورتی که آنان تشخیص بدهند چه کسانی با رسانهها صحبت کردهاند، «نتیجه آن را باز خواهند دید.» او میگوید به آنها گفته شده است که اگر زندهگی میخواهند، با کسی صحبت نکنند.
هر کدام از این آوارهگان، روایتهای تلخ و دردناکی دارد. آنها میگویند که رنجها و دردهای فراوانی دیدهاند؛ اما به دلیل اینکه هنوز در دسترس طالبان هستند، نمیتوانند در مقابل دوربین رسانهها بهگونه صریح سخن بزنند.
فهرستی که به دسترس روزنامه 8صبح قرار گرفته، نشان میدهد که همه کوچ داده شدهها از یک ولسوالی هستند. آنان میگویند که در جریان ترک خانههایشان، از سوی طالبان تحقیر و توهین شدهاند. این فهرست نشان میدهد که طالبان بیشتر غیرنظامیانی که پیشه دهقانی، مالداری و غریبکاری داشتهاند را کوچ دادهاند.
فهرست افرادی که توسط طالبان از ولسوالی پلحصار اندراب کوچ اجباری داده شدهاند:
شماره | نام | نام پدر | روستا | شغل | اتهام | ولسوالی | ولایت |
1 | سیدالله | حمیدالله | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
2 | وحیدالله | حبیبالله | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
3 | بسمالله | حبیبالله | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
4 | رحمتالله | محبالله | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
5 | خانآغا | حاجی امانالله | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
6 | جانآغا | حاجی امانالله | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
7 | گلنور | محمدعلی خان | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
8 | محمدامین | محمدعلی خان | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
9 | شاهمحمود | غلامعلی | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
10 | قباد | محمدظاهر | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
11 | منصور | محمدظاهر | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
12 | بشیر | غلامعلی | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
13 | احمدشاه | محمدطاهر | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
14 | عبدالشاه | محمدطاهر | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
15 | آغاشیرین | عبدالاحد | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
16 | حبیبالرحمان | بایمحمد | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
17 | محمدعیان | بایمحمد | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
18 | شیرعالم | بایمحمد | انامک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
19 | گلابشاه | عبدالحی | تیرگران | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
20 | عبدالشاه | عبدالحی | تیرگران | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
21 | جانمحمد | عیدیمحمد | تیرگران | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
22 | شیرمحمد | عیدیمحمد | تیرگران | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
23 | خیرالدین | بازمحمد | تیرگران | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
24 | نجیبالله | محمدایوب | باغدره | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
25 | عبدالاحد | عبدالعزیز | باغدره | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
26 | بهادر | محمدنادر | باغدره | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
27 | بابهخان | محمدنادر | باغدره | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
28 | نصرالله | محمدنادر | باغدره | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
29 | عبدالغفور | عبدالشکور | باغدره | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
30 | محمدعمر | احمدبیگ | باغدره | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
31 | محمداسلم | محمداکرم | باغدره | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
32 | عبدالشاه | عبدالله | باغدره | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
33 | محمدصادق | محمدایوب | باغدره | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
34 | عبدل | فیضمحمد | تغانک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
35 | محمدامیر | محمداسماعیل | تغانک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
36 | غازی | محمدجلال | تغانک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
37 | مطلب | جلال | تغانک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
38 | محبوب | محمدجلال | تغانک | دهقانی/مالداری | جبهه مقاومت ملی | پلحصار-اندراب | بغلان |
منابع محلی در اندراب بغلان میگویند که همه این افراد با موترهای طالبان از ولسوالی دهصلاح انتقال داده شدهاند. به گفته منابع، طالبان به این افراد گفتهاند که میتوانند به هر ولایتی بروند، اما حق برگشتن به دهصلاح را ندارند.
در همین حال صبغتالله احمدی، سخنگوی جبهه مقاومت ملی، نیز در توییتی طالبان را به «پاکسازی قومی» در اندراب متهم کرده است. او مدعی شده که «طالبان خانوادههایی را آواره کردهاند که عمدتاً زنان، کودکان و افراد مسن هستند.»
منابع در صحبت به روزنامه ۸صبح گفتهاند که روز سهشنبه، ۳ جوزا، نیز چندین خانواده به دستور طالبان بهشکل اجباری از ولسوالی دهصلاح کوچ داده شدهاند. تاکنون جزییاتی از این افراد در اختیار روزنامه ۸صبح قرار نگرفته است.
این در حالی است که طالبان در مورد کوچ اجباری دهها خانواده هیچ واکنشی نشان ندادهاند، اما به گفته مردم محل، این گروه پیوسته دستور کوچهای اجباری میکنند. طالبان قبلاً گفتهاند تنها با آنهایی که مسلح هستند و «امنیت را مختل میکنند» برخورد میشود.