مدیر سابق حفریات فرانسه در بامیان: برخی آثار تاریخی این ولایت تاراج شده است

زمریالی طرزی، مسوول سابق پروژه حفریات فرانسه در بامیان، از سرقت برخی آثار تاریخی این ولایت خبر داده است. طرزی این موضوع را در نامه‌ای به آدرس شخصی به‌نام «عبدالرحمان شارام» نوشته و ابراز نگرانی کرده است که خبرهای گوناگون درباره دزدی آثار کشف‌شده توسط او، به گوش می‌رسد. طرزی در دهه هشتاد خورشیدی با شماری از باستان‌شناسان خارجی برای پیدا کردن بودای خوابیده ۳۰۰ متری، کاوشگری می‌کرد.

این باستان‌شناس در ادامه نامه‌اش نوشته است که طبق معلومات رسیده به او، آثار سرقت‌شده توسط چند شخص «فاسد» و «دغل» از طریق اینترنت به فروش گذاشته شده است. براساس نوشته طرزی، آثار تاریخی مذکور در تحویل‌‍خانه مدیریت حفظ آبدات تاریخی واقع در مقابل مجسمه بودای صلصال نگه داری می‌شده که در روزهای اخیر سرقت شده است.

طرزی با اظهار ناراحتی از به سرقت رفتن این آثار تاریخی، از «عبدالرحمان شارام» خواسته است که در این باره به وی توضیحات بدهد؛ زیرا او در تشویش است که زحمات چندین ساله‌اش برای بیرون آوردن این آثار باارزش از زیر خاک، مورد دست‌برد چند «دزد» و «وطن‌فروش» قرار گرفته است. در مورد این‌که عبدالرحمان شارام کیست و چرا طرزی از وی خواهان توضیحات شده است، موفق نشدیم، معلومات به دست آوریم. گفته می‌شود شارام از همکاران نزدیک طرزی در زمان کاوشگری ساحات باستانی بامیان بوده است و اکنون در خارج از کشور به سر می‌برد.

در همین حال، یک منبع آگاه که نمی‌‍خواهد در این گزارش از وی نام برده شود، در گفت‌وگو با روزنامه ۸صبح، به سرقت رفتن برخی آثار تاریخی منقول در بامیان را تأیید کرد. منبع افزود که این آثار باستانی در یک «ذخیره‌گاه» در پیش روی بودای صلصال نگه داری می‌شد و با آمدن طالبان در این ولایت، چپاول شده است. طبق معلومات منبع، سارقان آثار تاریخی منقول را با خود برده‌؛ ولی بعضی از مجسمه‌ها را نتوانسته‌اند انتقال بدهند.

به نقل از این منبع، طالبان در روزهای نخست ورود به بامیان، نتوانستند اوضاع را کنترل کنند و شماری با استفاده از هرج‌ومرج پیش آمده، کانتینرها را شکستند و آثار باستانی را تاراج کردند.

با این حال، مسوولان محلی طالبان در بامیان می‌گویند، از زمانی که نیروهای این گروه وارد این ولایت شدند، هیچ مشکلی در خصوص آبدات تاریخی و آثار باستانی به میان نیامده است.

مولوی صدیق‌الله شاهین، فرمانده امنیه طالبان برای ولایت بامیان، به روزنامه ۸صبح گفت، از زمانی‌که طالبان وارد بامیان شده‌اند، هیچ مشکلی برای آثار تاریخی به وجود نیامده است. به گفته شاهین، قبل از ورود طالبان به بامیان، اگر اتفاقی در این خصوص افتاده باشد، طالبان از آن اطلاع ندارد. فرمانده امنیه طالبان برای ولایت بامیان، تصریح کرد که حوزه چهارم امنیتی در نزدیکی بودای صلصال -جایی که گفته می‌شود آثار از آن‌جا سرقت شده است- موقعیت دارد و در حال حاضر به هیچ‌کسی در آن ساحات اجازه گشت‌و‌گذار داده نمی‌شود.

شاهین هم‌چنان گفت که میان اداره محلی پیشین و طالبان یک خلا به میان آمده بود و حدود سه الی چهار ساعت پیش از ورود نیروهای این گروه، مسوولان اداره محلی پیشین، مرکز ولایت را ترک کرده بودند. براساس گفته‌های شاهین، افراد استفاده‌جو در این خلای پیش آمده امکانات دفاتر دولتی را نیز تاراج کرده بودند.

این مقام امنیتی طالبان تأکید کرد که در دروازه‌های خروجی بامیان کمربندهای امنیتی ایجاد شده و هیچ‌کسی چیزی جز اموال شخصی خود را منتقل کرده نمی‌تواند. به گفته او، انتقال آثار عتیقه نیز به بیرون از این ولایت ممنوع است.

بامیان، از ولایت‌های باستانی در کشور است که آثار تاریخی زیادی از دوره‌های مختلف تمدنی را در خود جای داده است. پیش از این، قاچاق اثرهای باستانی همواره یکی از نگرانی‌های جدی فرهنگیان و باشنده‌گان این ولایت بوده است.

زمریالی طرزی، حدود دو دهه پیش با جمعی از باستان‌شناسان فرانسوی در بامیان، کار حفریات خود را به منظور پیدا کردن بودای خوابیده ٣۰۰ متری که هیوانت سانگ، زایر چینی، در کتاب خاطراتش از آن یاد کرده است، آغاز کرده بود؛ اما تاکنون موفق به کشف آن نشده است.