محمد امینی
با آن که مطابق به قانون، طرزالعمل‌ها و لوایح انتخاباتی، حضور و مشارکت کارمندان دولت در کارزارهای انتخاباتی ممنوع است اما از چندی به این سو، برخی از کارمندان دولت بر خلاف قانون به نفع نامزدان خاصی به کمپین می‌پردازند.
این در حالی است که قانون صراحت دارد که هیچ یک از کارمندان دولت حق ندارند که به سود و یا زیان یک نامزد انتخابات ریاست جمهوری فعالیت کنند. رییس جمهور نیز پیش از این بارها تاکید کرده که کارمندان دولت حق حضور در فعالیت‌های انتخاباتی را ندارند.
با این وجود و پس از آغاز کارزارهای انتخاباتی، شاه‌حسین مرتضوی، مشاور ارشد اشرف غنی، به صورت همه روزه در شبکه‌های اجتماعی به نفع آقای غنی به کمپین می‌پردازد و کارهای او را برجسته می‌کند. در مواردی نیز او به تیم‌های رقیب آقای غنی می‌تازد. این عملکرد او از آغاز تا کنون با انتقاد کاربران شبکه‌های اجتماعی روبرو بوده اما این مشاور رییس جمهور به آن اعتنایی نکرده و همچنان به این کارش ادامه می‌دهد.
در نخستین روزهای کارزارهای انتخاباتی، مرتضوی بر فعالیت‌های رییس اجرایی تاخت و در فیس‌بوکش نوشت: «داكترصاحب عبدالله از جمله شخصيت‌هاي است كه در هفته يك روز كار مي‌كند. روزهاي چهارشنبه هند مي‌رود، روزهاي يك شنبه بر مي‌گردد. روزهاي دوشنبه شوراي وزيران را داير مي‌كند. روز سه شنبه آماده‌گي براي سفر به هند مي‌گيرد.»
این نخستین فعالیت اعتراضی مشاور غنی نبود. او در روزهای بعد، در فیس‌بوکش بر تیم آقای اتمر تاخت و نوشت: «يك تيم مطرح به دليل اختلاف نظر بر سر سخنران‌ها و همچنان اختلاف برسرچوكي‌هاي رديف اول تالار تا حالا موفق به گردهمايي نخست كمپاين انتخاباتي نشده است.» در یک مورد دیگر بازهم شاه‌حسین مرتضوی علیه تیم اتمر این گونه نوشت: «صدر اعظم!!! تحت مديريت است؟؟»، «پس لرزه هاي فروپاشي سياسي يك تيم چه خواهد بود؟؟» اشاره‌ی آقای مرتضوی به اختلافات درونی دسته انتخاباتی محمدحنیف اتمر است.
در یک مورد دیگر مرتضوی به نامه اخیر که رحمت‌الله نبیل به امرالله صالح نوشته بود نیز به گونه‌ای اعتراضی برخورد کرد و نوشت: «نبيل با نوشتن نامه براي آقاي امرالله صالح، چراغ سبز براي پيوستن به تيم دولت‌ساز نشان داده است.»
مجموع این فعالیت‌های مرتضوی بر خلاف آن چیزی است که در قانون پیش‌بینی شده است. از سویی هم نوشته‌های مرتضوی بیش‌تر در ساعات رسمی در صفحه فیس‌بوک‌اش بارگذاری شده است. وقتی از شاه‌حسین مرتضوی پرسیدیم که چرا بر خلاف قانون به نفع آقای غنی و بر ضد تیم‌های دیگر فعالیت می‌کند گفت که او فعالیت‌های کمپینی ندارد بلکه «خاطره‌نویسی» می‌کند.
مرتضوی تنها انتقاد از داکتر عبدالله را پذیرفت و گفت: «داکتر عبدالله در مورد من گپ زده بود و مه حق دارم که از خود دفاع کنم.» با این حال نهادهای ناظر انتخاباتی می‌گویند، عملکرد شاه‌حسین مرتضوی به هیچ وجه توجیه‌پذیر نیست، به دلیل این که وی در حال حاضر مشاور اشرف غنی است و مطابق به دستور رییس جمهور نباید هیچ کارمندی به نفع و یا ضرر یک کاندید دیگر فعالیت نکند.
یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان، فیفا، گفت: «فعالیت‌های مرتضوی بیش‌تر یک نوع زمینه و فرصت‌سازی برای تیم‌های دیگر است که بر علیه تیم دولت‌ساز موضع خصمانه بگیرند. فعالیت‌های مرتضوی به هیچ وجه توجیه‌پذیر نیست. در صورتی که او مایل به کمپین به نفع آقای غنی است باید از پست‌اش کنار برود.»
آقای رشید در ادامه تصریح کرد این که یک فرد کارمند برحال حکومت باشد و در عین حال به نفع یک نامزد به کمپین بپردازد، این امر منتج به عدم قانون‌پذیری خواهد شد.
صدیق صدیقی، سخنگوی رییس جمهور نیز در پاسخ به این پرسش که چرا جلو فعالیت‌های کمپینی مرتضوی از سوی ارگ گرفته نمی‌شود گفت: «هرگاه شکایت‌های درج شود مبنی بر این که یک کارمند حکومت در پروسه‌های انتخاباتی شرکت کرده، کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی باید پی‌گیری کنند. ما هم تعهد داریم که متوجه این موارد باشیم.»
این تنها آقای مرتضوی نیست که به نفع یک نامزد مشخص به فعالیت‌های کمپینی می‌پردازد، آرزو نورستانی، کسی که در حال حاضر کارمند بر حال وزارت امور خارجه، می‌باشد، پس از آغاز کارزارهای انتخاباتی به شکل غیرقانونی و بر خلاف طرزالعمل‌ها و لوایح انتخاباتی، به عنوان عضو فعال دسته انتخاباتی «تدبیر و توسعه» فعالیت دارد.
خانم نورستانی با آن که در حال حاضر کارمند بخش مطبوعات وزارت امور خارجه است اما در بحث‌ها و میزگردهای رسانه‌ای به عنوان عضو و بانوی نخست دسته انتخاباتی تدبیر و توسعه به رهبری فرامرز تمنا ظاهر می‌شود. آرزو نورستانی خانم آقای تمنا است و در چندین برنامه تا کنون وی را همراهی کرده است.
خانم نورستانی اخیراً در یک برنامه زنده تلویزیونی به شدت تمام بر تیم رقیبش تاخت و این برنامه به همین دلیل خبرساز شد.
خانم نورستانی با آنکه تایید کرد که او هم اکنون کارمند بر حال وزارت امور خارجه است اما در توجیه کارهای کمپینی‌اش گفت: «روایت من با سایر تیم‌ها فرق می‌کند. به دلیل این‌که ما به کسی و یا تیمی کار نمی‌کنیم بلکه مالک این تیم هستیم. بنا این تفاوت دارد. شما حضور وزیر خارجه را هم در کمپین‌های انتخاباتی داکتر عبدالله دیدید. او نیز از دریچه مالکیت پیش آمده است.»
اما یوسف رشید، رییس اجرایی فیفا، نهاد ناظر بر انتخابات در پیوند به حضور خانم نورستانی در کمپین‌های انتخاباتی می‌گوید، شرکت وی در بحث‌های رسانه‌ای و دفاع از عملکرد یک تیم که با هر نیتی همراه باشد، نوعی کمپین انتخاباتی است: «او در بیش‌تر بحث‌ها از تیم انتخاباتی فرامرز تمنا دفاع می‌کند و در برابر تیم‌های دیگر حالت تعرضی می‌گیرد. که این مسایل عملا دلالت بر این می‌کند که او در کمپین دخیل است. که این خود سواستفاده از موقف، صلاحیت‌ها و عنوان‌های رسمی شان است که هم کمپین می‌کنند و هم می‌خواهند که مامور بر حال دولت نیز باشند.»
رییس اجرایی فیفا اما گفت که کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی باید با جدیت کامل چنین موضوعاتی را دنبال کنند.
با این حال کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی می‌گوید، مطابق به کود رفتاری نامزدان و لایحه مبارزات انتخاباتی، کارمندان دولتی حق ندارند که در کارزارهای انتخاباتی سهم بگیرند. داکتر قاسم الیاسی، دبیر و سخنگوی کمیسیون شکایات انتخاباتی گفت: «هر موردی که کارمندان دولتی اگر به نفع نامزدی کمپین کند و نقض طرزالعمل‌ها صورت گرفته باشد، از نظر کمیسیون شکایات انتخاباتی ممکن است مورد تنبیه قرار بگیرد. اسناد و مدارک کافی برای اثبات آن وجود داشته باشد و بعد از بررسی اسناد می‌تواند که ابلاغ کند که چه تنبیهی برای آن در نظر گرفته شود.»
از سویی هم داکتر الیاسی تصریح کرد که تا کنون 15 شکایت در پیوند به نصب غیرقانونی عکس‌های نامزدان در ساختمان‌های دولتی، کمپین برخی از کارمندان دولت به سود نامزدان مشخص و استفاده سوء از امکانات دولتی نزد این کمیسیون به ثبت رسیده است.
دبیر کمیسیون شکایات انتخاباتی در ادامه افزود که در پیوند به شکایت‌ها به برخی از تکت‌ها توصیه نامه‌های جدی صادر شده و در موارد باقی مانده تا کنون تحلیل حقوقی صورت نگرفته و پس از نهایی شدن در مورد آن تصمیم گرفته خواهد شد.
در کنار این‌ها پیش از این تصویر مربوط به نشست‌های کمپینی تیم دولت‌ساز که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد، محمد قاسم حلیمی معین بر حال وزارت عدلیه و حمید الله فاروقی رییس دانشگاه کابل را در کنار عمر داودزی رییس دفتر کمپین تیم دولت‌ساز نشان می‌دهد.
از سویی هم در مراسم نخست کارزارهای انتخاباتی داکتر عبدالله که در یک هتل در شمال کابل برگزار شد، صلاح‌الدین ربانی، سرپرست وزارت امور خارجه نیز شرکت کرده بود.
این در حالی است که پیش از این محمد قاسم الیاسی، دبیر و سخنگوی کمیسیون شکایات انتخاباتی در یک نشست خبری در کابل گفت که تیم‌های دولت‌ساز و ثبات و همگرایی مرتکب تخلف شده‌اند. این دو تیم متهم شده بودند که از امکانات دولتی شامل اماکن، تجهیزات و وسایط استفاده کمپینی کرده و مرتکب تخلف شده است و به همین دلیل هشداریه دریافت کردند.
