• 8AM.MEDIA
  • ویب‌سایت فارسی
  • English Website
  • اۉزبېکچه ویب‌سایت
پنج‌شنبه 9 قوس 1402
۸صبح ورځپاڼه
  • کورپاڼه
  • خبرونه
    • کورني خبرونه
    • بهرني خبرونه
  • راپورونه
    • ورځيني راپورونه
    • څېړنیز راپورونه
  • سرکرښې
  • نظرونه او لیدلوری
  • ټولنه
    • د خلکو کیسه
    • د ښځو او ماشومانو حقونه
    • چاپيريال ساتنه
  • کلتور او هنر
    • ادبيات
    • داستان
    • سينما
    • ښکلي هنرونه
    • موسيقي
  • ګټه وټه
  • مرکه
  • ورزش
  • ځانګړې
    • د افغانستان سقوط
    • د ښځینه غږ
    • د هبت‌الله راپور ځانګړې پاڼه
    • د زده کړو لپاره مبارزه ځانګړې پاڼه
    • د طالبانو د ښوونیز نصاب ځانګړې پاڼه
    • د مارچ اتمه ځانګړې
    • د نوروز ځانګړې پاڼه
    • د اوکراین د تحولاتو ځانګړې پاڼه
  • له موږ سره اړيکه
    • له موږ سره اړيکه
    • زموږ په هکله
    • د مقالې لېږل
    • د سوداګريزې خبرتيا غوښتنه
No Result
View All Result
  • کورپاڼه
  • خبرونه
    • کورني خبرونه
    • بهرني خبرونه
  • راپورونه
    • ورځيني راپورونه
    • څېړنیز راپورونه
  • سرکرښې
  • نظرونه او لیدلوری
  • ټولنه
    • د خلکو کیسه
    • د ښځو او ماشومانو حقونه
    • چاپيريال ساتنه
  • کلتور او هنر
    • ادبيات
    • داستان
    • سينما
    • ښکلي هنرونه
    • موسيقي
  • ګټه وټه
  • مرکه
  • ورزش
  • ځانګړې
    • د افغانستان سقوط
    • د ښځینه غږ
    • د هبت‌الله راپور ځانګړې پاڼه
    • د زده کړو لپاره مبارزه ځانګړې پاڼه
    • د طالبانو د ښوونیز نصاب ځانګړې پاڼه
    • د مارچ اتمه ځانګړې
    • د نوروز ځانګړې پاڼه
    • د اوکراین د تحولاتو ځانګړې پاڼه
  • له موږ سره اړيکه
    • له موږ سره اړيکه
    • زموږ په هکله
    • د مقالې لېږل
    • د سوداګريزې خبرتيا غوښتنه
No Result
View All Result
۸صبح ورځپاڼه
No Result
View All Result

اوس دې یادونه افسانـې ښـکاري

احمد نوید نورمل

8صبح 8صبح
3 لړم/عقرب 1399 - Oct 24, 2020

دا لیکنه د سید طیب جواد د وروستيکتاب«په سمنګانو کې لومړنۍ فلامینګو»ځوان یادونه او ټاکل‌شوي شعرونوڅخه په الهام‌اخیستنې لیکل شوې ده. پدې لیکنه کې هڅه شوې چې د سید طیب جواد د کابل¬وطن او زما د نسل د کابل¬وطن توپیرونهڅه ناڅه پرتله شي.
ښاغلی جواد د خپل کتاب په لومړیو کرښو کې له شعر سره د خپلې مینې او لیوالتیا په اړه لیکي او وایې چې زما مینه له شعر او ادب سره لکه د نورو هم‌زولو افغانانو په څېر، له مشاعرو او ادبي غوڼډو څخه پیل شوې ده. هغه بیا د هسپانوي شاعر فیدریکو ګارسیا لورکا په اړه د خپلېمېنې په اړه هم يادونه کوي. هغه یادونه چې جواد پدې کتاب کې ورته اشاره کوي، زما نسل ته یې لوستلله حقیقته لیرې او افسانې ښکاري. کله چې هغه په کندهار کې د خپلې لومړنۍ شاعرانه تجربې او یا هم افغانستان ته د ګرځندیو (هپیانو) د راتګ په اړه غږیږي،
«ماته او زما نسل ته لکه د خوب په شان ښکاري،
او دا خوب څومره دردونکی دی!
داسې یو خوب چې کله ریښتینی و،
خو تکرار یې اوس هم یوه هیله او یو خوب پاتې شوی.»
کله مې چې د لومړي ځل لپاره د (په سمنګانو لومړنۍ فلامینګو) په اړه فکر کاوو، نو ما ته د طالبانو د واکمنۍ پر مهال، د خپل ماشوم‌توب یا ځوانۍ خاطرې را یادې شوې. کله چې جواد په خپل کتاب کې د فلامینګو په اړه خبرې کوي، ما ته لامبادا را په یاده شي. ښه مې په یاد شي چې د لمبادا سندره – چې وروسته وپوهېدم چې د برازیلي نڅاوو له مشهورو سندرو څخه ده- مې هغه وخت د لومړي ځل لپاره ولیده؛ کله چې پلار مې پاکستان څخه مونږ ته یو کمپیوټر اخیستی ، چې په دې سره له نوي ټکنالوژۍ سره آشنا شو.
پلار مې هغه وخت د ملګرو ملتونو سازمان کې په دنده بوخت و. دا هغه وخت و چې په کابل کې ډیرو لږو خلکوله کمپیوټر سره پیژندګلوي درلوده، او په کور کې د کمپیوټر درلودل یو ستر ګواښ بلل کېده.
زما کورنۍیوه باسواده او فرهنګپاله کورنۍ وهاو زما د مور او پلار هڅه همدا وه چې مونږ د ورځنیو درسونو سربېره، د نړۍ له معاصرې ټکنالوژي باندې سمبال وساتي. ددې حقیقت سره سره چې د موسیقي اوریدل ممکن د وهلو او حتی اعدام کیدو پایله ولري، زما ورور او ما به د لامبادا او د احمد ظاهر «بروید ای حریفان» سندرې د هارمونیې په پردو باندې په چوپ آواز زده کولې.
هغه وخت چې د سندرې او موسیقۍ د کلمو کارول جرم بلل کیده، زما ورور او ما به په آواز مجلې کې چې له اوږدې مودې راهیسې زما د انا د کتابونو په بکس کې آرشیف کیدلې،له افغاني سندرغاړو او هنرمندانو سره مرکېلوستلې. په هغه وخت کې چې د کورنۍ ډوډۍراوړونکي لپاره، کور ته د شپې او د ورځې ډوډۍ راوړل ستونزمن کار وو، زما پلار به د ډوډۍ د پیسو پهکمولو سره، مونږ ته فارسي ناولونه اخیستل چې زمونږ سترګې د فارسي لوست او لیک سره آشنا شي.
د کتاب په یوه برخه کې، ښاغلی جواد د منزل¬باغ، کندهار سینما، په سنځیري او د کندهار د ښار په څنډو کې د بایسکل¬چلولو په اړه خبرې کوي او کله چې زه خپل د ماشومتوب او ځوانۍ په اړه فکر کوم، ما ته د څلورم او پنځموټولګیو جبري لونګۍ¬تړل په یاد شي. کله چې زما مور زما لونګې له خولۍ سره ګڼډلې وه؛ څو له یوه بل څخه جلا نشي. کله به چې له ښوونځي بیرته کور ته راستنیدم؛ لومړی کار به مې دا ؤ چې لونګۍ له سر نه لیرې او یوې خوا ته ګوزار کړم او بیا بله ورځ به مې په ژړا له موره وپوښتل چې لونګۍ می چیرته ده؟
د یو ۱۰ یا ۱۲ کلن ماشوم پوښتنه د لونګۍ په اړه مسخره؛ خو ډیر دردونکی وه. لنډه دا چې د زاړه کابل څخه د جواد د نسل خاطرې او نوستالژی، او زما د نسل خاطرې نه پرتله کیدونکي دي. د جواد نسل، د استقلال د عالي لېسې په ورځپانو کې د شعرونو او مقالو د خپرولو یادونه کوي، خو زما نسل ته، چې د ساینسي مضامینو له زده¬کړې بی¬برخېؤ، د فقه اکبر او نورالایضاح د درسونو زده¬کړې چې په معنی به یې نه پوهیدل، یادیږي.
هرڅومره چې په سمنګانو کې د لومړنی فلامینګو د کتاب مخې اړوم، په دې باوري کیږم چې زمونږ څخه مخکې نسلونه ښایي ډیر شتمن نه ول؛ خو د دوی خوښۍ له مونږ څخه ډېرې وې. د هغه نسل خوښۍ تر ډیره حده کوچني خو ارزښت‌ناکو شیانو پورې؛ لکه د آواز مجله، د اکرم عثمان کیسې، د حمید مومند شعرونه، د صوفي عشقري کوټه¬ګۍ او نړۍ¬لید پورې تړلې وې، مګر له بده مرغه زما په نسل کې، دا ارزښتونه د مادیاتو پراساس؛ لکه د پروژو اخیستل، د موټر ماډل، د وطن څخه د وتلو لاره لټول، د پوهنتون او دانشګاه، او فارسي او دري ترمنځ شخړو پر سر تلل کیږي.
کله چې هغه ټول لولم او دا ټول په سترګو وینم، یو عجیب احساس را ته پیدا شي….‌
د درد، افسوس او حسادت احساس….
په ۲۰۰۱ کال کې د طالبانو د رژیم له رانسکورېدووروسته، د ښه ژوند شرایطو ته امیدونه او هېلې زیاتې شوې. که څه هم په ډېرو برخو کې د پام وړ پرمختګونه وشول، خو له بده مرغه مونږ هیڅ‌کله و نه‌شو کولای چې په آرامۍ او پرته له کومې ویرې، یو سماوار یا شیریخ رستورانت تهچې د جواد نسل په هغه وخت کې ورتهکندهار کې ورتلل، مونږ په کابل کې لاړ شو. زما نسل داسې یو نسل دی چې په جنګ کې زیږیدلی، په جنګ کې لوی شوی، او لا تر اوسه هم د سولې او آرامۍ په هیله او امید ساه باسي.
زما وېره داده چې مونږ، د یو ملت په توګه پاتې راغلي يو، او ومو نشو کولی خپل اصلي ارزښتونه، کوم چې په سختو شرایطو کې د خاورې لاندې شوي وو، ژوندي وساتو او ورته دوام ورکړو. مونږ په تېروشلو کلونو کې د ملت‌کیدلو فرصت له لاسه ورکړ، داسې یو چانس چې شاید هېڅ ‌کله بیا ترلاسه نشي.
پر هغه سربیره مونږ لاهم نه پوهیږو چې چا ددې ارزښتونو د ساتنې لپاره خپل ژوند قرباني کړ او چا ورسره خیانت وکړ. زما نسل لاهم هره ورځ د غلطو پالیسیو قرباني کېږي، او هره ورځ لهخپلو انساني او مدني ارزښتونو لیرې کیږي، او ښايي دا ددې لپاره وي ځکه چې زما نسل
لږ لوست کوي،ډیرېخبرې کوي،
ژر قضاوت کوي،ژر په غوسهکېږي،
ژر هیروي، او نورو ته سپکاوی کوي
او د نږدېوالي، خواخوږۍ او له مینې څخه تښتي….. ولې؟
شاید په زرو دلایلو…
مګر په یاد ولرئ که مونږ د یوې غلطۍ د توجیه کولو لپاره زر دلایل راوړو، ممکن یو زر او یوهغلطۍ مو کړې وي!

ShareTweetSendSendShare
Next Post

آیا په افغانستان کې پانګـونه کمــه شوې؟

جواب دهید لغو جواب

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

وروستي خبرونه

د اسرائیل او حماس ترمنځ د اوربند وروستۍ ورځ؛ پاپ فرانسیس په غزه کې د اوربند تمدید غوښتنه کړې

د اسرائیل او حماس ترمنځ د اوربند وروستۍ ورځ؛ پاپ فرانسیس په غزه کې د اوربند تمدید غوښتنه کړې

17 ساعت پیش
د خوړو پروګرام: تېره میاشت مو په افغانستان کې له څلورو میلیونو زیاتو اړمنو سره مرسته وکړه

د خوړو پروګرام: تېره میاشت مو په افغانستان کې له څلورو میلیونو زیاتو اړمنو سره مرسته وکړه

18 ساعت پیش
پاکستاني پولیسو په پېښور کې د «ناقانونه» کډوالو د نیولو او اېستلو بهیر پیل کړ

د بشري حقونو څاروونکي: پاکستاني پولیسو د ایستل شویو افغان کډوالو شتمنۍ ضبط کړي

18 ساعت پیش
د طالبانو د اوسپنې پټلۍ سرپرست د «دوه اړخیزه پټلۍ همکارۍ» په موخه ترکمنستان ته سفر وکړ

د طالبانو د اوسپنې پټلۍ سرپرست د «دوه اړخیزه پټلۍ همکارۍ» په موخه ترکمنستان ته سفر وکړ

20 ساعت پیش
کونړ کې د زده‌کړو له حقه بې برخې اقلیت؛ د کونړ وټه‌پور ولسوالۍ د ګوجرو سلګونه ماشومان له زده کړو بې برخې دي

له روغتیايي خدمتونو بې برخې ولس؛ د کونړ د لېرې پرتو ولسوالیو خلک کافي روغتیايي خدمتونو ته لاس‌رسی نه لري

21 ساعت پیش

تر ټولو ډېر کتل شوي مطالب

  • طالبان: اروپايي ټولنه له پاکستانه افغانستان ته ایستل شویو کډوالو سره ۱۴۲ میلیونه یورو مرسته کوي

    طالبان: اروپايي ټولنه له پاکستانه افغانستان ته ایستل شویو کډوالو سره ۱۴۲ میلیونه یورو مرسته کوي

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • سرچینه: په سمنګان کې د طالبانو د کار او ټولنیزو چارو رئیس ساتونکي پر یوه ۱۲ کلن ماشوم جنسي تېری کړی

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • د خوړو پروګرام: تېره میاشت مو په افغانستان کې له څلورو میلیونو زیاتو اړمنو سره مرسته وکړه

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • طالبانو په بدخشان کې د تحریر ګوند ۴۵ غړي نیولي

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
  • د منځګړي په توګه د قطر بحث پارونکی رول

    0 shares
    Share 0 Tweet 0
۸صبح ورځپاڼه

امتياز خاوند: سنجر سهيل
اجرائیوي رئیس: پروېز کاوه
مدير مسوول: محمد محق
د کتونکې ډلې مشر: خوستۍ
ادیټور: ظاهر څراغ
پته: کابل، افغانستان

د اسرائیل او حماس ترمنځ د اوربند وروستۍ ورځ؛ پاپ فرانسیس په غزه کې د اوربند تمدید غوښتنه کړې

د اسرائیل او حماس ترمنځ د اوربند وروستۍ ورځ؛ پاپ فرانسیس په غزه کې د اوربند تمدید غوښتنه کړې

17 ساعت پیش
د خوړو پروګرام: تېره میاشت مو په افغانستان کې له څلورو میلیونو زیاتو اړمنو سره مرسته وکړه

د خوړو پروګرام: تېره میاشت مو په افغانستان کې له څلورو میلیونو زیاتو اړمنو سره مرسته وکړه

18 ساعت پیش
پاکستاني پولیسو په پېښور کې د «ناقانونه» کډوالو د نیولو او اېستلو بهیر پیل کړ

د بشري حقونو څاروونکي: پاکستاني پولیسو د ایستل شویو افغان کډوالو شتمنۍ ضبط کړي

18 ساعت پیش

© کاپي‌رايټ 2023؛ ټول حقوق د 8صبح لپاره خوندي‌ دي.

No Result
View All Result
8AM.MEDIA
ویب‌سایت فارسی
Englisg website
اۉزبېکچه ویب‌سایت
  • کورپاڼه
  • خبرونه
    • کورني خبرونه
    • بهرني خبرونه
  • راپورونه
    • ورځيني راپورونه
    • څېړنیز راپورونه
  • سرکرښې
  • نظرونه او لیدلوری
  • ټولنه
    • د خلکو کیسه
    • د ښځو او ماشومانو حقونه
    • چاپيريال ساتنه
  • کلتور او هنر
    • ادبيات
    • داستان
    • سينما
    • ښکلي هنرونه
    • موسيقي
  • ګټه وټه
  • مرکه
  • ورزش
  • ځانګړې
    • د افغانستان سقوط
    • د ښځینه غږ
    • د هبت‌الله راپور ځانګړې پاڼه
    • د زده کړو لپاره مبارزه ځانګړې پاڼه
    • د طالبانو د ښوونیز نصاب ځانګړې پاڼه
    • د مارچ اتمه ځانګړې
    • د نوروز ځانګړې پاڼه
    • د اوکراین د تحولاتو ځانګړې پاڼه
  • له موږ سره اړيکه
    • له موږ سره اړيکه
    • زموږ په هکله
    • د مقالې لېږل
    • د سوداګريزې خبرتيا غوښتنه

© کاپي‌رايټ 2023؛ ټول حقوق د 8صبح لپاره خوندي‌ دي.