واکنشها به حمله بر کارمندان تلویزیون خورشید؛ هدف قراردادن رسانهها جنایت جنگی است

موتر حامل کارمندان تلویزیون خصوصی خورشید روز یکشنبه، سیزدهم اسد، هدف انفجار ماین مقناطیسی قرار گرفت. در این انفجار دو تن کشته و سه تن دیگر زخمی شدند. براساس معلومات وزارت امور داخله، کشتهگان شامل یک عابر و رانندهی موتر کارمندان تلویزیون خورشید است. همچنان زخمیان این رویداد شامل یک عابر دیگر و دو کارمند تلویزیون خصوصی خورشید میشوند. این حمله بر کارمندان تلویزیون خصوصی خورشید با واکنشهای ملی و بینالمللی روبهرو شده است. شماری از مقامهای بلندرتبه ملی و بینالمللی این حمله را محکوم کرده و گفتهاند که حمله بر کارمندان رسانهها، جنایت جنگی است.
محمداشرف غنی، رییس جمهور، در یک پیام توییتری، حمله بر کارمندان رسانهها را محکوم کرده است. او در این پیام گفته است که هدف قرار دادن رسانهها، جنایت جنگی است. آقای غنی همچنان گفته است که این نوع حملات مانع اطلاعرسانی نمیشود و اراده مردم افغانستان را تضعیف کرده نمیتواند. رییس جمهور کشور بر حفظ دستآوردها تأکید کرده و گفته است که مردم افغانستان به خاطر حفظ این ارزشها و آزادی آماده دفاعاند.
همچنان داکتر عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت وحدت ملی، با نشر یک اعلامیه، حمله بر کارمندان تلویزیون خورشید را محکوم کرده است. آقای عبدالله در این اعلامیه گفته است که این حمله کار کسانی است که از آزادی بیان هراس دارند. با این حال او آزادی بیان را بزرگترین دستآورد مردم افغانستان عنوان کرده و گفته است که حکومت افغانستان آماده است از آن پاسداری و حراست کند. افزون بر این، آقای عبدالله تصریح کرده است که چنین حملات نمیتواند مانع فعالیت رسانهها شود. او تأکید کرد که گروههای تروریستی با هدف قرار دادن رسانهها و آزادی بیان، نمیتوانند جلو گردش آزادی اطلاعات را بگیرد.
در همین حال شماری از مقامهای بینالمللی نیز هدف قرار دادن کارمندان تلویزیون خورشید را محکوم کرده و از حکومت افغانستان خواستهاند که این حمله را به صورت همهجانبه بررسی کند.
سازمان عفو بینالملل، ضمن محکوم کردن این حمله گفته است که دولت افغانستان باید به صورت «فوری» دستور تحقیقات مستقل و موثر را صادر کند. این سازمان با نشر این اعلامیه گفته است که حکومت افغانستان باید عاملان این حمله را تحت پیگرد عدلی و قضایی قرار دهد. به باوری این سازمان، حکومت باید در زمینه تأمین امنیت خبرنگاران گامهای مؤثر بردارد تا خبرنگاران بتوانند به طور آزادانه و بدون ترس به فعالیت رسانهای خویش ادامه دهند.
جان بس، سفیر امریکا، در پیامی توییتری، این حمله را بیمفهوم خوانده و گفته است: «حمله بر افراد ملکی و رسانهها هیچ هدفی در پی ندارد و بیمفهوم است.» او از طرفهای درگیر جنگ در کشور خواست که به جای هدف قرار دادن غیرنظامیان و رسانهها، باید بر صلح و آینده افغانستان تمرکز کنند.
سفیر اتحادیه اروپا در کابل نیز از ادامه حملات تروریستی بر کارمندان رسانهای ابراز نگرانی کرده است. پیری مایدون، سفیر این اتحادیه، در یک پیام توییتری گفته است که اجرای چنین حملات برای خاموش کردن خبرنگاران، آنها را نیرومندتر میسازد.
حمله بر رسانهها، حمله بر حقوق شهروندی
از سوی دیگر نهادهای حامی رسانهها، چنین حملات را حمله بر حقوق شهروندان میدانند. مسوولان نهادهای حامی رسانهها به این باور اند که این حملات به منظور جلوگیر از روشنسازی ذهنیت مردم و ممانعت از افشای جنایتهای بشری که از سوی گروههای هراسافگن صورت گرفته، اجرا میشود.
مجیب خلوتگر، رییس اجرایی نی یا نهاد حمایتکننده رسانههای آزاد، در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت که گروههای مخالف دولت به منظور جلوگیری ار فعالیت رسانهها، دست به چنین حملات میزنند. آقای خلوتگر بیان کرد که گروههای مخالف مسلح توانایی انجام حملات بر مراکز نظامی دولتی را ندارند و به همین منظور رسانهها را مورد حمله قرار میدهند. افزون بر این، او گفت که در جنگهای امروزی «اهداف نرم» میتواند ابعاد و بازتاب گسترده داشته باشد، به همین منظور، گروههای تروریستی رسانهها را به عنوان هدف نرم تعیین کردهاند. آقای خلوتگر تأثیر چنین حملات بر فعالیت رسانهها را منفی ارزیابی کرد. او گفت که انجام چنین حملات، کیفیت کاری رسانهها را متضرر میسازد و باعث رعب و وحشت در میان خبرنگاران میشود. با این حال او افزود که حملات هدفمند علیه رسانهها در درازمدت نمیتواند مانع اطلاعرسانی شود.
صدیقالله توحیدی، مسوول دادخواهی کمیته مصونیت خبرنگاران، معتقد است که چنین حملات علیه خبرنگاران به این معنا است که گروههای مخالف مسلح به آزادی بیان باور ندارند. افزون بر این، آقای توحیدی به ۸صبح گفت، این حملات بیانگر آن است که گروههای هراسافگن میخواهند در فعالیت رسانهها خودسانسوری ایجاد کنند. آقای توحیدی با ابراز نگرانی از ادامه چنین حملات بر کارمندان رسانهها، گفت که چنین حملات میتواند کارهای مسلکی رسانهها را تحت شعاع قرار دهد. مسوول دادخواهی کمیته مصونیت خبرنگاران اما افزود، علیرغم اینکه جامعه رسانهای قربانیهای زیادی در عرصه آزادی بیان داده است، اما تاکنون سبب رکود و عدم چرخش معلومات نشده است.
نهادهای حامی رسانهها، حکومت را به بیتوجهی در امر تأمین امنیت خبرنگاران و کارمندان رسانهها متهم میکنند. مسوولان این نهادها میگویند که حکومت با نیروهای کشفی همآهنگ نیست و نمیتوانند جلو چنین حملات را بگیرند. این مسوولان از حکومت و نهادهای امنیتی خواستند که در جهت تأمین امنیت کارمندان رسانهها، تلاش کنند.
ازجانب دیگر، بهنود بهنود، خبرنگار تلویزیون خصوصی خورشید، با ابراز نگرانی از وضعیت کنونی میگوید که اکنون وضعیت امنیتی به گونهای است که امید دوباره برگشتن به خانه وجود ندارد. او میگوید که ادامه چنین وضعیت، میتواند فعالیت رسانهها را آسیب بزند. با این حال او میگوید که چنین حملاتی، نمیتواند مانع اطلاعرسانی رسانهها شود. او از نهادهای امنیتی خواست که برای تأمین امنیت شهروندان گامهای مؤثر بردارند.
در همین حال، وزارت امور داخله با رد ادعای نهادهای حامی خبرنگاران میگوید که نیروهای امنیتی همواره در تأمین امنیت خبرنگاران و رسانهها گامهای عملی را برداشتهاند. نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت امور داخله، در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت که وزارت امور داخله برای تأمین امنیت رسانهها و کارمندان آنها تدابیر امنیتی روی دست گرفته است. به گفته رحیمی، براساس این تدابیر کارمندان رسانهها و خبرنگاران که زیر تهدید هستند، میتوانند برای حفظ امنیتشان به نهادهای امنیتی مراجعه کنند و سلاح به دست آورند. از سویی هم او تصریح کرد که نیروهای امنیتی در جهت تأمین امنیت شهروندان و رسانهها از چندین حمله جلوگیری کردهاند.
مسوولیت این حمله را تاکنون کسی یا گروهی برعهده نگرفته است. این در حالی است که گروه طالبان چندی پیش با نشر اعلامیهای، گفته بود، اگر نشر تبلیغات و اعلانات بازرگانی را از سوی رسانهها که منافع این گروه را متضرر میسازد متوقف نشود، رسانهها هدف حمله نظامی قرار خواهند گرفت.