رد پای «جنرالان پاکستانی» حامی طالبان در بالامرغاب بادغیس
سیدحسن حسینی
مقام‌های محلی در ولایت بادغیس از رفت‌و‌آمد و حضور فعال جنرالان پاکستانی در حمایت از طالبان در ولسوالی بالامرغاب این ولایت خبر می‌دهند. آن‌طور که گزارش داده شده است، علاوه بر طالبان، برخی از اتباع سایر کشورها که هنوز هویت‌شان مشخص نیست، در این ولایت زنده‌گی می‌کنند و با نگهداری سلاح خط ناامنی در این ولایت را تیره کرده‌اند. به گفته‌ی والی بادغیس، طالبان هم اکنون در ولسوالی بالامرغاب و جنگل پسته لیق، آموزشگاه و رزمگاه نظامی دارند و از جوانان منطقه به نفع خودشان یارگیری می‌کنند.
بالامرغاب، لانه‌ی جنرالان پاکستانی
وضعیت امنیتی در روزهای اخیر در ولایت بادغیس به وخامت گراییده است. با آن‌که طی روزهای اخیر چندین رشته عملیات نظامی علیه مواضع طالبان در این ولایت روی دست گرفته شد، اما والی این ولایت صریحاً اعلام کرده است که جنرالان پاکستانی به ولسوالی بالامرغاب بادغیس رفت‌و‌آمد دارند.
عبدالغفور ملکزی، والی بادغیس، به روزنامه‌ی ۸صبح می‌گوید که سندهای قوی و عکس‌های زیادی از حضور جنرالان پاکستانی در ولسوالی بالامرغاب بادغیس وجود دارد. آقای ملکزی بر پایه‌ی اطلاعات رسیده به اداره‌ی محلی بادغیس می‌گوید که جیش محمد، از فرماندهان کلیدی طالبان پاکستانی، به همراه دو فرماندهی جنگ‌جوی دیگر طالبان پاکستانی در بالامرغاب دیده شده‌اند. والی بادغیس می‌افزاید که در کنار حضور فرماندهان طالبان، در بالامرغاب بادغیس اتباع کشور پاکستان دیده شده‌اند. او تأکید می‌کند که این افراد با پوشش محلی از مسیرهای دشوار‌گذر و ناامن خود را به بالامرغاب و جنگل پسته می‌رسانند.
به گفته‌ی آقای ملکزی، روستاهای اطراف و مناطق مختلف جنگل پسته لیق بادغیس با رابط‌هایی از بین طالبان محلی منطقه برای طالبان پاکستانی خرید و فروش می‌شوند. او تأکید می‌کند که سرمایه‌ی جنگل پسته لیق بادغیس جمع‌آوری شده و در نهایت به فرماندهان طالبان در کشور پاکستان می‌رسد.
اقتصاد ولایت بادغیس به پسته گره خورده است و به گفته‌ی والی این ولایت، طالبان با غارت جنگل‌های پسته لیق که سرمایه‌ی عامه است، به بودجه‌ی نظامی خود می‌افزایند. او تأکید می‌کند که جنگ بادغیس از کشورهای همسایه مدیریت می‌شود و کشورهای همسایه حتا نمی‌خواهند مردم بادغیس «اکسیجن آزاد» را رایگان استشمام کنند. وی هشدار می‌دهد که در صورت تداوم جنگ در بادغیس و خراب شدن اوضاع امنیتی، امنیت هرات هم با تهدیدات جدی روبه‌رو می‌شود.
اهمیت استراتژیک پسته لیق
بادغیس در غرب افغانستان با داشتن بیش‌تر از ۹۰ هزار هکتار جنگل پسته، یکی از ولایت‌های پسته‌زار افغانستان به شمار می‌رود، اما گذر زمان و کم‌توجهی دولت و مردم سبب شده که تقریباً نیمی از آن از بین برود. علاوه بر کم‌توجهی دولت، جنگل‌های پسته در ولایت بادغیس توسط افراد با‌نفوذ منطقه، فرماندهان مسلح غیر‌مسوول و مخالفان مسلح دولت تصاحب شده و همه‌ساله این افراد به صورت انحصاری برداشت پسته را در اختیار دارند. دفتر والی و شورای ولایتی بادغیس هم می‌گویند که طالبان در خرید و فروش پسته دست دارند و پول آن مشخصاً صرف تأمین مصارف جنگی این گروه می‌شود.
اتباع بیگانه و مسلح
اوایل سال جاری میلادی بود که طالبان با حملات کم‌پیشینه در بالامرغاب ولایت بادغیس، این ولسوالی را به تصرف خود در‌آوردند. شواهد نشان می‌دهد که هم اکنون ساختمان ولسوالی و فرماندهی پولیس این ولسوالی زیر کنترل طالبان قرار دارد. بر پایه‌ی گزارش‌ها، بازار ولسوالی بالامرغاب خالی از سکنه شده و مردم برای در امان ماندن به روستاهای دور و نزدیک گریخته‌اند.
هرچند دولت برای بازپس‌گیری بالامرغاب چندین عملیات را انجام داد، اما طالبان با چندین بار عقب‌نشینی، دوباره برای تصرف بالامرغاب سلاح برداشتند. در نهایت اما برنده‌ی میدان، جنگ‌جویان طالب بودند.
شورای ولایتی بادغیس علاوه بر حضور فرماندهان پاکستانی و رفت‌و‌آمد افراد این گروه، از حضور اتباع بیگانه در برخی دیگر از مناطق بادغیس هشدار می‌دهد.
عبدالناصر نظری، عضو شورای ولایتی بادغیس، به روزنامه‌ی ۸صبح می‌گوید که دست‌کم ۶۰ خانواده از شورشیان بیگانه در اطراف ولسوالی‌های غورماچ و بالامرغاب مسلح هستند و با مردم محل از طریق ترجمان با زبان پشتو صحبت می‌کنند. آقای نظری می‌گوید که این افراد از یک سال به این طرف با استفاده از تاریکی شب به این مناطق آمده‌اند. وی احتمال می‌دهد که آنان اتباع کشورهای اوزبیکستان و چچن باشند.
به گفته‌ی آقای نظری، این افراد با گروه طالبان پیمان دارند و فرمانده‌شان کسی به اسم جمعه‌بای است. او می‌افزاید که آنان عملاً در ترورهای مسلحانه دست دارند و صفوف نیروهای جنگ‌جوی طالبان را تقویت می‌کنند.
از بالامرغاب تا کویته
در همین حال عبدالله افضلی، معاون شورای ولایتی بادغیس، با تأیید خبر رفت‌و‌آمد نماینده‌های فرماندهان پاکستانی طالبان به این ولایت می‌گوید که آنان در وقت‌های نامشخص به پایگاه‌های طالبان سر می‌زنند و برنامه‌های آموزشی جوانانی را که تازه به گروه طالبان پیوسته‌اند، بررسی می‌کنند.
آقای افضلی می‌افزاید که آنان در همکاری با طالبان محلی، از مردم عشر و زکات جمع‌آوری می‌کنند. به گفته‌ی وی آنان نه تنها عشر و زکات را جمع‌آوری می‌کنند، بلکه از هر پروژه‌ی انکشافی ۱۰ درصد سهم دریافت می‌کنند.
معاون شورای ولایتی بادغیس علاوه می‌کند که آنان با دریافت پول از درک خرید و فروش پسته و سایر منابع مالی، به کشور پاکستان رفته و مجموع پول‌ها را به شورای کویته تسلیم می‌دهند.
با تمام این‌ها گفتنی است که ناامنی در بادغیس سبب شده که مردم به حقوق عادی خود دسترسی نداشته باشند. جنگ در بسیاری از مناطق دلیل محکمی بر دور‌ماندن دانش‌آموزان و دانشجویان از مراکز آموزشی شده است. سایه‌ی پر‌رنگ جنگ هم‌چنان سبب شده که عرضه‌ی خدمات صحی در بسیاری از مناطق بادغیس به صفر تقرب کند.
صحبت از حضور رهبران پاکستانی طالبان در بالامرغاب بادغیس زمانی مطرح شده است که والیان ولایت‌های غربی کشور از راه‌اندازی عملیات گسترده جهت عقب زدن طالبان از مواضع‌شان خبر داده‌اند.
