نهادهای امنیتی: میدانهای نبرد در روزهای عید نیز گرم بوده است

فهیم امین
مسوولان نهادهای امنیتی و دفاعی میگویند در روزهای عید قربان نیز میدان نبرد در نقاط مختلف کشور گرم بوده و از دهها تهدید امنیتی جلوگیری شده است. به سخن آنان هیچ توافق مستقیم و یا غیرمستقیم برای برقراری آتشبس در سه روز عید با گروه طالبان صورت نگرفته است؛ بلکه تأمین امنیت لازم شهروندان نتیجه تلاشهای نیروهای امنیتی و دفاعی کشور میباشد.
نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت امور داخله روز سهشنبه، ۲۲ اسد در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت نیروهای امنیتی و دفاعی با استفاده از اطلاعات ارگانهای کشفی و استخباراتی کشور توانستهاند در سه روز عید از دهها تهدید امنیتی در شهر کابل و سایر ولایات پیشگیری کنند. آقای رحیمی افزود: «نیروهای امنیتی و کشفی ما توانستند در سراسر کشور از انجام ۷۴ حمله هراسافگنانه جلوگیری کنند.» به سخن او، از این میان ۲۶ تهدید امنیتی متوجه شهر کابل بوده که گروه طالبان قصد داشتند در روزهای عید در جاهای مزدحم شهر با استفاده از ماینهای مقناطیسی و حملات مسلحانه برنامههای تخریبیشان را اجرا کنند.
همزمان با این وزارت دفاع ملی نیز از دفع دهها حمله مسلحانه گروه طالبان خبر میدهد. روح الله احمدزی، سخنگوی این وزارت در صحبت با روزنامه ۸صبح گفت، گروه طالبان به خاطر ایجاد وحشت در روزهای عید دهها حمله را پلان کرده بود و بالای چندین مرکز نظامی ارتش در ولایتهای مختلف کشور انداخت کرده است. این حملات اما، به گفته او، از سوی نیروهای دفاعی و امنیتی کشور دفع شده است. آقای احمدزی همچنان افزود: «نیروهای وزارت دفاع ملی در همآهنگی با نیروهای خارجی در ۲۴ ساعت گذشته ۳۰ عملیات نظامی را در ده ولایت اجرا کردند و تلفات سنگینی به جنگجویان طالب وارد کرده است.» سخنگوی وزارت دفاع ملی خاطر نشان ساخت که در یکی از این عملیاتها در منطقه پادخواب شانه در مرکز ولایت لوگر ملا نقیبالله، یکی از فرماندهان کلیدی گروه طالبان را از بین بردهاند و دهها جنگجوی دیگر این گروه را زخمیکردهاند.
بااین حال، گزارشهایی وجود دارد که ۱۱ غیرنظامی در عملیات نیروهای امنیتی در ولایت پکتیا کشته شدهاند. همچنان از ولایتهای لوگر، میدان وردک و کاپیسا نیز تلفات غیرنظامیان گزارش شده است.
آن چنانی که مسوولان امنیتی و دفاعی میگویند، در روزهای عید قربان هیچ توافق مستقیم و یا غیرمستقیم برای برقراری آتشبس با گروه طالبان صورت نگرفته است. نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت امور داخله میگوید، با استفاده از اطلاعات ادارات کشفی و استخباراتی نهادهای امنیتی توانستهاند برنامههای هراسافگنانه گروههای مسلح مخالف دولت را در روزهای عید مهار کنند. این درحالی است که یک روز پیش از عید در نوزدهم اسد سخنگویان وزارتهای دفاع ملی و امور داخله در یک نشست مشترک خبری در کابل گفته بودند که نیروهای امنیتی در روزهای عید در حالت آمادهباش و احضارات درجه یک قرار خواهند داشت و از تمام امکانات لازم برای تامین امنیت بهتر شهروندان استفاده خواهند کرد.
از جانب دیگر، گروه طالبان میگوید که حملات جنگجویان این گروه در روزهای عید تا پایینترین سطح آن کاهش یافته بود. ذبیحالله مجاهد از سخنگویان گروه طالبان گفته است: «حملات ما در سه روز عید تا پایین ترین سطح آن کاهش یافته بود. تنها دو حمله بالای کمپ بگرام انجام دادیم، اما از طرف دشمن حملات شب هنگام و هوایی ادامه داشت.» پیشتر ملا هبتالله آخندزاده، رهبر گروه طالبان در پیامی که به مناسب عید قربان منتشر کرده بود، از جنگجویان این گروه خواسته بود که در سه روز عید به اماکن عمومی و افراد غیرنظامی زیان وارد نکنند. او همچنان تاکید کرده بود که برای چالشهای نظامی و پایان جنگ باید راه حل صلحآمیز جستوجو شود.
از سوی دیگر، هیات معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) نیز از تمامی طرفهای درگیر در جنگ خواسته بود که برای ارج گزاری به عید قربان از خود «تحمل، بردباری و حسننیت» نشان دهند و از خشونت دوری کنند. تدامیچی یاماموتو، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در افغانستان روز شنبه (۱۹ اسد) در پیامی به مناسبت فرارسیدن عیدقربان، از طرفهای درگیر خواست که بگذارند شهروندان افغانستان عید را در فضای عاری از ترس و خشونت تجلیل کنند.
هرچند هیچ توافقی مبنی بر برقراری آتشبس در روزهای عید میان گروه طالبان و حکومت افغانستان صورت نگرفت اما هر دو طرف از رهایی شماری از زندانیان به نشانه حسن نیت خبر دادهاند. حکومت در دومین روز عیدقربان از رهایی ۳۵ زندانی گروه طالبان از زندانهای ریاست امنیت ملی خبر داد و دلیل رهایی این زندانیان را «حسن نیت» در برابر مخالفین مسلح و اقدامی برای پیشرفت گفتوگوهای صلح با طالبان عنوان کرده است. همچنان گروه طالبان یک روز پیش از عید قربان در نوزدهم اسد اعلام کرد که ۷۶ تن از نیروهای نظامی دولت را از زندانهای این گروه در ولایتهای ارزگان، کندز، خوست و سرپل رها شدهاند. طالبان گفته بودند که این نظامیان را به مناسبت عید قربان رها کردهاند. بر اساس خبرنامه این گروه، از میان این زندانیان رها شده ۱۸ تن آنان از ولایت ارزگان، ۳۵ تن آنان از کندز، ۱۵ تن از ولایت خوست و ۸ تن دیگر آنان از ولایت سرپل میباشند. این گروه همچنان اعلام کرده اند که در روزهای بعدی شماری از زندانیان دیگر را نیز رها خواهند کرد.
وزارت امور داخله اما با رد این ادعا گفته است که در سه روز عید هیچ زندانی ای از سوی گروه طالبان را رها نشده است. وزارت امور داخله با نشر خبرنامهای گفته است که بر اساس بررسیها و جمعآوری معلومات لازم از ولایات مختلف، هیچ نشانهای از رهایی زندانیان نیروهای امنیتی و دفاعی کشور از سوی گروه طالبان ثابت نشده است.
میدان های نبرد در روزهای عید قربان درحالی گرم نگهداشته شده است که نمایندگان امریکا و گروه طالبان از پیشرفتها در گفتوگوهای صلح خبر دادهاند. نمایندهگان دو طرف که به تازهگی هشتمین دور گفتوگوهای شان را در قطر پایان بخشیدهاند، میگویند به دستآوردهای خوبی نایل شدهاند. محور این دور گفتوگوها چگونهگی خروج نیروهای امریکایی از افغانستان و ارایه تضمین معتبر از سوی طالبان مبنی بر این که افغانستان دوباره به لانه تروریسم بدل نخواهد شد، خوانده شده است. زلمی خلیل زاد، نماینده ویژه ایالات متحده امریکا اما گفته است که تا زمانی که روی برقراری آتش بس فراگیر و آغاز گفتوگوهای بینالافغانی توافق صورت نگیرد، هیچ توافقی نهایی شمرده نخواهد شد. آقای خلیل زاد همچنان ابراز امیدواری کرده است که این عید قربان آخرین عیدی باشد که افغانها در جنگ به سر میبرند. گروه طالبان اما تا کنون برای آغاز گفتوگوهای رسمی با حکومت افغانستان اعلام آمادهگی نکرده است.