حضور طالبان در مکاتب پنجشیر؛ جنگجویان از میز و چوکی بهعنوان چوب سوخت استفاده میکنند
۸صبح، پنجشیر

طالبان در ۱۶ ماه گذشته نتوانستهاند مکتبهای ولایت پنجشیر را از حضور جنگجویان خود پاکسازی کنند. یافتههای یک نهاد حقوق بشری نشان میدهد که جنگجویان طالبان در حال حاضر از حدود ۴۱ مکتب در این ولایت بهعنوان سنگر نظامی استفاده میکنند. شماری از فعالان مدنی و باشندهگان پنجشیر ادعا دارند که جنگجویان این گروه از میز و چوکی این مکتبها بهعنوان «چوب سوخت» استفاده میکنند. مسوولان محلی طالبان در پنجشیر حضور جنگجویان این گروه در مکتبها را میپذیرند، اما درباره استفاده از میز و چوکی این مکتبها بهعنوان مواد سوخت، ابراز نظر نکردهاند. با این وصف، باشندهگان پنجشیر خواهان تصفیه مکتبها از حضور نظامی طالباناند.
شماری از فعالان مدنی و باشندهگان محل میگویند که در هر مکتب دولتی در پنجشیر بین ۲۵ تا ۱۰۰ جنگجوی طالبان مستقر شدهاند. طوبا لطفی، یکی از فعالان مدنی در پنجشیر، مدعی است که نظامیان طالبان از میز و چوکی مکاتب این ولایت بهعنوان «چوب سوخت» استفاده میکنند. خانم لطفی در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید: «طالبان به دلیل حضور گستردهشان در پنجشیر، در کنار دهها مکتب، در خانههای مردم نیز سنگر ایجاد کردهاند که این مشکل باعث شده در بیشتر از ۱۵ ماه گذشته شاگردان از مکتب و دروس خویش باز بمانند. مکاتب تخریب شد و از میز و چوکی مکاتب هم در این مدت منحیث چوب سوخت زمستان استفاده میکنند.» به گفته این فعال مدنی، در سال گذشته بیشتر دانشآموزان این ولایت به دلیل نبرد میان طالبان و جبهه مقاومت ملی و حضور چشمگیر جنگجویان طالب از آموزش باز ماندهاند.
مشتاقاحمد، باشنده ولسوالی رخه ولایت پنجشیر، بهعنوان گواه عینی به روزنامه ۸صبح میگوید: «در مکاتبی که طالبان قرارگاه نظامی ایجاد کردهاند، میز و چوکی آن را هم سوختاندهاند. مواد مخدر استفاده میکنند. خلاصه صنفهای مکاتب را ساقیخانه جور کردهاند.» این باشنده ولسوالی رخه جزییات بیشتری در این باره ارایه نمیکند، اما از مسوولان محلی طالبان میخواهد تا جنگجویان خود را هرچه زودتر از مکتبها بیرون کنند.
یافتههای یک نهاد حقوق بشری نشان میدهد که طالبان ساختمان چهار باب مکتب در ولسوالی شتل، هشت باب مکتب در عنابه، شش باب مکتب در رخه، پنج باب مکتب در دره، یک باب مکتب در آبشار، شش باب مکتب در بازارک، پنج باب مکتب در خنج و شش باب مکتب دیگر در ولسوالی پریان این ولایت را به سنگر نظامی تبدیل کردهاند. این فهرست توسط یکی از نهادهای معتبر حقوق بشری که از ذکر نامش در گزارش خودداری میشود، بربنیاد مصاحبه با دهها باشنده محلی این ولایت، ترتیب شده است.
براساس این فهرست، طالبان مکاتب پسرانه و دخترانه در منطقه رویدره، گلابدین شهید و کورابه در ولسوالی شتل، مکتبهای شوفه، دربند، نمبر یک فراج، لیسه تجارتی و تخنیکی و یک مدرسه دینی در ولسوالی عنابه را به سنگر نظامی تبدیل کردهاند. در این میان، طالبان ساختمان ریاست تعلیم و تربیه معلم پنجشیر را در مربوطات ولسوالی عنابه این ولایت نیز به مکان بودوباش جنگجویان خود مبدل کردهاند.
بربنیاد گزارش این سازمان حقوق بشری، جنگجوبان طالبان در مکتبهای پسرانه و دخترانه مناطق پیاوشت، چمالورده، درخیل، حصارک و همچنان مدرسه دینی پیاوشت ولسوالی رخه و در مکاتب روستاهای طارق ابن ضیا، تندخو، ملکمرزا شهید، بیبیعایشه صدیقه و خواجه فرهاد ولی در ولسوالی دره نیز حضور گسترده دارند. در این میان، طالبان در ولسوالی آبشار ولایت پنجشیر، تنها از یک مکتب بهعنوان سنگر نظامی استفاده میکنند.
گزارش این نهاد حقوق بشری نشان میدهد که طالبان در مکتبهای بیبیآمنه، کوهشابه و پارندی بازارک از مربوطات مرکز پنجشیر نیز جنگجویان خود را جابهجا کردهاند. طالبان همچنان در کتابخانه احمدشاه مسعود، قهرمان ملی افغانستان و لیسه تخنیکی «شهید احمدشاه مسعود» سنگر نظامی ایجاد کردهاند و باشندهگان محل را اجازه ورود به این مکانها نمیدهند.
طالبان اما حضور جنگجویان این گروه در ۴۱ باب مکتب را نمیپذیرند. به گفته مسوولان این گروه، در حال حاضر افراد آنان تنها در ۲۱ باب مکتب حضور دارند. غلامایشان حماس، رییس معارف طالبان برای ولایت پنجشیر، چندی پیش در صحبت با رسانهها گفته بود: «در ساختمانهای ۳۵ مکتب در پنجشیر نظامیان [طالبان] مستقر بودند، اما اکنون این رقم به حدود ۲۱ مکتب کاهش یافته و سال آینده در ساختمان هیچ مکتبی نیروهای نظامی حضور نخواهند داشت.» او دلیل جابهجایی جنگجویان طالب در مکاتب پنجشیر را حضور گسترده این جنگجویان عنوان کرده است.
با اینهمه، باشندهگان ولایت پنجشیر خواستار تخلیه هرچه زودتر مکاتب از وجود جنگجویان طالبان هستند. گفتنی است که طالبان از زمان سلطه مجدد بر کشور تاکنون، به دلیل درگیریهای مسلحانه با نیروهای جبهه مقاومت ملی هزاران نیروی نظامی به ولایت پنجشیر اعزام کردهاند. شماری از این جنگجویان در خانههای رهایشی باشندهگان محل، مکاتب دولتی و حتا مرکزهای صحی جابهجا شدهاند. پیش از این طالبان اعلام کردهاند که جنگجویان خود را از مکتبهای پنجشیر بیرون میکنند، اما هنوز ۴۱ مکتب سنگر این گروه است.