سیدحسن حسینی
ولایت فراه در غرب کشور پس از سپری شدن عید قربان، روزهای ناامن را تجربه میکند. طالبان به علاوهی تحرکات مستقیم در نواحی مختلف شهر، در چهار ولسوالی «شیب کوه، بکواه، خاک سفید و گلستان» جولان میدهند. شورای ولایتی فراه با اظهار نگرانی از صعود گراف ناامنی در این ولایت، خبر از مهاجرت گروهی برخی از مردم این ولایت به ولایتهای هرات، قندهار و سایر ولایتهای همجوار داده و دلیل ناامنی را در ناهمآهنگی نیروهای امنیتی و کمبود تشکیل آن میداند. برخی از ساکنان ولسوالی گلستان فراه هم از وجود پایگاههای جلب و جذب طالبان پاکستانی خبر داده و رفتوآمد فرماندهان پاکستانی طالبان به مرکز این ولسوالی را گزارش دادهاند. پولیس در مقابل اما با قبول ناامنی در سه ولسوالی فراه، از افراز پایگاههای امنیتی بیشتر در اطراف کمربند شهر فراه به خاطر عقب زدن حملات طالبان و جلوگیری از نفوذ افراد این گروه به داخل شهر خبر میدهد.
ناآرامی دوامدار فراه
از سه روز به این طرف شلیکهای شبانهی پیاپی گلوله در نواحی مختلف شهر فراه امان مردم را بریده است. شورای ولایتی فراه با ابراز نگرانی از وضعیت بد امنیتی در این ولایت، سران امنیتی را به کمکاری متهم کرده و نبود همآهنگی بین نیروهای نظامی را دلیل مهمی بر افزایش تهدیدات امنیتی عنوان کرده است.
شاهمحمود نعیمی، سرپرست شورای ولایتی فراه به روزنامهی ۸صبح میگوید که کمبود تشکیل نیروهای امنیتی و معبر بودن فراه برای مواد مخدر، انگیزهی طالبان را برای دندانتیزی بیشتر به سمت این ولایت بیشتر کرده است. آقای نعیمی میافزاید که با ختم روزهای عید قربان، ناامنی دوباره در مناطق زیادی از ولایت فراه اوج گرفته و تداوم این روند بر شدت موج مهاجرت مردم فراه به ولایتهای همجوار میافزاید.
ترورهای هدفمندانه و شلیکهای پیاپی گلوله، سبب شده که به گفتهی آقای نعیمی، شایعات وجود ستون پنجم بین نیروهای امنیتی را نزد مردم و آگاهان امور دامن بزند. او با انتقاد از برنامهی راهبردی نیروهای امنیتی برای مهار اوضاع امنیتی فراه، میگوید که هیچ خط دفاعی برای عقب زدن حملات طالبان و نفوذ جنگجویان این گروه به داخل شهر وجود ندارد. وی میافزاید که نفوذ طالبان در فراه به حدی است که شرکتهای مجری پروژههای انکشافی در کنار ولسوالیها، حتا در داخل شهر هم مجبور به پرداخت ۱۰ درصد از وجه کلی پروژه به این گروه هستند.
کنترل کامل طالبان بر سه ولسوالی در فراه
فراه در غرب کشور از ولایتهای مهم و استراتژیک به شمار میرود که با کشور ایران و سه ولایت افغانستان مرز مشترک دارد. هلمند در جنوبشرق فراه، از ولایتهای ناامن کشور به حساب میرود و مرز بین این دو ولایت از نقاط مهم ترافیک و قاچاق مواد مخدر به کشورهای منطقه به حساب میرود. طالبان علاوه بر دست داشتن در قاچاق انبوه مواد مخدر در فراه، عملاً با افراز گمرک موازی در این ولایت از موترهای باربری تاجران پول گرفته و محصولاتشان را محصول میکنند. دریافت عواید از درک محصول کالای تاجران به منبع مهم و با ارزش مالی برای خرید تسلیحات نظامی به طالبان بدل شده است.
با تمام اینها پولیس در ولایت فراه میپذیرد که طالبان در مواردی دست به تحرکات نظامی زده و شدت عمل جنگجویان این گروه سبب شده که نیروهای نظامی از ولسوالیهای شیب کوه، خاک سفید و گلستان به مرکز ولایت فراه منتقل شوند.
محبالله محب، سخنگوی پولیس فراه به روزنامهی ۸صبح میگوید که برای تامین امنیت بهتر شهر فراه، چندین پایگاه امنیتی در اطراف کمربندی شهر افراز میشود. او میافزاید که با افراز این پایگاهها، وضعیت امنیتی نسبت به گذشته بهبود مییابد. او همچنان تصریح میکند که چند رشته عملیات در همکاری نیروهای خارجی برای تامین امنیت بهتر فراه راهاندازی خواهد شد.
بر اساس گزارش فرماندهی پولیس فراه، طی حدود سه ماه گذشته ۳۳ عملیات زمینی و بمباران هوایی نیروهای خارجی و پولیس در مجموع ۷۳۰ کشته و ۳۵۰ زخمی از طالبان در ولایت فراه گرفته است. در این میان چندین فرمانده طالبان که همزمان در بر انگیختن مردم به ضد دولت و قاچاق مواد مخدر دست داشتند، شاملاند.
فشار مضاعف طالبان بر مرکز شهر فراه
با تمام اینها اما شماری از بزرگان و ساکنان مناطق مختلف ولایت فراه نگاه دیگری به قضیه دارند.
محمد نبی (اسم مستعار) از بزرگان شهر فراه میگوید که دامنهی جنگ از مناطق «نوبهار»، «رج» و سایر مناطق به دروازههای ولایت فراه کشیده شده است. او میگوید که طی شب و روزهای گذشته ساکنان نواحی اول و سوم مرکز شهر فراه شاهد درگیری طالبان با نیروهای دولتی بودند. این بزرگ قومی همچنان میافزاید که برای حدود یک هفته وضعیت امنیتی فراه آرام بود اما حالا دوباره آتش جنگ طالبان شعلهور شده است. به گفتهی وی «باغ پل» در غرب شهر و «عسکرآباد» که در ۲۰۰ متری دفتر والی فراه در شرق مرکز شهر موقعیت دارد، شاهد تبادل آتش بین جنگجویان طالب و نیروهای دولتی بوده است.
اجرای حرکات نظامی طالبان
داستان به همینجا ختم نمیشود. الیاس (نام مستعار) مدیر مکتبی در ولسوالی گلستان ولایت فراه در گفتوگو با روزنامهی ۸صبح، تایید میکند که فرماندهان طالبان پاکستانی هر هفته به طور منظم برای بررسی امور جنگی طالبان افغان به این ولسوالی سفر میکنند. این مدیر مکتب میگوید که گاهی چند سرکردهی طالبان برای سرکشی به روستاهای دور و نزدیک ولسوالی گلستان، یکی دو هفته در این منطقه مصروف گشت و گذار هستند. او میافزاید که پیش از عید قربان، دو فرمانده طالبان پاکستانی، خانوادههایشان را به ولسوالی گلستان آورده بودند. وی تصریح میکند که آنان در سه بخش از ولسوالی گلستان با ایجاد منطقهای به نام «مسکر» به افراد تازه جذب شده به گروه طالبان آموزشهای نظامی میدهند. او میافزاید که فرماندهان افغان و پاکستانی طالبان روزهای جمعه، افرادشان را به مرکز بازار ولسوالی آورده و سپس آنان را تشویق به اجرای مهارتهای نظامی فراگرفته میکنند.
با تمام اینها به گفتهی مردم و آگاهان امور در هرات، بیم آن وجود دارد که با تیره شدن سایهی ناامنی در ولایت فراه، تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم آن به این ولایت رسیده و زندهگی و امنیت ساکنان این ولایت را متأثر سازد.