تروریسم در فضای مجازی
استفاده گروه‌های افراطی و تروریستی از فضای مجازی پدیده تازه‌ای نیست. از زمانی که انترنت وارد زنده‌گی مردم شده است، این گروه‌ها فعالیت‌های‌شان را در آن آغاز کرده و هرچه زمان گذشته، مهارت‌شان در این کار افزایش یافته است. فعالیت در فضای مجازی چند وجه دارد، یکی انتقاد از وضعیت موجود، خصوصاً در کشورهای توسعه‌نیافته‌ای که با مشکلات اقتصادی و اجتماعی فراوانی دست به گریبانند، دوم پخش افکار و ایدیولوژی افراطی در میان توده‌ها، سوم سربازگیری از میان کسانی که تحت تاثیر افکار و تبلیغات‌شان قرار می‌گیرند، چهارم تبلیغ موفقیت‌های‌شان در جنگ با مخالفان و نشان دادن قدرت و قوت خود در این زمینه، برای تغییر موضع کسانی که با روحیه سودگرایی به طرف جریان قوی‌تر متمایل می‌شوند.
فعالیت گروه‌های افراطی در فضای مجازی با موفقیت‌های چشم‌گیری همراه بوده است؛ زیرا هزاران جوان احساساتی و کم‌تجربه از سراسر جهان به سربازان مخلص این گروه‌ها تبدیل شده، شماری به صفوف داعش، شماری به صفوف القاعده و شماری دیگر به صفوف طالبان و سایر گروه‌های تروریستی پیوستند. اگرچه گروه‌های افراطی هنوز از آن میزان توانایی برخوردار نیستند که بتوانند معادلات جهانی را تغییر بدهند و هنوز بازی‌گران بزرگ مانند ایالات متحده امریکا، اروپا، چین، روسیه، و دولت‌های هم‌پیمان آن‌ها، بیش‌ترین نقش تعیین‌کننده را در تحولات دنیا دارند، اما رشد فزاینده گروه‌های افراطی می‌تواند جنگ‌های نیابتی را تشدید بخشیده و کار قدرت‌های اصلی را آسان‌تر گرداند. مهم‌تر از آن نقشی است که این گروه‌ها در سرنوشت کشورهای‌شان دارند؛ زیرا با گسترش شعله‌های جنگ، به هم زدن امنیت و ثبات و افزودن بر شکاف‌های فرقه‌ای و تباری، مانع توسعه و پیشرفت این مناطق شده و زنده‌گی را بر مردم سخت‌تر از گذشته می‌گردانند. یک عامل عمده عقب‌ماندگی، فقر، محرومیت و بی‌سوادی، شرایطی است که در اثر فعالیت‌های تروریستی پدید می‌آید.
گروه‌های تروریستی در این مسیر تنها نیستند، بلکه پشتوانه استراتژیک آن‌ها شماری از افراد و گروه‌های بنیادگرا هستند که در ظاهر خود را از طالبان، القاعده و داعش جدا می‌دانند و حتا گاهی منتقد وانمود می‌کنند، اما با ترویج افکاری که زیربنای ایدیولوژیک گروه‌های تروریستی را تشکیل می‌دهد، برخورد تهاجمی با اندیشه‌های دیگر و دو قطبی ساختن جوامع اسلامی برمبنای دینی و بی‌دینی، بستر سربازگیری آن‌ها را به خوبی فراهم می‌کنند. مطالعات نشان می‌دهد که شمار قابل توجهی از سربازان این گروه‌ها نخست تحت تاثیر گروه‌هایی مانند اخوان‌المسلمین، حزب تحریر، سلفیت و غیره قرار گرفته و پس از مراحلی، جذب گروه‌های خشونت‌گرایی مانند داعش و طالبان شده‌اند.
آن‌چه سطح تهدید را بالاتر برده و خطر تروریسم را جدی‌تر می‌گرداند، فقدان برنامه‌های موثر برای مقابله با افراطیت و تروریسم است؛ زیرا عمده تولیدات دنیای مجازی از این حیث بی‌خاصیت است و نقشی در خنثا کردن تبلیغات این گروه‌ها ندارد. بسیاری از نیروهایی که از گسترش تروریسم و افراطیت نگران هستند، فاقد دید استراتژیک‌اند و توانایی خود را در دعواهای جانبی و حاشیه‌ای به هدر می‌دهند؛ چه بحث‌های قومی و تباری و چه کمشکش‌های سیاسی، و این کار نوعی کمک غیرمستقیم به تروریسم است که ناخواسته صورت می‌گیرد. باید نقش فضای مجازی را در گسترش افراطیت جدی گرفت و در استراتژی مقابله با تروریسم به صورت اساسی تجدید نظر کرد؛ وگرنه این آتش، خرمن فرهنگ، ادب و زنده‌گی مردم ما را خواهد بلعید.
