پایان اعتصاب غذایی؛ زنان معترض بهزودی وارد دومین مرحله مبارزه میشوند
8صبح، پروان

اعتصاب غذایی معترضان زن اهل افغانستان پس از ۱۲ روز در برخی ایالتهای آلمان و پاکستان و شماری از کشورهای دیگر پایان یافت. هر چند در اعلامیه پایانی این اعتصابها از بیمیلی دولتهای حامی حقوق بشر به خواستهای زنان معترض انتقاد شده، اما زنان معترض تاکید کردهاند که آنان وارد مرحله جدید مبارزه خود علیه طالبان میشوند. اعتصابکنندهگان افزودهاند که مبارزه آنان برای به رسمیت شناخته شدن «آپارتاید جنسیتی» در افغانستان، با جستوجوی راههای حقوقی و تداوم اعتراض از راههای مختلف ادامه خواهد داشت. نمایندهگان وزارت خارجه امریکا، آلمان و سازمان ملل تعهد سپردهاند که درخواست به رسمیت شناخته شدن آپارتاید جنسیتی در افغانستان را به دولتهایشان میرسانند. آنان همچنان خواستار این هستند که دولتها، مساله آپارتاید جنسیتی در افغانستان را به سازمان ملل ارجاع دهند تا کشورها هر چه زودتر چارچوبها و قوانین الزامآور را برای به رسمیت شناسی آپارتاید جنسیتی ترتیب و تصویب کنند.
پس از ۱۲ روز اعتصاب غذایی و در حالی که حمایت از این اعتصابها در حال افزایش بود، تمنا زریاب پریانی روز سهشنبه، ۲۱ سنبله، به اعتصاب غذای خود پایان داد. تمنا پریانی و زرمینه پریانی در اول سپتامبر در شهر کلن آلمان خیمه تحصن برپا کرده و دست به اعتصاب غذایی زدند. پریانی و دیگر معترضان از حکومت آلمان و سازمان ملل خواستار به رسمیت شناسی «آپارتاید جنسیتی» شدند. همزمان شمار زیادی از زنان در ولایات مختلف افغانستان و همچنان در دیگر کشورها با تمنا و خواهرش همصدا شدند و از آنان اعلام حمایت کردند. صابره اکبری، عضو رهبری جنبش زنان عدالتخواه افغانستان و رقیه ساعی، در پاکستان هفت روز پیش در حمایت از اعتصاب غذایی تمنا پریانی و دیگر معترضان، دست به اعتصاب زدند.
با این حال، تمنا پریانی در یک نشست خبری و با صدور قطعنامه ۷ مادهای، از تمام فعالان حقوق بشر و مبارزانی که در ۱۲ روز گذشته به کارزار او پیوسته و اعتصاب غذا را آغاز کرده بودند، خواست که به منظور آماده شدن برای مبارزات بعدی و مراحل بعدی دادخواهی، به اعتصاب غذاییشان پایان دهند. در اعلامیه آنان آمده است: «مرحله دوم مبارزه ما، تلاش برای یافتن راههای حقوقی برای به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی در افغانستان خواهد بود؛ زیرا کشورهای جهان تا کنون به همین بهانه [نبود تعریف صریح از آپارتاید جنسیتی در قوانین بینالمللی] از پذیرش آن خودداری کردهاند.»
پریانی در آخرین روز اعتصاب غذاییاش گفت که دولتهای جهان به این دلیل که عبارت «آپارتاید جنسیتی» در قوانین بینالمللی تصریح نشده است، از به رسمیت شناختن آن خودداری میکنند، «اما واضح است که دولتهای حامی حقوق بشر حتا حاضر و مایل نیستند که به تعهدات حقوق بشریشان پایبندی نشان دهند و اقدامهای جدی علیه طالبان در دست گیرند.»
بربنیاد اعلامیه زنان معترض، در روزهای گذشته بریوان آیماز، معاون پارلمان ایالت نوردراین–وستفالن و گئورگ کلوسمان، رییس بخش افغانستان و پاکستان در وزارت خارجه آلمان، به خیمه اعتصابکنندهگان آمده و اطمینان دادهاند که پیام آنان را به پارلمان و وزارت خارجه آلمان منتقل خواهند کرد. در اعلامیه اضافه شده است که معاون پارلمان ایالت نوردراین–وستفالن آلمان از تمنا زریاب پریانی در روز نهم خواست که به اعتصاب غذای خود پایان دهد و در این پارلمان سخنرانی کند.
براساس این اعلامیه، پریانی پیشنهاد پایان اعتصاب غذا را نپذیرفت و گفت: «آماده نیست بدون رسمیتیافتن آپارتاید جنسیتی، در پارلمان این ایالت سخنرانی کند، مگر اینکه نمایندهگان این پارلمان به رسمیت شناسی آپارتاید جنسیتی در افغانستان را در دستور کار خود قرار دهند و به این ترتیب، در کنار زنان افغانستان بایستند.»
در همین حال، رینا امیری، فرستاده ویژه امریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان و نیز ریچارد بنت، گزارشگر شورای حقوق بشر سازمان ملل در امور افغانستان، در تماسهای تلفنی با تمنا پریانی گفتهاند که خواستههای او را با دولت امریکا و سازمان ملل در میان میگذارند.
تمنا زریاب پریانی اما در پاسخ گفته است: «ایالات متحده در مورد درخواست زنان افغانستان برای به رسمیت شناسی آپارتاید جنسیتی در افغانستان، سکوت کرده است.» او از وزارت خارجه امریکا خواسته تا در این باره موضعش را اعلام کند.
زنان تصریح کردهاند که وزارت خارجه امریکا نیز میتواند فارغ از بیانیههای تشریفاتی در حمایت از زنان افغانستان، تلاشهای واقعی را برای به رسمیت شناسی آپارتاید جنسیتی در کشور آغاز کند. آزادی زندانیان سیاسی، قطع کمکهای مالی به طالبان و ممنوعیت سفر مقامهای طالبان، از دیگر خواستهای معترضان است.
از سویی هم، جنبشهای اعتراضی زنان افغانستان در یک نامه سرگشاده، خواستار صدور قطعنامه از سوی سازمان ملل متحد در مورد «حاکمیت آپارتاید جنسیتی» در افغانستان شدهاند. این نامه سرگشاده از سوی شماری از زنان معترض کشور، از جمله پروانه ابراهیمخیل نجرابی روز سهشنبه، ۲۱ سنبله، به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد تحویل داده شده است.
آنان در این نامه از مقامهای سازمان ملل متحد و کشورهای عضو این سازمان خواستهاند که حسنِ نیت خود را در برابر اصول انسانی چون حقوق بشر، دموکراسی، حاکمیت قانون و عدالت اجتماعی ثابت کنند و تنها نمونه عینی «آپارتاید جنسیتی» در جهان را به رسمیت بشناسند.
جنبشهای اعتراضی زنان افغانستان در این نامه همچنین خواستار بازنگری کمکهای نقدی به افغانستان شده و گفتهاند که این کمکها نباید باعث تقویت طالبان شود. زنان معترض کشور، تحریم کامل سفرهای خارجی مقامهای طالبان، آزادی فوری و بدون قیدوشرط فعالان سیاسی، مدنی و رسانهای از زندانهای طالبان و توقف هر گونه تلاش برای به رسمیت شناسی طالبان را نیز بهعنوان بخشی از خواستهای خود مطرح کردهاند.
این در حالی که کمیسر حقوق بشر سازمان ملل متحد در پنجاهوچهارمین نشست این شورا گفت که حقوق بشر در افغانستان در حال فروپاشی است. به گفته او، پس از تسلط طالبان، حقوق بشر در افغانستان، بهویژه حقوق زنان مورد حملات سیستماتیک قرار گرفته است. پیش از این کارشناسان سازمان ملل متحد گفته بودند که اکنون بحث در مورد آپارتاید جنسیتی در افغانستان ضروری شده است.