اسنادی که در اختیار روزنامه ۸صبح قرار گرفته است، نشان میدهد که میزان کشت مواد مخدر در کشور رو به کاهش است. براساس معلومات این سند در سال ۲۰۱۹ میلادی دهاقین در شماری از ولایتها نزدیک به ۱۶۳ هزار و ۵۰۰ هکتار زمین را کوکنار کشت کردهاند، در حالی که زمینهای تحت کشت کوکنار در سال ۲۰۱۸ میلادی به ۲۶۳ هزار هکتار میرسید. مقایسه این دو آمار نشان میدهد که میزان کشت مواد مخدر در سال ۲۰۱۹ میلادی در حدود ۳۸ درصد کاهش داشته است. با این هم در این سند آمده است که به دلیل مبارزه نفسگیر پولیس علیه مواد مخدر، تحت پیگرد قرار گرفتن قاچاقبران، کنترل راههای ترانزیت مواد مخدر، ترویج کشت بدیل، کاهش قیمت آن و عدم موجودیت مارکیت ثابت برای فروش مواد مخدر، دهاقین کمتر به کشت کوکنار و مواد مخدر روی آوردهاند.
در این سند تصریح شده که از میان ۳۴ ولایت کشور به تعداد ۲۱ ولایت آن کوکنار کشت کردهاند. به همین اساس هلمند با ۹۰ هزار هکتار زمین در صدر و قندهار با ۱۳ هزار هکتار زمین در ردهی بعدی قرار دارد. در این سند آمده است که در سال ۲۰۱۹ میلادی میزان کشت کوکنار در ولایتهای هملند ۳۴ درصد، قندهار ۴۰ درصد، ارزگان ۳۸ درصد، فراه ۳۹ درصد، بلخ ۱۷ درصد، فاریاب ۱۹ درصد، بدخشان ۳۹ درصد، ننگرهار ۸۲ درصد، نیمروز ۷۸ درصد، غور ۴۹ درصد، کنر ۴۱ درصد، لغمان ۵۷ درصد، دایکندی ۲۲ درصد، هرات ۴۱ درصد، بغلان ۷۵ درصد، کابل ۵۹ درصد، زابل ۹۳ و غزنی ۶۷ درصد نسبت به سال ۲۰۱۸ میلادی کاهش داشته است. از جانب دیگر در این سند خاطرنشان شده که کشت کوکنار در سال ۲۰۱۹ میلادی در ولایتهای بادغیس، سرپل و جوزجان افزایش داشته است. براساس معلومات این سند، در ولایت بادغیس ۹ درصد، سرپل ۲۲۳ درصد و جوزجان ۲۹۴ درصد افزایش داشته است. در سال ۲۰۱۹ میلادی در ولایت بادغیس ۷ هزار و ۶۳۱ هکتار زمین، در سرپل ۲ هزار و ۱۳۴ هکتار زمین و در جوزجان یک هزار و ۲۳ هکتار زمین کوکنار کشت شده است. این در حالی است که در سال ۲۰۱۸ میلادی در ولایت بادغیس ۶هزار و ۹۷۳ هکتار، در ولایت سرپل ۶۶۰ هکتار و در ولایت جوزجان ۳۳۸ هکتار زمین کوکنار کشت شده بود.
عوامل کاهش کشت کوکنار
وزارت امور داخله، کاهش کشت کوکنار در کشور را حاصل مبارزه نفسگیر نیروهای امنیتی میداند. این وزارت گفته است که به دلیل عملیات شبانه پولیس مبارزه با مواد مخدر و از بین بردن ذخیرهگاهها و لابراتوارهای پروسس مواد مخدر، دهاقین کمتر به کشت کوکنار پرداختهاند. این وزارت گفته است که پولیس مبارزه با مواد مخدر از سال ۲۰۰۹ میلادی الی سال ۲۰۱۹ میلادی به تعداد ۲۷ هزار و ۶۸۶ عملیات را برای محو کشت کوکنار در کشور انجام دادهاند. این وزارت گفته است که در بین این سالها پولیس مبارزه با مواد مخدر موفق شده است که به تعداد ۳۰ هزار و ۹۰۲ نفر را بازداشت و به مقدار ۲ هزار و ۷۱۴ متریک تن مواد مخدر که شامل هیرویین، مورفین، تریاک و چرس میشود را ثبت و ضبط کند. همچنان وزارت امور داخله تصریح کرده است که این وزارت فیصدی عملیاتش را در سال ۲۰۱۹ میلادی افزایش داده است. به گفته این وزارت، پولیس مبارزه با مواد مخدر تعداد عملیاتش از ۹۵۰ عملیات در سال ۲۰۰۹ را به ۳ هزار و ۶۶۱ عملیات در سال ۲۰۱۹ میلادی افزایش داده است. به باور وزارت امور داخله، افزایش عملیات پولیس مبارزه با مواد مخد سبب شده است که دستآوردهای این نیروها افزایش یابد. این وزارت گفته است که به دلیل افزایش عملیات پولیس مبارزه با مواد مخدر مقدار مواد ضبط شده از ۹۴ متریک تن در سال ۲۰۰۹ به ۶۵۳ متریک تن در سال ۲۰۱۹ افزایش یافته است. مقایسه این دو آمار نشان میدهد که پولیس مبارزه با مواد مخدر در سال ۲۰۱۹ میلادی توانسته است ۹ برابر بیشتر از سالهای قبل مواد مخدر را کشف و ضبط کند.
علاوه بر این، وزارت امور داخله بیان داشته است که بازداشت قاچاقبران مواد مخدر، کنترل راههای ترانزیت در داخل کشور، بیثباتی امنیتی در مناطق تحت کنترل طالبان، ترویج کشتهای بدیل مانند باغداری، کشت زعفران و آلویرا، ازدیا مواد نشئهآور صنعتی، نبود مارکیت ثابت برای فروش و کاهش نرخ آن در بازارها سبب شده که دهقانان کمتر به کشت آن بپردازند. در این سند آمده است که قیمت تریاک خشک بر اساس سروی و تحلیل در ماه حمل سال ۱۳۹۹ به طور اوسط ۷ درصد کاهش داشته است.
با این حال وزارت امور داخله بیان داشته است که نیروهای مبارزه با مواد مخدر در سال ۲۰۱۹ میلادی توانستهاند یک میلیون و ۱۶۹ هزار و ۵۶۳ تن مواد مخدر را کشف و ضبط کند. این وزارت بیان داشته که پولیس مبارزه با مواد مخدر توانسته است که در سال ۲۰۱۹ میلادی ۲هزار و ۹۹۰ تن هیرویین، ۶ هزار و ۹۰۳ تن مورفین، ۳۳ هزار و ۶۱۱ تن تریاک، ۶۰۹ هزار و ۲۲۵ تن چرس، ۱۱ هزار و ۳۶۰ تن مشروبات الکولی، ۲۵۹ هزار و ۹۹۷ تن مواد کیمیاوی، ۹ هزار و ۳۴۱ تن کشمش تخمیر شده، یک هزار و ۲۵۲ تن متامفتامین، ۱۹۷ هزار و ۶۹۸ تن خشخاش، ۳۷ هزار و ۱۸۶ تن بنگدانه و ۴۸ هزار و ۲۲۱ قرص تابلیت «ک» را کشف و ضبط کند. این وزارت همچنان گفته است که به مقدار ۷۰۷ هزار و ۶۶۷ متریک تن مواد مخدر پس از طی مراحل قانونی در سال ۲۰۱۹ محو و حریق شده است.
در کنار این وزارت امور داخله گفته است که پولیس مبارزه با مواد مخدر در همکاری با نیروهای ناتو در جریان سال ۲۰۱۹ میلادی به تعداد ۹۶ لابرتوار پروسس مواد مخدر که یک میلیارد دالر امریکایی ارزش دارند را کشف و محو کرده است. این وزارت گفته است که در جریان سال گذشته میلادی یک لابرتوار میتافین، ۳۰ باب ذخیرهگاه مواد مخدر و ۱۳ باب کارخانه مشروبات الکولی تخریب شده است. این وزارت تصریح کرده است که از جمله ۹۵ باب لابراتوار پروسس مواد مخدر، ۵۳ باب آن توسط نیروهای حمایت قاطع از بین برده شده است.
به همین ترتیب وزارت امور داخله گفته است که در جریان سال ۲۰۱۹ میلادی، پولیس مبارزه با مواد مخدر توانسته است که مقداری پول، اسلحه و تجهیزات را در پیوند به قضایای مواد مخدر کشف و ضبط کند. این وزارت گفته است که در سال گذشته میلادی این نیروها توانستهاند از نزد قاچاقبران مواد مخدر ۹۲۶ هزار و ۶۴۷ هزار دالر امریکایی، ۴۵۵ میل اسلحه، ۶۰۴ عراده وسایط نقلیه، یک هزار و ۲۹۳ سیت تلفن، ۱۴ پایه مخابره، ۲ پایه دستگاه تولید تابلیت ک، ۱۴ هزار و ۳۳ فیر مهمات و ۳۱۸ جلد تذکره جعلی به دست آورند.
دستآوردهای نیروهای مبارزه با مواد مخدر به همین تعداد خلاصه نمیشود. پولیس مبارزه با مواد مخدر در سال ۲۰۱۹ میلادی توانستهاند ۳ محموله تحت کنترل با کشورهای هندوستان، امارات متحده عربی، قرغیزستان و یک عملیات مشترک که در خاک روسیه انجام شده به تعداد ۳۱۵ هزار کیلوگرام مواد مخدر را ضبط و به تعداد ۱۰ تن از قاچاقبران را دستگیر کنند. این نیروها همچنان در میدانهای هوایی کشور نیز عملیات انجام داده و توانستهاند ۵۳۸ مظنون را دستگیر کنند. علاوه بر این، پولیس مبارزه با مواد مخدر توانستهاند از میدانهای هوایی کشور ۳۳۸ هزار و ۶۵۶ کیلوگرام هیرویین، ۴۰ هزار و ۷۲۸ کیلوگرام متامفتامین، ۱۹ هزار کیلوگرام چرس، ۶ لیتر مواد کمیاوی و ۴۹ هزار قرص تابلیت ک به دست آورند.
مبارزه با پولشویی
در سندی که در اختیار روزنامه ۸صبح قرار گرفته، آمده است که پولیس مبارزه علیه مواد مخدر توانسته است در پیوند به قضایای مواد مخدر ۹۳۲ هزار و ۸۲۳ دالر امریکایی را از درک قاچاق، خرید و فروش مواد مخدر حین حواله در بانکها و صرافیها از داخل و خارج کشور کشف و ضبط کنند. علاوه بر این، در این سند آمده است که قاچاقبران مواد مخدر با ثبت و ضبط موادشان توسط پولیس میلیونها دالر صدمه دیدهاند. در این سند تصریح شده که مجموع اموالی که توسط پولیس ضبط شده، ۱۴۱ میلیون دالر امریکایی ارزش داشته است.
در این سند همچنان آمده است که نیروهای پولیس مبارزه با مواد مخدر در جریال سال ۲۰۱۹ میلادی توانستهاند قاچاقبران بزرگ مواد مخدر را دستگیر و تحت پیگرد قرار دهند. در این سند آمده است که در جریان سال گذشته ۲۳ تن از قاچاقبران بزرگ مواد مخدر بازداشت شدهاند. علاوه براین، این نیروها توانستهاند در بین سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۹ میلادی ۶۲ نفر از اتباع خارجی را در ارتباط به قضایای مواد مخدر بازداشت کنند. در این سند گفته شده است که در جریان این سالها ۳۱ نفر ایرانی، ۲۳ نفر پاکستانی، ۲ نفر قرغیزستانی، ۲ شهروند ترکیه، ۳ نفر ترکمنستانی و یک نفر از اتباع بحرین به ارتکاب قاچاق مواد مخدر بازداشت شدهاند.
با این حال هرچند وزارت امور داخله از کارکرد نیروهای امنیتی خرسند به نظر میرسد، اما این وزارت میگوید که هنوزهم در مبارزه علیه مواد مخدر بعضی چالشها وجود دارد. این وزارت تقاضای بیش از حد به مواد مخدر در سطح منطقه و جهان، حمایت مخالفان دولت از کشت و قاچاق مواد مخدر، ورود غیرقانونی مواد روانگردان، عدم تطبیق توافقنامه توسط کشورهای منطقه، نداشتن تجهیزات لازم، نبود استراتژی واحد منطقهای، متناسب نبودن تشکیل پولیس مبارزه با مواد مخدر و استفاده از بته افدرا در تولید متا امفیتامین را از چالشهایی یاد کرده که فراروی مبارزه علیه مواد مخدر وجود دارد. این وزارت پیشنهاد کرده است که برای رفع این چالشها باید تقاضا کاهش یابد، استراتژی واحد منطقهای طرح شود، جلو قاچاق مواد روانگردان گرفته شود و ظرفیت پولیس مبارزه علیه مواد مخدر ارتقا یابد.