مشروعیت دولت باید زیر سوال نرود
در سه روز عید قربان آرامش نسبی در کشور برقرار بود. مردم افغانستان هم انتظار دارند که این وضعیت دایمی شود و خونریزی به پایان برسد. ولی این آرزو وقتی به واقعیت بدل میشود که طالبان به مذاکرهی با معنا با حکومت و دیگر نیروهای سیاسی افغانستان وارد شوند و آتشبس را بپذیرند. مردم افغانستان زمانی از مذاکرات میانافغانی استقبال میکنند که نتیجهی فوری آن آتشبس باشد. در غیر آن کسی از مذاکراتی که سود آن به مردم عام نرسد، استقبال نخواهد کرد. حکومت به عنوان نهاد مشروع جمهوری باید در مذاکرات حرف اول را بزند. حکومت افغانستان نهاد مشروع است. جهان و مردم افغانستان را حکومت را مشروع میدانند و به همین دلیل باید حرف آخر را در مذاکره حکومت بزند. هر اقدامی که نتیجهی آن نادیده گرفتن مشروعیت حکومت افغانستان باشد، مردود است.
دولت افغانستان حاصل جانفشانیهای نیروهای امنیتی داخلی و سربازان کشورهای عضو ناتو است. ماموریت نظامی ایالات متحده در افغانستان که هدف از آن مبارزه با تروریسم، شورشگری و ریشهکن کردن قاچاق مواد مخدر و اقتصاد جنگی بود، آن طوری که انتظار میرفت، موفق نبود. ایالات متحده و ناتو نتوانستند که زیربنای حمایت از طالبان را که در شهرهای پاکستان مستقر بود، از بین ببرند. طالبان متحد ارتش پاکستان باقی ماند و جهان نتوانست این اتحاد را بشکند. مبارزه با شورشگری و تروریسم وقتی موفق است که شورشیان و تروریستان پناهگاه امن در یک کشور خارجی نداشته باشند. پاکستان عقبهی استراتژیک طالبان بود و جامعهی جهانی نتوانست این عقبه را از آنان بگیرد. پاکستان در این جنگ هم خودش را متحد ناتو قرارداد و هم متحد طالبان.
دستآورد ملموس جهان در ۱۸ سال اخیر در افغانستان شکلگیری یک نظم دولتی است. پس از سال ۱۹۹۲، نهادهای دولتی افغانستان فروپاشید و وجه نهادی دولت به کلی از بین رفت. ولی در ۱۸ سال گذشته نهادهای مثل اردو، پولیس، قضا، پارلمان… دوباره سازی شد و افغانستان به نظم مبتنی بر قانون اساسی دست یافت. افغانستان بدل به یک جمهوری مدرن شد که هویت مذهبی و فرهنگی مردم آن را نیز بازتاب میداد. حکومت نهاد مشروع همین جمهوری است که از نظم مبتنی بر قانون اساسی نمایندهگی میکند. ناتو و ایالات متحده نباید این دستآورد ملموس خودشان را در روند مذاکره و حل سیاسی ضایع کنند. حکومت افغانستان باید در متن موضوع حل سیاسی و مذاکره حضور داشته باشد.
روشن است که حکومت افغانستان و دیگر متحدان امریکا نمیتوانند جلو امضای توافق صلح میان طالبان و ایالات متحده را بگیرند، اما مفاد این سند نباید اصل مشروعیت دولت افغانستان را صدمه بزند. دولت افغانستان بر مبنای قوانین جهانی هم یک دولت مشروع است. سندی که این مشروعیت را زیر سوال ببرد، هیچ نوع مشروعیتی ندارد. دولت افغانستان باید این نکته را به تمام متحدانش واضح بسازد که زیر سوال رفتن مشروعیتش به هیچ وجه قابل تحمل نیست. افغانستان حق دارد که از مشروعیت خودش به عنوان یک دولت- ملت مشروع دفاع کند و به تمام متحدانش بفهماند که به این مشروعیت احترام بگذارند. برخی از کشورها و نهادهای استخباراتی در منطقه آرزو دارند که افغانستان یک بار دیگر به یک جغرافیای بدون دولت بدل شود تا آنان با جزیرههای نا مشروع قدرت به صورت جداگانه در ارتباط باشند و اهداف استعماریشان را دنبال کنند. اما آن وضعیت نه برای مردم افغانستان قابل قبول است و نه امنیت جهانی را تامین میکند.