سیدحسن حسینی
با آنکه قرار بود امسال مسافران عربستان سعودی تجربهی بهتری از سفر زیارتی به این کشور داشته باشند، اما روند فرستادن زائران حج در هرات با آشفتهگی کلید خورده است.
دیر خبر دادن به مسافران حج و نبود خدمات معیاری و انتظارگاه در حاجی کمپ، از شکایتهای اصلی مسافرانی است که قصد سفر به مکه و مدینه برای زیارت حج را دارند. مقامهای محلی در هرات اما دلیل بیبرنامهگیها را در لیست پرواز شرکت خصوصی کامایر و تمام نشدن امور اداری پاسپورتهای مسافرتی عدهای از زایران ولایتهای بادغیس و غور میدانند.
آشفتهگی در انتقال مسافران از آنجا شروع شد که حوالی عصر دیروز یکشنبه، سیدمحمد شیرزادی، رییس ارشاد، حج و اوقاف هرات در صفحهی رسمی فیسبوکش با یک عکسمتن «عاجل و ضروری» از حاجیانی که در پرواز اول تنظیم شده بودند، خواست که «عاجل» به منطقهی حاجی کمپ حاضر شوند. در نوشتهی فیسبوک رییس ارشاد، حج و اوقاف آمده بود: «همین حالا عاجل به حاجی کمپ حاضر شده و واکسین کنید، زیرا پروازشان از فردا شب به امشب طرف جده تنظیم شده است.»
همین اعلان کافی بود که در عرض چند دقیقه، اکثر کاربران هراتی فیسبوک با دست به دست کردن آن به وابستهگان و اقاربشان اطلاعرسانی کنند.
این آشفتهگی اما به مزاج خیلیها خوش نیامد. عدهای در صفحات فیسبوکشان با نوشتن اعتراضنامه، نسبت به «بیبرنامهگی» ریاست ارشاد، حج و اوقاف هرات واکنش نشان دادند. به باور کاربران فیسبوک، حداقل باید یک روز جلوتر به زائران حج اطلاعرسانی میشد و آنان با خاطر آسوده به حاجی کمپ، محل واکسین و اعزام زائران حج خواسته میشدند.
محمدنبی، یکی از باشندهگان هرات در گفتوگو با روزنامهی ۸صبح میگوید که پرواز پدرش برای سفر به عربستان سعودی جهت ادای حج، به روز اول تنظیم شده بود. وی میافزاید که یکی از اقوامش به وی اطلاع داد که پدرش باید تا یک ساعت پس از ختم تماس، به منطقهی حاجی کمپ در نزدیکی میدان هوایی هرات حضور یابد تا پس از دریافت واکسین، امور سفرش پیگیری شود.
این مشکل نه تنها به پدر محمدنبی، بلکه به بیش از ۶۰۰ نفر دیگر هم رخ داده بود.
ریاست ارشاد، حج و اوقاف هرات در مقابل اما تقصیر را در دو مسأله میبیند.
به گفتهی سیدمحمد شیرزادی، از تقسیم اوقاتی که شرکت هوایی کامایر به ریاست ارشاد، حج و اوقاف هرات داده بود، پرواز هرات یک روز جلوتر صورت گرفت و به همین دلیل آنان مجبور شدند که مسافران را زودتر از موعد به میدان بخواهند.
در همین حال وی میافزاید که بر اساس لیست تنظیم شده در هرات، قرار بود که در نوبت اول پرواز، زائران ولایتهای بادغیس و غور به عربستان سعودی فرستاده شوند، اما چون پاسپورتهای تمام این مسافران آماده نشده بود، ریاست ارشاد، حج و اوقاف هرات مجبور شد به صورت فوری از مسافران پرواز اول مربوط ولایت هرات بخواهد که برای اعزام به عربستان سعودی، به حاجی کمپ حاضر شوند.
با تلاش فراوان اما نتوانستیم نظر شرکت خصوصی هواپیمایی کامایر را در این زمینه داشته باشیم.
امسال برای نخستین بار است که یک شرکت خصوصی هواپیمایی قرارداد انتقال زائران حج را از افغانستان به مقصد عربستان سعودی به دست آورده است. پیش از این، شرکت دولتی هواپیمایی آریانا مسوول انتقال زائران حج بود اما بنا بر برخی مشکلات در طی مراحل اداری، این شرکت نتوانست آمادهی انتقال مسافران باشد.
در کنار این برخی شکایتها از نبود انتظارگاه معیاری در حاجی کمپ هرات هم بالا گرفته است. در مقابل اما ریاست ارشاد حج و اوقاف هرات میگوید که تمام تلاش ادارهاش برای زائران انجام شده است و بیشتر از این در توان دولت نیست.
هرات، مرکز انتقال زائران ولایتهای غربی کشور به شمار میرود و قرار است در مجموع ۱۱ پرواز از هرات به مقصد عربستان سعودی صورت گیرد.
دو آموزگار زن از هرات
امسال از ولایتهای غربی کشور حدود سه هزار و ۵۰۰ نفر عازم سفر حج هستند که از این میان، سهم هرات یک هزار و ۶۷۳ نفر عنوان شده است. به اضافهی سهم هرات، ۲۰۰ نفر دیگر هم با سهمیهی پارلمانی و شورای ولایتی از ولایت هرات عازم سفر حج میشوند.
بر اساس گزارش ریاست ارشاد، حج و اوقاف ولایت هرات از میان نزدیک به دو هزار نفری که از هرات عازم سفر حج میشوند، ۶۱۰ نفر زن هستند.
برای زائران هراتی، ۳۸ آموزگار برای آموزش مسائل امور حج استخدام شدهاند که از این میان، دو آموزگار زناند.
با این وصف اما کم بودن آموزگاران زن، سبب شده که فعالان حقوق زن به آن واکنش نشان دهند.
فریحه یعقوبی، از فعالان حقوق زن در هرات به روزنامهی ۸صبح میگوید که توقع میرفت شمار آموزگاران زن بیشتر از این باشد. او میافزاید که نیاز است برای تدریس زنان زائر حج، آموزگار زن در نظر گرفته شود. وی تأکید میکند که در موارد زیادی، زنان برای سوال کردن از آموزگاران مرد راحت نیستند.
با این حال ریاست ارشاد، حج و اوقاف هرات به این نظر است که برای تدریس زائران حج، تعداد مشخصی آموزگار مدنظر گرفته شده است و بین زن و مرد آموزگار تفاوتی وجود ندارد.
گفتنی است که امسال با ۱۵۰ دالر افزایش، هر زائر حج دو هزار و ۷۵۰ دالر به دولت پول پرداخته است. پولی که قرار است صرف هزینههای حملونقل، غذا و مکان اسکان موقت در جریان سفر شود.