۴۸ روز تا برگزاری انتخابات؛ فهرست رأیدهندهگان هنوز هم نهایی نشده است

با آن که قرار است انتخابات ریاست جمهوری در کم تر از ۴۸ روز دیگر برگزار شود، اما فهرست رأیدهندهگان هنوز هم نهایی نشده است. مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات میگویند، کار تفکیک شناسنامههای تزویری از سیستم مرکزی پایان یافته و فهرست نهایی رأیدهندهگان نیز به زودی همهگانی خواهد شد.
حبیبرحمان ننگ، رییس دبیرخانه کمیسیون مستقل انتخابات روز چهارشنبه، شانزدهم اسد آخرین جزییات فهرست رأیدهندهگان را با روزنامه ۸صبح، در میان گذاشت و گفت: «کار حذف شناسنامههای تزویری از سیستم مرکزی به اتمام رسیده و به زودی در سایت کمیسیون مستقل انتخابات بارگذاری خواهد شد.» آقای ننگ افزود، کار حذف شناسنامههای تزویری از سرور مرکزی کمیسیون مستقل انتخابات پس از آن آغاز شده است که اداره ملی احصاییه مرکزی و معلومات سایر شناسنامههای رأیدهندهگان را بررسی کرده و حدود ۲۷ هزار شناسنامه تزویری را به عنوان شناسنامه «تزویری» از فهرست رأیدهندهگان حذف کرده است. رییس دبیرخانه کمیسیون مستقل انتخابات همچنان خاطرنشان ساخت که کار حذف شناسنامههای تزویری از سیستم مرکزی حدود یک هفته زمان دربر گرفته است.
کمیسیون مستقل انتخابات از این پیش، یک نقل از شناسنامههای برچسبخورده نُه میلیون و ۶۷۲ هزار و ۲۸۳ رأیدهنده را برای تصفیه به اداره ملی احصاییه و معلومات فرستاد بود. اداره ملی احصاییه و معلومات در ۲۱ سرطان کارش را روی تصفیه شناسنامههای «اصلی» و «تزویری» آغاز کرد و در دهم اسد پایان داد. مسوولان این اداره اعلام کردهاند که در این مدت، ۲۷ هزار شناسنامه تزویری را شناسایی و از فهرست نهایی رأیدهندهگان جدا کردهاند. مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات همچنان میگویند، پیش از آن، حدود ۴۰۰ هزار شناسنامه تزویری دیگر را خودشان شناسایی و از فهرست رأیدهندهگان حذف کردهاند.
مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات در حالی از پایان کار حذف شناسنامههای تزویری از سیستم مرکزی خبر میدهند که مطابق تقویم انتخابات، فهرست رأیدهندهگان باید در ۲۸ سرطان نهایی و اعلام میشد. مسوولان این کمیسیون اما از این پیش دلیل تأخیر در اعلام فهرست نهایی رأیدهندهگان را تکمیل نبودن کار اداره ملی احصاییه و معلومات عنوان کردهاند.
با این حال، نهادهای ناظر بر روند انتخابات با انتقاد از تأخیر در اعلام فهرست نهایی رأیدهندهگان میگویند، کمیسیون مستقل انتخابات باید هرچه زودتر این فهرست را نهایی و در سایت رسمی کمیسیون بارگذاری کنند. یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان (فیفا) میگوید: «کمیسیون مستقل انتخابات مکلف است هرچه زودتر فهرست رأیدهندهگان را نهایی و به تفکیک مراکز رأیدهی همهگانی بسازند.» زیرا به سخن او، رأی دهندهگان حق دارند پیش از انتخابات از موجودیت نامشان در مراکز رأیدهی اطمینان حاصل کنند. آقای رشید افزود، هرچند فهرست رأیدهندهگان انتخابات پارلمانی در سایت رسمی کمیسیون مستقل انتخابات بارگذاری شده است، اما فهرست نهایی رأیدهندهگان انتخابات ریاست جمهوری تا کنون در سایت این کمیسیون گذاشته نشده است.
از این پیش، انتخابات مجلس نمایندهگان سال گذشته که برای دو روز در ۳۲ ولایت کشور در ۲۸ و ۲۹ میزان برگزار شد. هم چنان انتخابات مجلس نمایندهگان در ولایت قندهار با یک هفته تاخیر در پنجم عقرب برگزار شد ولی انتخابات پارلمانی این دور در ولایت غزنی تا کنون برگزار نشده است. در انتخابات مجلس نمایندهگان سال گذشته، ۸.۸ میلیون رأیدهنده ثبت نام کردند و قرار است فهرست این رأیدهندهگان برای انتخابات ریاست جمهوری نیز مدار اعتبار پنداشته شود. از سویی هم، روند نامنویسی تقویتی برای انتخابات ریاست جمهوری در هجدهم جوزا آغاز شد و تا هشتم سرطان برای ۲۰ روز ادامه یافت. مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات اعلام کردهاند که در این روند، ۵۷۳ هزار و ۷۲۱ رأیدهنده در جریان نامنویسی تقویتی در ۳۳ ولایت و نامنویسی سراسری در غزنی نامنویسی کردهاند. این روند تنها در ۴۵۸ مرکز رأی دهی برگزار شد.
کمیسیون مستقل انتخابات درحالی تا کنون نتوانسته که فهرست رأی دهندهگان را نهایی سازد که با نهایی شدن این فهرست و نصب آن در مراکز رأیدهی از بروز مشکلات تخنیکی در روز انتخابات پیشگیری میشود. از این پیش در انتخابات دور هفدهم تقنینی مجلس نمایندهگان به دلیل بروز مشکلات تخنیکی، شماری از رأیدهندهگان از حق رأیدهی باز ماندند. آنان گفته اند که به دلیل این که نام شان به مراکز مربوطه رأیدهی نرسیده بود، اجازه رأیدهی برایشان داده نشد. از این میان، عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت نیز به دلیل همین مشکلات تخنیکی در انتخابات مجلس نمایندهگان برای چند ساعتی در یکی از مراکز رأیدهی منتظر پیدا شدن نامش بود.
مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات اما اطمینان میدهند که انتخابات ریاست جمهوری با راهکارهای منظمی برگزار خواهد شد تا از بروز مشکلات تخنیکی پیشگیری شود. حبیب رحمان ننگ، رییس دبیرخانه کمیسیون مستقل انتخابات میگوید، برنامهای که برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در نظر گرفته شده و نرم افزارهای که در دستگاههای انگشتنگاری قرار است نصب شوند، نسبت به برنامه ها و نرم افزارهای انتخابات پارلمانی متفاوت خواهند بود. به سخن او از مشکلات تخنیکی تا حد امکان جلوگیری خواهد شد.
این درحالی است که قرار است انتخابات ریاست جمهوری تا ۴۸ روز دیگر در ششم میزان برگزار شود. در این دور انتخابات هجده تن به شمول رییس جمهور غنی و رییس اجرایی حکومت وحدت ملی خودشان را نامزد کردهاند.