نشرات سه رادیوی محلی در زابل به دلیل مشکلات اقتصادی متوقف شده است

مقامهای محلی در ولایت زابل از وضعیت بد مالی رسانهها در این ولایت شکایت دارند. آنها ادعا دارند که نشرات سه رادیوی محلی به دلیل مشکلات مالی، متوقف شده است. این مسوولان همچنان هشدار میدهند در صورتی که به وضعیت مالی رسانههای دیگر در این ولایت توجه نشود، نشرات آنها نیز متوقف خواهد شد.
عبدالرزاق بشر، رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت زابل وضعیت مالی رسانههای محلی در این ولایت را بحرانی توصیف میکند. او در صحبت با ۸صبح میگوید که در این ولایت هفت رادیوی محلی فعالیت دارند که ازاین میان دستکم سه رادیوی آن به دلیل مشکلات اقتصادی، از نشرات باز ماندهاند.
او گفت: «یک رادیو تلویزیون ملی و شش رادیوی شخصی داریم. متأسفانه رادیو ترنک و سورغر سه سال میشود که نشراتشان را به دلیل مشکل اقتصادی بند کردهاند. رادیوی «د قلات ژغ» ۲۰ روز میشود که به دلیل مشکلات اقتصادی فعالیتش متوقف شده است.»
با این همه او تأکید کرد که اکنون چهار رادیو در این ولایت نشرات دارند. به گفته او رادیوهای «شکلا»، تعالیم اسلام، شیخ مطیع و رادیو تلویزیون ملی از جمله رادیوهاییاند که هنوز در ولایت زابل نشرات دارند.
آقای بشر تصریح کرد که جواز فعالیت برخی از رسانههای محلی این ولایت به دلیل نپرداختن مالیات، تمدید نشده است؛ موضوعی که سبب شده است تا مسوولان اقدام به توقف نشرات این رسانهها کنند. آنان بیان کردهاند که به دلیل مشکلات اقتصادی، نمیتوانند مالیاتشان را بپردازند.
هر چند حکومت افغانستان بارها مسوولان رسانهها را از بهر پرداخت بدیهیهای مالیاتیشان تحت فشار قرار داده بود، اما از آنجایی که رسانهها وضعیت خوب اقتصادی نداشتند، رییس جمهور در سال ۱۳۹۶ خورشیدی، مسوولان رسانهها را از پرداخت جرایم مالیاتیشان، معاف کرد.
رییس جمهور در هشتم سنبله سال ۱۳۹۶ حکمی را در مورد رفع مشکلات اقتصادی و جلوگیری از ورشکست شدن رسانهها صادر کرد. بر اساس آن حکم، رسانههایی که مالیاتشان را پرداخت نکرده بودند، مکلف بودند که مالیاتشان را به گونهی اقساط ماهوار حد اکثر طی هفت سال پرداخت کنند. همچنان در آن حکم، رییس جمهور جریمههای مالیاتی رسانهها را معاف کرده بود.
رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت زابل بیان داشت که با توجه به این مشکلات، از مقامهای مسوول در مرکز خواسته شده است که در زمینه از سرگیری نشرات این رسانهها، گامهایی بردارند. او گفت که طی یک مکتوب از وزارت اطلاعات و فرهنگ خواستهاند که در زمینه عفو مالیات رسانههای محلی ولایت زابل همکاری کنند تا این رسانهها نشراتشان را از سر گیرند. او اضافه کرد که متوقف شدن نشرات صدای قلات، تاثیرات منفی روی فعالیت سایر رسانهها در این ولایت گذاشته است.
در همین حال سمیعالله سعادت، مدیر مسوول رادیو «د قلات ژغ» میگوید که این رادیو از چهار سال به اینسو نشرات داشته است. او به روزنامه ۸صبح گفت که اکنون به دلیل مشکلات اقتصادی که دامنگیر این رادیو شده، از نشر بازمانده است. او تصریح کرد که قطع شدن نشرات رادیو «صدای قلات»، تاثیرات منفی روی سایر رسانههای محلی در ولایت زابل دارد. به گفته او، وضعیت سایر رسانهها در این ولایت نیز قناعتبخش نیست. آقای سعادت هشدار داد در صورتی که به وضعیت مالی رسانههای محلی در این ولایت توجه نشود، سایر رسانههای محلی زابل نیز با سرنوشت رادیو صدای قلات مواجه خواهند شد.
از سوی دیگر، آقای سعادت از دولت، نهادهای حامی رسانهها و مؤسسات خارجی خواست که رسانههای محلی در این ولایت را کمک کنند. او تصریح کرد که اگر به وضعیت مالی صدای قلات توجه شود، نشرات این رادیو را از سر خواهد گرفت.
رسانههای محلی در ولایت زابل تنها رسانههایی نیستند که به دلیل مشکلات اقتصادی، از نشرات باز ماندهاند. پیش از این، گزارشهایی به نشر رسید که پنج رسانه محلی شامل سه رادیو و دو رسانه چاپی در ولایت بدخشان نیز به دلیل مشکلات اقتصادی از فعالیت باز ماندهاند. مسوولان این رسانهها دلیل متوقف شدن این رسانهها را نبود بودجه عنوان کرده بودند.
رسانهها در کشور معمولاً از طریق کمکهای مالی نهادها و اعلانات بازرگانی تمویل میشوند. از آنجایی که در چند سال اخیر کمکهای جامعه جهانی در کشور کاهش یافته و همچنان با توجه به اینکه افغانستان یک کشور صنعتی نیست، اعلانات بازرگانی هم به صورت گسترده وجود ندارد تا منبع عایداتی رسانهها شود، از این رو رسانهها از چند سال به این سو با مشکلات مالی دست و پنجه نرم میکنند.
طبق گفتهی نهادهای حامی رسانهها، وضعیت مالی رسانهها از سال ۲۰۱۴ به بعد سیر نزولی داشته و این سبب شده است که شمار زیادی از رسانهها از فعالیت باز بمانند.
یادداشت: این گزارش به همکاری کمیتهی مصونیت خبرنگاران افغان تهیه شده است.