وقت آن است که عدالت اجتماعی را در اولویت خویش قرار دهیم
گیلبرت اف. هونگبو، رییس عمومی سازمان بین‌المللی کار
نخستین روز ماه می عموماً به‌عنوان روز کارگر شناخته می‌شود؛ روزی که در آن از تلاش‌های کارگران در سرتاسر جهان تجلیل به عمل می‌آید. اول می، روز افتخار، تجلیل و امید است.
با گذشت سه سال از بحران کووید-۱۹ و به تعقیب آن تورم، درگیری و سکته‌گی‌ها در زنجیره عرضه مواد غذایی و سوخت، شدیداً به عدالت اجتماعی نیازمندیم. با این حال، وعده‌های نوسازی که تحت عنوان «بازسازی بهتر» در جریان همه‌گیری جهانی داده می‌شد، تا اکنون برای اکثریت عظیم کارگران در سرتاسر جهان تحقق نیافته است.
در سطح جهانی، معاشات کاهش یافته، فقر در حال گسترش است و به نظر می‌رسد نابرابری‌ها بیش از هر زمان دیگری ریشه دوانیده است.
شرکت‌ها ضربات سختی را متحمل شده‌اند. شمار زیادی از این شرکت‌ها نتوانسته‌اند با اثرات قابل ملاحظه اتفاقات غیرمنتظره اخیر سازگاری حاصل کنند. در این میان، شرکت‌های کوچک و متوسط بیش از دیگران متاثر شده و بسیاری از آن‌ها فعالیت‌های‌شان را متوقف کرده‌اند.
مردم احساس می‌کنند که فداکاری‌های‌شان حین گذار از کووید-۱۹ حتا به رسمیت شناخته نشده است، چه برسد به این‌که پاداشی به ازای آن دریافت کنند. صداهای‌شان به اندازه کافی واضح شنیده نمی‌شود. این وضعیت، در نبود فرصت‌ها، سطح نگران‌کننده‌ای از بی‌اعتمادی را ایجاد کرده است.
لازم نیست که وضعیت این‌گونه باشد. ما هنوز بر سرنوشت خویش مسلط هستیم. اما اگر بخواهیم جهانی جدید، پایدارتر و عادلانه‌تر بسازیم، باید مسیر دیگری را انتخاب کنیم؛ مسیری که عدالت اجتماعی را در اولویت قرار می‌دهد.
من معتقدم که این کار نه‌تنها امکان‌پذیر است، بلکه برای داشتن آینده‌ای پایدار و باثبات، ضروری نیز می‌باشد. اما سوال این است که چگونه باید به آن دست یابیم؟
اولین و مهم‌ترین مساله این است که پالیسی‌ها و اقدامات ما باید انسان‌محور باشد تا در پرتو آن مردم بتوانند رفاه مادی و پیش‌رفت معنوی خود را در موجودیت آزادی و کرامت انسانی، امنیت اقتصادی و فرصت‌های برابر، تامین کنند. این رویکرد جدید نیست، بلکه بعد از جنگ جهانی دوم و زمانی که اعضای سازمان جهانی کار (ILO) اعلامیه فیلادلفیا را در سال ۱۹۴۴ امضا کردند، آن را مطرح کرده و مورد توافق قرار دادند.
این سند آینده‌نگرانه، اصول رهنمودی را برای سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی ما تشریح کرده و بیان می‌کند که این سیستم‌ها نباید تنها بر دست‌یابی به نرخ‌های رشد مشخص یا سایر اهداف آماری متمرکز شوند، بلکه باید بر رسیده‌گی به نیازمندی‌ها و آرمان‌های انسانی نیز توجه کنند. این خود به معنای تمرکز بر محو نابرابری، کاهش فقر و تامین خدمات اولیه حمایت اجتماعی است. موثرترین راه برای دست‌یابی به این اهداف، ایجاد مشاغل باکیفیت – که در هدف ۸ توسعه پایدار از آن به‌عنوان «کار شایسته برای همه» یاد شده است – می‌باشد تا مردم بتوانند از خودشان حمایت کنند و آینده خود را بسازند.
بدین منظور باید: دگرگونی‌های ساختاری دراز‌مدت زمان ما به‌گونه واقع‌بینانه مدیریت شود؛ از این‌که تکنولوژی جدید باعث ایجاد اشتغال و حمایت از آن می‌شود، اطمینان حاصل شود؛ چالش‌های برخاسته از تغییرات اقلیمی به‌موقع برطرف شوند؛ اطمینان حاصل کنیم که مشاغل، آموزش مهارت‌ها و حمایت از دوره انتقالی به کارگران و تجارت‌ها فراهم می‌شود تا در نتیجه آنان بتوانند از مزایای عصر جدید کم‌کاربن بهره‌مند شوند؛ تغییرات دیموگرافیکی را به‌عنوان یک «مزیت» تلقی کنیم نه یک مشکل؛ و در خصوص مهارت‌ها، مهاجرت و حمایت اجتماعی، اقدامات حمایوی روی دست گیریم تا جوامع منسجم و مقاوم را بسازیم.
علاوه بر این، ما باید ساختار سیستم‌های اجتماعی و اقتصادی خود را مورد ارزیابی مجدد قرار داده و قسمی بازسازی کنیم که از این تغییر مسیر به سوی عدالت اجتماعی حمایت کنند، نه این‌که همچنان ما را به سمت یک «حلقه باطل» نابرابری و بی‌ثباتی هدایت کنند. ما باید نهادها و سازمان‌های کارگری را تقویت کنیم تا شاهد یک گفت‌وگوی اجتماعی موثر و پرشور باشیم. ما باید در قوانین و مقررات اثرگذار بر دنیای کار تجدید نظر کرده و اطمینان حاصل کنیم که این قوانین و مقررات مرتبط و به‌روز هستند و می‌توانند از کارگران محافظت و از کسب‌و‌کار‌های پایدار حمایت کنند.
برای تحقق موارد فوق، ما باید دوباره به همکاری و همبسته‌گی بین‌المللی تعهد بسپاریم و همان‌طور که آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد می‌گوید، باید تلاش‌های خود را افزایش دهیم و در عرصه پالیسی‌سازی انسجام بیشتری را به‌ویژه در نظام چندجانبه ایجاد کنیم.
به همین دلیل است که ما به یک ایتلاف جهانی برای عدالت اجتماعی ضرورت داریم. این ایتلاف به‌عنوان بستری برای گرد‌هم‌آوری طیف وسیعی از نهادهای بین‌المللی و سایر ذی‌دخلان عمل خواهد کرد و عدالت اجتماعی را به‌عنوان سنگ‌بنای بهبود اقتصاد جهانی معرفی خواهد کرد تا در اولویت پالیسی‌ها و اقدامات ملی، منطقه‌ای و جهانی قرار گیرد. به‌طور خلص، این ایتلاف تضمین خواهد کرد که آینده ما انسان‌محور خواهد بود.
ما این فرصت را داریم تا دنیایی که در آن زنده‌گی می‌کنیم را از نظر اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی، تغییر دهیم. بیایید از این فرصت استفاده کرده و برای ساختن جوامع عادلانه و مقاوم – که مشخصه آن صلح و عدالت اجتماعی پایدار است – اقدام کنیم.
