برای آتشبس تلاش کنید
برخی از کشورهای حامی طالبان نگران لغو مذاکرات واشنگتن و طالباناند. آنان خیلی مشتاقاند تا طالب و امریکا به میز مذاکره برگردند. شماری از کشورهای منطقه هم نگرانیهای مشروع دارند. ترمپ، رییسجمهور امریکا، اعلام کرده بود که طولانیترین جنگ تاریخ امریکا را به پایان میرساند. معنای پایان این جنگ طولانی این است که سربازان امریکایی افغانستان را ترک کنند. برخی از کشورهای منطقه مثل مردم افغانستان نگراناند که نکند رییس جمهور کنونی امریکا به یکبارهگی تصمیم بگیرد و مجموع نیروهای امریکایی را از افغانستان خارج کند. او در سوریه نیز همین کار را کرد و نیروهای ویژهی کشورش را از مناطق زیر ادارهی کردها خارج ساخت. کشورهایی که این نگرانیها را دارند، باید دست و آستین بالا بزنند و طالبان را وادار به قبول آتشبس کنند. طالبان در گفتوگو با خلیلزاد امتیاز اعلام یک جدول زمانی برای خروج تدریجی نیروهای امریکایی را به دست آورده بودند، ولی حاضر نشدند در برابر آن با آتشبس سراسری موافقت کنند.
طالبان صرف حاضر شده بودند که بر نیروهای امریکایی حمله نکنند. این گروه به این تعهد هم پابند نماند. ولی حتا آدمهایی که تحصیلات نظامی هم ندارند، میدانند که نیروهای امریکایی از راه زمین بیرون نمیشوند. آنان از راه زمین نیامده بودند که از راه زمین بیرون شوند. نیروهای امریکایی از طریق هوا خاک افغانستان را ترک خواهند که نیاز به آتشبس ندارد. آتشبس یکجانبه با نیروهای امریکایی موضوعیت ندارد. آتشبس باید جامع و سراسری باشد. طالبان باید با نیروهای امنیتی و دولتی افغانستان آتشبس کنند. امریکا، ناتو، طالبان و نیروهای امنیتی باید توافق کنند که آتشبس جامع را رعایت میکنند و همه به صورت مشترک علیه داعش، القاعده و دیگر عناصر جهادیست در صورت ضرورت وارد عمل میشوند. اگر آتشبس جامع رعایت شود، هزار و یک دلیل سیاسی، انساندوستانه، حقوقی و عقلانی برای آغاز مذاکره به میان میآید.
اگر طالبان به آتشبس جامع، سراسری و نامحدود تن ندهند، آغاز مذاکره و دوام آن منتفی خواهد بود. اگر مذاکره در شرایط جنگی آغاز هم شود، دوام نمیکند. تجربهی مذاکرهی امریکا و طالبان نشان میدهد که مذاکره در وضعیتی که خشونت ادامه داشته باشد، به هیچ وجه صاحب حمایت عمومی و جمعی نمیشود. برای دوام مذاکره به حمایت عمومی و جمعی نیاز است. کشورها، سیاستمداران و حکومتهایی که با نیروهای شورشی و دشمنانشان وارد مذاکره میشوند، نیاز به حمایت عمومی دارند. درست است که مردم از جنگ رنج میبرند، ولی وقتی مذاکره آغاز شود و خشونت همچنان قربانی بگیرد، حمایت جمعی مورد نیاز برای گفتوگو به دست نمیآید. بنابراین کشورهای منطقه به ویژه کشورهایی که بیشتر از همه نگران اوضاع افغانستان و بیرون شدن زودهنگام نیروهای ناتو هستند، باید طالبان را وادار به پذیرش آتشبس سراسری و جامع کنند.
یک واقعیت تاریخی را باید طالبان درک کنند و آن این است که نیروهای شورشی در طول تاریخ افغانستان معاصر توانستهاند زمین را زیر پای نیروهای نظامی خارجی داغ کنند و آنان را خسته بسازند. خستهگی سبب شده است که آن نیروها میدان نبرد را ترک کنند. ولی نیروهای شورشی در صورت دوام کمکهای جهانی به حکومت افغانستان، قادر به اسقاط آن حکومت نیستند. این هم یک واقعیت تاریخی است که کسی نباید آن را فراموش کند. حتا در صورتی که دولت به عنوان یک نهاد هم باقی نماند، جنگ دوام میکند. هیچ گروهی باید در فکر اشغال کل افغانستان و تحمیل افکار سیاسیاش بر مجموع مردم افغانستان نباشد. این تجربه در گذشته ناکام شد. تحمیل افکار و باورهای یک جناح بر تمام مردم افغانستان، پروژهی شکستخورده است. راه حل این است که کشورهای منطقه طالبان را به پذیرش آتشبس جامع سراسری وادار سازند و بعد گفتوگوهای میانافغانی آغاز شود و تمام نیروهای سیاسی و دولت در آن گفتوگوها طرحهای خود را مورد بحث و بررسی قرار دهند.