طالبان براساس یک تصمیم، میخواهند نشستی از عالمان دین مورد نظرشان را در کابل برگزار کنند. براساس مکتوبی که رهبران این گروه به افرادشان در ولایات فرستادهاند، قرار است هزاران تن در نشستی که روز چهارشنبه، ۸ سرطان، در کابل برگزار میشود، اشتراک کنند. این افراد از سوی افراد طالبان در سطح ولایتی شناسایی و به کابل فرستاده میشوند. با توجه به توصیه طالبان در مورد گزینش اشتراککنندهگان، به نظر میرسد در این نشست هیچ زنی اشتراک نخواهد داشت. هرچند تاکنون ماهیت نشست و اجندای آن روشن نیست، اما براساس معلومات، هدف این گروه تصمیمگیری در مورد بازگشایی مکاتب دخترانه در افغانستان است. این مکاتب از حدود یک سال به اینسو توسط طالبان بسته نگه داشته شده است. مردم در واکنش به این تصمیم طالبان گفتهاند که با توجه به دیدگاه تندروانه ملاهای مورد علاقه این گروه، ممکن است حق آموزش از دختران در افغانستان گرفته شود. با این حال، دیدهبان حقوق بشر ابراز امیدواری کرده است که طالبان بتوانند اندک پیشرفتی در راستای رفع نقض حقوق زنان و دختران داشته باشند. گفتنی است که طالبان تاکنون با جزییات در مورد این نشست صحبت نکردهاند.
دفتر ریاستالوزاری طالبان بهتازهگی مکتوبی به ولایات فرستاده که در آن، از برگزاری یک نشست در کابل سخن رفته است. این مکتوب به واحدهای اداری این گروه در ولایتها فرستاده شده است. در مکتوب آمده است که قرار است طالبان نشست شورای علمایشان را هفته جاری در کابل برگزار کنند. در مکتوب تصریح شده که این جرگه بنا بر فیصله نشست کابینه طالبان برگزار میشود. این نشست تحت ریاست ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر این گروه، در قندهار برگزار شده بود. براساس برنامهریزی طالبان، قرار است عالمان دین مورد نظر و تأیید این گروه در یک نشست بزرگ دعوت شوند. هرچند ماهیت و اجندای این نشست واضح نیست، اما منابع گفتهاند که طالبان قرار است در مورد بازگشایی مکاتب دخترانه، در این نشست با اتکا بر دیدگاه ملاهای مورد حمایتشان تصمیمگیری کنند. این تصمیم با واکنشهایی روبهرو شده است، زیرا به باور مردم، با توجه به دیدگاه تندروانه ملاهای مورد قبول طالبان، ممکن حق آموزش دختران از آنان گرفته شود.
طالبان برای راهاندازی این نشست کمیسیونی را تحت ریاست ملا برادر، معاون اقتصادی رییسالوزرایشان ایجاد کردهاند. آنان پیشبینی کردهاند که این نشست در ۸ سرطان در کابل برگزار شود. این گروه در مکتوب نشرشده به رییسان استخبارات، امر به معروف و نهی از منکر، حج و اوقاف و شورای علمای خود در ولایتها وظیفه دادهاند که افراد مورد نظرشان را برای شرکت در این نشست انتخاب کنند. به این ترتیب قرار است از هر ولسوالی سه تن، شامل دو عالم دین و یک متنفذ، توسط رییسان ادارات نظامی و ملکی طالبان برای شرکت در این نشست گزینش شوند. افزون بر این، از ولایت مربوطه، از هر ناحیه آن دو متنفذ و یک عالم دین، به اضافه رییس، معاون و سه عضو شورای علمای ولایتها، برای اشتراک در این نشست گزینش و معرفی شوند.
براساس دستور طالبان، مشخصات کامل افراد گزینش شده که «دارای شهرت علمی، نام نیک، مجاهد و یا حامی جهاد باشند» پیش از پیش به دارالانشای کمیسیون برگزارکننده نشست تحویل داده میشود.
طالبان تاکنون بهگونه رسمی برگزاری این نشست را تایید نکردهاند. با این حال، براساس اطلاعیهای که این گروه در خوابگاه دانشگاه پولیتخنیک نصب کردهاند، قرار است بهزودی نشستی برگزار شود. پیشتر این گروه به دانشجویان دانشگاه پولیتخنیک دستور دادهاند که خوابگاه را تخلیه کنند. طالبان به آنان گفتهاند که خوابگاه برای پذیرایی از مهمانان یک نشست که در خیمه لویهجرگه برگزار خواهد شد، اختصاص مییابد.
این نشست طالبان که ماهیت و اجندای آن هنوز روشن نیست، با واکنشهایی روبهرو شده است. شماری از کاربران رسانههای اجتماعی در صفحات فیسبوک و توییتر گفتهاند که این نشست طالبان برای رسمیت بخشیدن به محدودیتها علیه مردم است و طالبان میخواهند این محدودیتها بیش از پیش افزایش یابد. به گفته کاربران، طالبان با برگزاری «نشستی غیرمشروع» که بیشتر در آن ملاهای مورد حمایت آنان شرکت میکنند، میخواهند در کنار تلاش برای رسمیت بخشیدن به باورهایشان، به جهانیان بفهمانند که این گروه هنگام گرفتن تصامیم رژیمشان، به نمایندهگان مردم مراجعه میکنند.
این در حالی است که براساس معلومات منابع، قرار است طالبان در مورد گشودن یا بسته نگه داشتن مکاتب دخترانه در همین نشست تصمیم بگیرند. این مکاتب از زمان برگشت طالبان بسته مانده بود و آنان اجازه نداده بودند که دختران برای آموزش به مکتب بروند. این تصمیم در حالی گرفته خواهد شد که براساس برنامهریزی طالبان، در میان مجموع حاضران این نشست خودمانیشان هیچ زنی شرکت نخواهد داشت. این گروه هنوز نگفته است که معیار تصمیمگیری ملاهای موردنظرشان در این نشست چیست.
این نشست در حالی برگزار میشود که تعداد زیادی از ملاهای افغانستان تندرو و دارای دیدگاههای سنتی مخالف آموزش دختران هستند. پیش از این، بیشتر عالمان دین میانهرو، بنا بر دلایلی مجبور به ترک کشور شدهاند.
تصمیم طالبان برای برگزاری این نشست، در سطح بینالمللی نیز واکنش داشته است. دیدهبان حقوق بشر گفته است که نهاد تصمیمگیری بدون زنان، نمیتواند مشروع باشد. هیدر بار، معاون مدیر بخش زنان دیدهبان حقوق بشر، روز یکشنبه، ۵ سرطان، در توییتی گفت که مردم بهشدت امیدوار خواهند بود تا نشست طالبان پیشرفت کوچکی در جهت پایان دادن به نقض حقوق زنان و دختران باشد. تاکنون کشورها به این تلاش مبهم طالبان واکنش نداشتهاند. پیشتر همه کشورها گفته بودند که خواستار بازگشایی مکاتب دخترانه هستند و اگر طالبان حقوق بشری، بهویژه حقوق زنان را مراعات نکنند، هیچگاهی به رسمیت شناخته نخواهند شد. این توقع در حالی ایجاد است که بیشتر جنگجویان طالبان مربوط جامعه سنتی میشوند که مخالف باز شدن مکاتب، دانشگاهها و اتاق فکر زنان مربوط به زنان هستند.
طالبان در حالی اقدام به برگزاری این نشست میکنند که پیش از این، خبرهایی از برگزاری یک لویهجرگه در کابل نشر شده بود. گمانهزنیهایی وجود داشت که طالبان در این نشست روی مسایل سیاسی، از جمله سهمگیری همه ملیتها در رژیمشان توافق کنند. این گروه هنوز نگفته است که سایر اجندای این نشست چیست و چه تفاوتی با لویهجرگهشان خواهد داشت. گفتنی است که اعمال محدودیتهای سختگیرانه طالبان و قرائت تندروانه آنان از دین، سبب شکلگیری واکنشهای زیادی در سطح ملی و بینالمللی شده است. طالبان بارها گفتهاند که اصولشان برمبنای دین خواهد بود و در آن از افراد موردنظرشان زیر نام عالمان دین مشورت خواهند گرفت.