دوسالگی سقوط و حاکمیت دوباره طالبان

با سقوط دولت پیشین به ‌دست طالبان، هزاران پیمان‌کار و افراد در معرض خطر، به ایالات متحده و سایر کشورهای غربی پناهنده‌ شده‌اند. خانواده‌های شمار زیادی از پناهنده‌گان به ‌شمول همکاران محلی کشورهای خارجی در افغانستان گیر مانده‌اند یا هم در کشورهای سوم منتظر طی مراحل پرونده‌های پناهنده‌گی خود هستند. شمار زیادی از کشورها به دلیل بروکراسی اداری، نتوانسته‌اند همکاران محلی و افراد در معرض خطر را منتقل کنند. اکنون یک نظرسنجی جدید که توسط «With Honor Action...

در این نوشته تلاش می‌شود که با استفاده از مفاهیم مکتب امنیتی کپنهاگ، وضعیت امنیتی مناطق پیرامون افغانستان را به بررسی بگیریم. پس از روی‌ کار آمدن طالبان در 15 آگست 2021، امنیت منطقه دست‌خوش تحول و دگردیسی شده است. به‌قول بری بوزان، نظریه‌پرداز امنیت منطقه‌ای، افغانستان به‌صورت سنتی یک کشور «عایق» است. منظور بوزان این است که افغانستان در هیچ‌کدام از مجموعه‌های امنیتی منطقه‌ای (آسیای مرکزی، خاور میانه، غرب آسیا و جنوب آسیا) حضور ندارد و یک...

ساعت روی‌ 10:00 قبل از ظهر ایستاده بود. عقربه‌ بزرگ آهسته بر محور‌ اصلی دور می‌زد. من حس می‌کردم‌ که سرعت عقربه‌ کند‌ شده است. مشغول مرور شبکه اجتماعی فیس‌بوک بودم  تا از خبرهای جدید آگاه شوم. دو روز می‌شد که با اتفاق همکارانم به دفتر نرفته بودیم. وضعیت امنیتی وخیم گزارش‌ می‌شد و هر لحظه‌ خطر تهدیدمان‌ می‌کرد. در چند هفته گذشته، ولایت‌ها یکی پی دیگر در حال تسلیم شدن بودند. تا زمانی که طالبان وارد کاپیسا،...

روز 15 آگست 2021، کابل آفتابی، قشنگ و آرام بود. بدون درنظرداشت آن‌چه در یک ماه پسین در ولایات اتفاق افتاد، وضعیت کابل همچون هوایش، آرام و لذت‌بخش بود. پس از صرف صبحانه، روانه دفتر شدم. من آدمی پر‌مشغله بودم که همزمان با کار عملی خبرنگاری، در دانشگاه تدریس می‌کردم و مسوولیت نظارت و ارزیابی یک برنامه دولتی در یکی از وزارت‌ها را در سطح افغانستان نیز برعهده داشتم. پس از ملاقات با رییس دفتر وزیر و دریافت...

براساس گزارش‌های نهادهای معتبر جهانی، افغانستان زیر سلطه طالبان به جولانگاه تروریسم بدل شده است. شاید نخستین بار باشد که یک گروه تروریستی کشوری را به‌گونه تام‌وتمام در اختیار گرفته است و هرچه بخواهد بر آن اعمال می‌کند. در دو سالی که گذشت، طالبان تا توانستند توحش را بر افغانستان اعمال کردند و به هیچ یک از خواست‌های جامعه بین‌المللی در پیوند به رعایت حقوق بشر و قطع رابطه با گروه‌های تروریستی کوچک‌ترین اهمیتی قایل نشدند. براساس گزارش...

ساختار متمرکز، وابسته‌گی و عدم استقلال نهادها، ویژه‌گی عمده بروکراسی افغانستان و زمینه‌ساز شکست و زمین‌گیر شدن نظام جمهوری بود. هیچ یک از نهادهای سیاسی و امنیتی کشور از این قاعده معیوب مستثنا نبود، حتا نهاد تعیین‌کننده و حساسی چون امنیت ملی. این اداره نیز به‌رغم تفاوت‌های تحسین‌برانگیزش، درگیر چالش‌های عمیق درون‌سازمانی بود. تقرر افراد سیاسی در ساختار این نهاد، تمرکز قدرت نزد فرد شماره اول سازمان و عدم توزیع عادلانه صلاحیت‌ها میان سطوح رهبری این نهاد، از...

واکنش‌ها به سخنان زلمی خلیل‌زاد در دو مصاحبه تازه‌اش با افغانستان انترنشنل و بی‌بی‌سی نشان داد که او در جمع بازی‌گران اصلی بیست سال دوره جمهوریت جا‌یگاه ویژه داشته است، یا حداقل مردم افغانستان چنین مقامی برای او قایلند. به‌مناسبت سقوط دولت و برگشت طالبان به قدرت، گزارش‌ها و مطالب بسیاری نشر شد و گردهمایی‌ها، راه‌پیمایی‌ها و سخنرانی‌های بسیار انجام گرفت. شخصیت اصلی این بحث‌ها طالبان و امارت آن گروه بود، اما به زلمی خلیل‌زاد در بحث‌های رسانه‌ای...

در دوساله‌گی سقوط به این نتیجه می‌رسیم که زنان افغانستان با این که روایت تدوین‌شده ندارند، با مبارزات نفس‌گیرشان راوی روایت‌های نانوشته خود هستند. احکام پی‌درپی برای حذف سیستماتیک زنان از جامعه، آنان را برای مبارزه علیه طالبان مصمم‌تر کرده است. هر قدر که محدودیت‌ها بیش‌تر می‌شود، زنان افغانستان در داخل و بیرون از کشور منسجم‌تر و آگاهانه‌تر قدم‌وقلم برمی‌دارند تا برای حل بحران کنونی کشور پیش‌قدم شوند و تصامیم آینده در مورد افغانستان بدون درنظرداشت دیدگاه‌های زنانی...

براساس گزارش‌های نهادهای بین‌المللی حامی حقوق‌ بشر، طالبان در دو سال گذشته به‌گونه مکرر حقوق بشری شهروندان افغانستان، به‌ویژه زنان و نظامیان پیشین را نقض کرده‌اند. در آستانه دومین سالگرد سقوط افغانستان به‌دست این گروه، شماری زیادی از نهادها با ابراز نگرانی از انتقام‌گیری طالبان، می‌گویند که این گروه تا اکنون به بدرفتاری، شکنجه، بازداشت، شلاق‌زنی و قتل گروه‌های مختلف اجتماعی اقدام کرده‌اند. در تازه‌ترین مورد، «افغان ویتنس» در گزارشی آمار سه‌هزار و ۳۲۹ مورد نقض حقوق بشر...

دو سال قبل در چنین روزی جنگ‌جویان طالبان بدون هیچ جنگی وارد کابل شدند. محمد‌اشرف غنی، رییس جمهور پیشین، با چرخ‌بال‌های ارتش، ارگ ریاست جمهوری را ترک کرد. طالبان با حضور در ارگ، اعلام «پیروزی» کردند. سپس ملا عبدالغنی برادر، از رهبران طالبان، با نشر پیامی ویدیوی از قطر، گفت که هیچ‌گاه تصور نمی‌کرد این گروه با چنین شیوه‌ای‌ افغانستان را تحت کنترل خویش درآورد. با این حال حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان، گفت که طالبان به‌عنوان...