برگزاری نمایشگاه تولیدات داخلی در بلخ بدون حضور زنان
۸صبح، بلخ
نمایشگاه پنج‌روزه صنایع دستی و تولیدات داخلی در صحن روضه سخی شهر مزارشریف بدون حضور زنان صنعت‌پیشه به پایان رسید. در این نمایشگاه ۷۰ شرکت تولیدی فرآورده‌های‌شان را در غرفه‌های جداگانه، در معرض دید مشتریان و تماشاگران قرار دادند. هدف از برگزاری این نمایشگاه، پشتی‌بانی از تولیدات داخلی و رشد فعالیت‌های صنعت‌کاران عنوان شده است. غرفه‌داران و صنعت‌کاران در بلخ از برگزاری چنین نمایشگاه‌ها برای معرفی محصولات‌شان استقبال می‌کنند، اما از نبود بازار فروش برای تولیدات داخلی شکایت دارند. همچنان زنان تجارت‌پیشه می‌گویند که طالبان نه‌تنها به آنان اجازه ندادند تا صنایع دستی خود را در این نمایشگاه به نمایش بگذارند، بلکه از ورود زنان به صحن روضه سخی نیز جلوگیری کردند.
این نمایشگاه صنایع دستی و تولیدات داخلی که زیر نام «بلخ زیبا» برگزار شده بود، روز یک‌شنبه، ۱۷ ثور، به پایان رسید. شماری از غرفه‌دارانی که در این نمایشگاه اشتراک کرده بودند، می‌گویند که به دلیل وضعیت بد اقتصادی شهروندان، سطح فروشات آنان به‌گونه چشم‌گیری کاهش یافته است.
سمیع (نام مستعار) یکی از این غرفه‌داران این نمایشگاه، در صحبت با روزنامه ۸صبح می‌گوید: «من در این نمایشگاه اشتراک کردم. گرچه این رقم نمایشگاه‌ها راه‌اندازی شود خوب می‌شود، مردم می‌آیند، می‌بینند و خبر می‌شوند که در همین کشور خود ما چه چیزهایی تولید می‌شود، اما یک مشکل است که وضعیت اقتصادی مردم بسیار خراب شده و کسی توان خرید را ندارد. فروشات ما در سال‌های گذشته خیلی خوب بود، ولی حالا ـ راست بگویم ـ فروشات نداریم.»
نرخ بیکاری در کشور با گذشت هر روز افزایش می‌یابد و شهروندان در تنگنای اقتصادی قرار می‌گیرند؛ تا حدی که بیشتر مردم در حال حاضر توان خرید مواد اولیه را نیز از دست داده‌اند. شبیر احمدی (نام مستعار) از صنعت‌کاران ولایت بلخ است که در بخش تولید نوشابه فعالیت می‌کند. او می‌گوید: «اگر سهولت‌های بیشتری برای صنعت‌کاران فراهم شود، افراد بیشتری صاحب کار خواهند شد و این کار در کاهش نرخ بیکاری اثرگذار خواهد بود.»
در همین حال، زنان تجارت‌پیشه در بلخ که بیشترین فعالیت را در بخش تولید صنایع دستی انجام می‌دهند و در نمایشگاه‌های گذشته حضور پررنگ داشتند، به دستور طالبان از حضور در نمایشگاه «بلخ زیبا» منع شدند. شبنم (نام مستعار) از زنان تجارت‌پیشه در بلخ، به روزنامه ۸صبح می‌گوید که در این نمایشگاه هیچ غرفه‌ای در اختیار زنان قرار نگرفته بود. خانم شبنم می‌افزاید: «محدودیت بر زنان، به حاکمان کنونی به یک سرگرمی تبدیل شده و هر روز هر چیزی که به فکرشان آمد، بلافاصله بالای زنان تطبیق می‌کنند. من خودم چندین سال می‌شود که فعالیت‌های تجارتی دارم و صنایع دستی تولید می‌کنم و چندین خانم همراهم کار می‌کنند. هر نمایشگاهی که برگزار می‌شد، به ما خبر داده می‌شد و غرفه‌ها در اختیار ما قرار می‌گرفت، اما در این نمایشگاه به ما اجازه اشتراک ندادند. حتا زنان را داخل روضه شریف به خاطر دیدن نمایشگاه هم اجازه ندادند. خیلی ناامیدکننده است.»
از سوی دیگر، امام‌الدین سنایی‌زاده، مسوول اتحادیه صنایع و معادن در بلخ، از موجودیت چالش‌های جدی در برابر صنعت‌کاران خبر می‌دهد و بر کاهش این چالش‌ها تاکید دارد. آقای سنایی‌زاده می‌گوید: «افغانستان در سال‌های گذشته شاهد جنگ‌های تحمیلی و ویرانگر بوده است که در راستای اقتصاد و تولید صنعت خسارات هنگفتی برجا گذاشته است.» مسوول اتحادیه صنایع و معادن بلخ می‌افزاید: «نبود مکان برای برگزاری نمایشگاه دایمی و بهای بلند برق برای تولیدکننده‌گان، از مشکلات عمده در برابر صنعت‌کاران در بلخ است که باید به آن رسیده‌گی شود.»
این در حالی است که در پارک‌های صنعتی بلخ بیش از ۵۰۰ کارخانه تولیدی فعالیت دارند. نزدیک به ۵۰ درصد این کارخانه‌ها طی دو سال گذشته به دلایل گوناگونی از فعالیت باز مانده‌اند. بر‌اساس گزارش‌ها، کارخانه‌های ذوب آهن، کارتن، دیگ بخار، بسکویت، نمک، پی‌وی‌سی، پایپ، نوشابه، بسته‌بندی میوه‌های خشک، دانه‌های خوراکی و مواد غذایی در کشور فعالیت دارند.
در جریان امسال این دومین نمایشگاه صنایع دستی و تولیدات داخلی است که در بلخ برگزار شده است؛ اما چالش‌ها در برابر صنعت‌کاران همچنان پابرجا است. با سقوط نظام جمهوری، بیشتر سرمایه‌گذاران افغانستان را ترک کرده و از بیم باج‌گیری طالبان سرمایه‌های خود را نیز به بیرون از کشور انتقال داده‌اند. در نزدیک به دو سال گذشته که طالبان بر افغانستان تسلط دارند، بیشتر فعالیت‌های اقتصادی با رکود مواجه شده است. مقام‌های طالبان به جای همکاری با صنعت‌کاران و کاسبان، مقدار مالیه بر کسبه‌کاران را تا بیش از سه برابر افزایش داده‌اند. افراد طالبان حتا از دست‌فروشان روی جاده‌ها نیز مالیه گردآوری می‌کنند.
