سازمان جهانی صحت از کمبود بودجه بشردوستانه این نهاد برای افغانستان خبر میدهد. این نهاد میگوید که با بودجه بشردوستانه فعلی، احتمال میرود که روزانه ۲۴ مادر در افغانستان به دلیل امراض قابل پیشگیری جان بدهند. به گفته سازمان جهانی صحت، پیشبینی میشود که این آمار بهصورت چشمگیری افزایش یابد. این سازمان افزوده است که برای ارایه خدمات صحی به مردم افغانستان، تا پایان سال جاری میلادی به ۱۲۵ میلیون دالر بودجه دیگر نیاز دارد. این نهاد پیش از این نیز از پیامدهای کمبود بودجه برای ارایه خدمات صحی به افراد نیازمند در افغانستان هشدار داده بود. در همین حال، شماری از شهروندان کشور از ارایه اندک خدمات صحی در شفاخانههای کشور نگرانند.
پس از حدود ۱۱ روز از هشدار سازمان صحی جهان در مورد پیامدهای ناگوار کمبود بودجه و منابع در بخش صحت افغانستان، اکنون این سازمان میگوید که با توجه به بودجه بشردوستانه فعلی این نهاد، احتمال میرود روزی ۲۴ مادر در افغانستان به دلیل امراض قابل پیشگیری جان بدهند. این سازمان روز دوشنبه، ۶ سنبله، در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشته است که پیشبینی میشود این آمار بهصورت چشمگیری افزایش یابد.
این نهاد روز جمعه، ۲۷ اسد، نیز با نشر اعلامیهای از کمبود بودجه هشدار داده و تاکید کرده بود که اگر میلیونها افغان آسیبدیده از جنگ، بیثباتی و حوادث طبیعی کمک نشوند، با بحران صحی مواجه خواهند شد. سازمان جهانی صحت از جامعه بینالمللی خواسته بود که برای جلوگیری از بحران صحی در افغانستان کمک کند. در اعلامیه این سازمان آمده بود که عواقب عدم کمکرسانی «بسیار زیانبار» خواهد بود.
سازمان جهانی صحت گفته است که در صورت تامین نشدن بودجه، هشت میلیون افغان دسترسی به خدمات اولیه صحی و کمکهای درمانی حیاتی را از دست خواهند داد و ۴۵۰ هزار بیمار از خدمات مناسب تروما و نجات زندهگی برخوردار نخواهند شد. این سازمان تخمین زده است که اگر کمکهای مالی فراهم شود، علاوه بر ارقام بالا، ۱.۶ میلیون نفر به خدمات درمان بیماریهای عصبی و روانی دسترسی خواهند داشت.
تدروس ادهانوم گبریسوس، رییس سازمان جهانی صحت، گفته است: «وضعیت افغانستان بسیار ناراحتکننده است و کمبود منابع و بودجه برای حمایت از کارمندان صحی و مراکز صحی جان افراد بیشماری را تهدید میکند. زنان و دختران بیشترین آسیب را میبینند. من باید از کمککنندهگان بخواهم که کمکهای سخاوتمندانه داشته باشند تا بتوانیم به کار نجاتبخش خود ادامه دهیم.»
این در حالی است که سازمان ملل متحد در آغاز ۲۰۲۳ از جامعه جهانی درخواست کرد تا بودجهای بالغ بر ۳.۲۶ میلیارد دالر را برای ادامه برنامههای امدادرسانی در افغانستان فراهم کند، اما کشورهای تمویلکننده تنها ۸۰۰ میلیون دالر را به این سازمان اختصاص دادهاند و تا ماه آگست کمتر از ۲۵ درصد از کل مبلغ درخواستی ۳.۲۶ میلیارد دالری فراهم شده است.
در همین حال، شماری از شهروندان کشور از ارایه اندک خدمات صحی در شفاخانههای کشور نگرانی دارند. مصطفا، باشنده ولایت پروان، همسر بیمارش را برای درمان به شفاخانه ملکی این ولایت آورده است. او در صحبت با روزنامه 8صبح گفت: «خانمم مریض است و به خاطر عملیات به شفاخانه آوردهام؛ اما برایم میگویند که باید به خاطر عملیات برخی ادویهجات گرانبها و پیچکاری را از بیرون خودت خریداری کنی، چون در شفاخانه نداریم. در حالی که در گذشته چنین نبود، تمام مصارف عملیات را خود شفاخانه به دوش میگرفت. در شرایط کنونی ما پول از کجا کنیم که برویم ادویهجات مورد نیاز را از بیرون خریداری کنیم؟ نه کار است و وظیفه.»
با این حال، شماری از شهروندان کشور خواستار ادامه کمکهای بشری برای افغانستان هستند. مقیمشاه، باشنده شهر کابل، در صحبت با روزنامه 8صبح گفت: «متاسفانه تمام شفاخانههای دولتی کشور با کمبود ادویه مواجهاند و این مردم را در تنگنا قرار داده است. کشورهای جهان نباید مردم افغانستان را فراموش کنند؛ چون بیشتر از هر وقت دیگر فعلا مردم ما به کمکها نیاز دارند. اگر کمکهایشان را کاهش دهند یا قطع کنند، در افغانستان فاجعه انسانی رخ خواهد داد.»
هشدار از گرسنهگی در افغانستان
در همین حال برنامه جهانی غذا (WFP) اعلام کرده است که بیش از ۹۰ درصد مردم افغانستان به غذای کافی دسترسی ندارند. این سازمان روز یکشنبه، ۴ سنبله، در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشته است: «گرسنهگی خانوادهها را از هم میپاشد. برخی خانوادهها برای زنده ماندن و کنار آمدن با شرایط، به فروش اقلام ضروری خانه روی آوردهاند و در شرایط سخت حتا برای خرید غذا به فروش کودکان خود اقدام میکنند.»
برنامه جهانی غذا میگوید که این سازمان به ۱۶ میلیون نیازمند در افغانستان در شش ماه اول سال روان میلادی کمکهای غذایی توزیع کرده است. این سازمان تاکید کرده است که نیمی از ۱۶ میلیون نیازمندی که کمک دریافت کردهاند، زن و دخترند. همچنان برنامه جهانی غذا گفته است که علاوه بر کمکهای غذایی، از هر هفت کودک در مکاتب افغانستان به یکی آنها ماده مغذی فراهم کرده است.
این نهاد دو ماه پیش نیز گفته بود که اگر جامعه جهانی کمک نکند، پس از ماه اکتوبر سال جاری میلادی به دلیل نبود بودجه روند کمکرسانی به نیازمندان افغانستان را متوقف میکند.
همچنان دفتر هماهنگی امور کمکهای بشری سازمان ملل متحد (اوچا) در اواخر اسد سال جاری گزارش داد که برای کمک به افغانهای نیازمند در زمستان پیشرو به ۵۷۰.۷ میلیون دالر بودجه نیاز است. براساس این گزارش، از جمله بودجه مورد نیاز حدود ۵۵۸.۴ میلیون دالر برای حمایت از فعالیتهای مقدماتی آمادهگی زمستانی مانند ارتقا و تعمیر سرپناه، خیمه، تهیه لباس گرم و کمپل اختصاص خواهد یافت.
دفتر هماهنگی امور کمکهای بشری ملل متحد گفت: «علاوه بر این [نیازمندی بودجوی]، ۱۸۹.۷ میلیون دالر برای آمادهسازی منابع، از جمله مواد غذایی، کمکهای معیشتی و بستههای صحی، پیش از مسدود شدن راههای مناطق دورافتاده، نیاز است.» اوچا تاکید کرد که این فعالیتها باید در سه ماه آینده اجرا شود. این نهاد برای تحت پوشش قرار دادن نیازمندان در سراسر افغانستان، اهدافی را براساس کارشیوه و معیارهای ویژه با اولویتهای بالا، متوسط و کم طبقهبندی کرده است. آمار این اداره نشان میدهد که ۱۲۵ ولسوالی با اولویت بالا و ۲۷۶ ولسوالی دیگر با اولویت متوسط شناسایی شدهاند. به گفته اوچا، هر گونه فعالیت بشری در این مناطق به رفع آسیبپذیریهای چندبخشی کمک میکند. به گفته ملل متحد، کمک در ساحات با اولویت بالا به افراد مبتلا به آسیبپذیریهای حاد صورت خواهد گرفت.
این در حالی است که براساس آمار اوچا، ۲۹.۲ میلیون نفر در افغانستان به کمکهای بشری نیاز دارند که از این جمله ۲۱.۳ میلیون نفر در برنامههای امدادی شامل شدهاند. گفتنی است که در سال جاری میلادی برای امدادرسانی در افغانستان ۳.۲۳ میلیارد دالر نیاز بود، اما تا ماه آگست تنها حدود یک میلیارد دالر آن فراهم شده و ۲.۴۳ میلیارد دالر بودجه هنوز هم کم است.