تخت استالف؛ دستفروشان از کم‌رنگ شدن بازار محصولات زراعتی نگرانی دارند
۸صبح، پروان
شماری از دستفروشان میوه تازه ولسوالی استالف ولایت کابل از کم‌رنگ شدن فروشات زراعتی این ولسوالی نگرانی دارند. آنان می‌گویند با آن‌که در گذشته‌ها، میوه‌های این ولسوالی در محوطه تخت استالف نسبت به هر جای دیگر به قیمت مناسب و فروش زیاد عرضه می‌شد، اما از چند ماه به این‌سو کار‌و‌بار‌شان با رکود مواجه شده است. به گفته دستفروشان ولسوالی استالف، بیش از ۵۰ درصد در کار‌و‌بار آن‌ها کاهش به میان آمده است. دستفروشان میوه‌تازه اضافه می‌کنند که هرچند حضور بازدیدکنندهگان از تخت استالف افزایش یافته است، اما آنان توان خرید محصولات زراعتی را ندارند. آنان، دلیل کاهش فروشات محصولات زراعتی در این مکان تاریخی و تفریحی را مشکلات بد اقتصادی شهروندان عنوان می‌کنند. از سویی هم، شماری از بازدیدکنندهگان تخت استالف، بر حفظ مکانهای تاریخی و تفریحی تاکید دارند.
ولسوالی استالف در شمال‌غرب کابل با طبیعت زیبایی که دارد، از گذشته‌ها تاکنون یکی از مقصدهای تفریحی شهروندان کشور بوده است. این ولسوالی در داشتن صنعت سفالگری بسیار مشهور است. همچنان میوه‌های تازه از جمله آلوبالو، گیلاس، سیب، انجیر و برخی میوه‌های دیگر، از فراورده‌های زراعتی این ولسوالی است. باشنده‌گان استالف، بیشتر فراورده‌های‌شان در تخت استالف، یکی از مکانهای تاریخی این ولسوالی، به نمایش می‌گذارند و به فروش می‌رسانند. این فرآورده‌ها که از گذشته‌ها تاکنون از شهرت خاصی برخوردار است، اما بازار آن‌ها از چند ماه به این سو با رکود روبه‌رو شده است.
ویس‌الدین، باشنده استالف ولایت کابل و یکی از دستفروشان این ولسوالی است. او از سال‌ها به این سو در محوطه تخت استالف میوه تازه به فروش می‌رساند. ویس‌الدین در صحبت با روزنامه ۸صبح از کم‌رنگ شدن خرید و فروش محصولات زراعتی این ولسوالی نگرانی کرده و می‌گوید که در حال حاضر کار‌‌و‌بارش ۵۰ درصد با رکود مواجه شده است. وی می‌افزاید که در سال‌های گذشته تنها روزهای جمعه شش تا هفت هزار افغانی عاید داشته، اما در حال حاضر این رقم به یک هزار تا یک هزار و ۵۰۰ افغانی کاهش یافته است. می‌گوید: «کار‌و‌بار ما خراب است. امسال محصولات‌مان را نیم قیمت به فروش می‌رسانیم، با آن هم کسی خریداری نمی‌کند. در سال‌های پیش تنها روز جمعه شش تا هفت هزار فایده برای ما می‌ماند، اما فعلاً از یک تا یک هزار و ۵۰۰ بیشتر نمی‌ماند. فروشات فقط در همین روزهای جمعه است و بس.»
عبدالمتین، یکی دیگر از دستفروشان در تخت استالف است. او در این مکان تاریخی و تفریحی ماست و میوه می‌فروشد. متین دلیل رکود کار‌و‌بار‌شان را وضعیت بد اقتصادی مردم عنوان می‌کند. وی می‌گوید که هرچند حضور بازدیدکنندهگان تخت استالف اخیراً افزایش یافته، اما این افراد پول کافی برای خرید محصولات باشنده‌گان ولسوالی استالف ندارند. او می‌گوید: «حضور مردم از ولایت‌های دیگر کشور در تخت استالف بیشتر شده است؛ اما کسی مثل گذشته‌ها پول زیاد ندارد که محصولات ما را به قیمت مناسب بخرد. فقط به بسیار مشکل و به اندازه مصرف‌شان میوه‌جات خریداری می‌کنند و بس. در سال‌های پیش اگر بیست سیر می‌فروختیم، حالا پنج سیر می‌فروشیم. فعلاً چیزی را که می‌بینی (آلوبالو، گیلاس، شفتالو و ماست) تمامش از محصولات منطقه ما است.»
از سویی هم، شماری از بازدیده‌کننده‌گان تخت استالف می‌گویند که به دلیل آب و هوای مناسب و منظره زیبای این مکان تفریحی، به این‌جا آمده‌اند. آنان می‌گویند که هرچند در وضعیت اقتصادی خوبی به سر نمی‌برند، اما دست‌کم برای لحظه‌‌ای فراموش کردن وضعیت جاری کشور، به مکانهای تفریحی سفر می‌کنند.
مقصودیار، یکی از باشنده‌گان ولایت ننگرهار که با خانواده‌اش به ولسوالی استالف سفر کرده است، از طالبان خواستار حفظ مکانهای تاریخی و تفریحی است. وی تصریح می‌کند: «مکانهای تاریخی و تفریحی نشان‌دهنده هویت ما است و طالبان باید در حفظ و نگهداری آن تلاش جدی کنند.»
عبدالوهاب، یکی از دیگر از بازدیدکنندهگان می‌گوید: «من خودم از کابل هستم، همراه دوستان تخاری‌ام به استالف آمده‌ام. وضعیت اقتصادی ما خراب است، اما به خاطر فراموش کردن لحظه‌‌ای از درد و غصه، به این مکان آمده‌ایم. نمی‌شود که به خاطر وضعیت بد اقتصادی بالای روح و روان ما فشار وارد کنیم. برای هر فرد جامعه ما نیاز است که تفریح برود.»
بازدیدکنندهگان تخت استالف در حالی بر حفظ مکانهای تاریخی و تفریحی تاکید می‌کنند که ولسوالی استالف در سال‌های نخست حاکمیت طالبان توسط این گروه به آتش کشیده شد و ویرانی‌های زیادی را متقبل شد. استالف بیشتر به خاطر هوای خوب در تابستان، میله‌جای مردم کابل و دیگر شهر‌ها است؛ اما نبود امکانات رفاهی در این منطقه یک مشکل جدی برای صنعت گردشگری این منطقه محسوب می‌شود.
با این حال، هوتل تخت استالف که در پایان دهه شصت مهمان‌خانه‌‌ای برای جهانگردان و شاهان پیشین بود، پس از سه دهه ویرانی در سال ۱۳۹۹ به ارزش ۷۷.۷ میلیون افغانی از سوی حکومت پیشین بازسازی شد. برای ساخت این هوتل، ابتدا با نقشه‌‌ای از انگلستان از دوره شاه امان‌الله اقدام شد، اما در دوره ظاهر شاه بر همواری‌ای در دامنه کوهی ساخته شد که در میان مردم تخت استالف نام داشت. به همین علت، بر این هوتل نیز نام تخت استالف گذاشته شد.
