مسوولیت فرماندهی نیروهای ناتو روز گذشته رسما از جنرال جان آلن به جنرال جوزف دنفورد منتقل شد. جنرال دنفورد، پس از گماشتنش به این پست، گفت که تقویت نیروهای افغان از اولویتهای کاری اوست.
فرمانده جدید نیروهای ناتو گفت که با وجود تغییر فرماندهی، هیچ تغییری در اراده ناتو برای حمایت از افغانستان و نیروهای امنیتی این کشور بهوجود نیامده است. از سوی دیگر، جوزف دنفورد بر روند خروج نیروهای ناتو از افغانستان نظارت خواهد کرد. این جنرال امریکایی در هنگام ماموریت ناتو در عراق نیز روند خروج این نیروها را نظارت کرده بود.
در همین حال، تحلیلگران میگویند افغانستان در شرایط حساسی قرار دارد و فرمانده جدید نیروهای ناتو مسوولیتهای کلانی پیشرو خواهد داشت. نورالحق علومی، تحلیلگر مسایل نظامی به این نظر است که فرمانده جدید ناتو مسوولیت دارد تا بر روند انتقال نظارت کند و نگذارد که انتقال به یک روند ناکام تبدیل شود.
به باور این تحلیلگر مسایل نظامی، افغانستان در وضعیت حساسی قرار دارد و اگر ناتو نتواند در چنین وضعیتی نیروهای افغان را بهخوبی آموزش و تجهیز کند، خطر ناکامی پروسه انتقال وجود دارد.
آقای علومی گفت: «این مسوولیت بهعهده فرمانده جدید است که توجه بیشترش را به نیروهای امنیتی افغان مبذول بدارد. پولیس و اردوی افغانستان به تسلیحات و تشکیلات نیاز دارند. و اگر کشف و استخبارات ما ضعیف باشد و نیروهای سرحدی ما همچنان ضعیف بمانند، افغانستان با سرحدات باز روبهرو خواهد بود.»
آقای علومی گفت که همهروزه هراسافگنان از خاک پاکستان وارد افغانستان میشوند و دست به خرابکاری و انتحار و انفجار میزنند. او گفت که ناتو باید این مساله را در نظر داشته باشد که افغانستان به پولیس سرحدی کافی، قوی و تجهیز شده نیاز دارد.
به باور آقای علومی با تغییر فرماندهی ناتو، استراتژی نظامی ایالات متحده امریکا و در کل ناتو در قبال افغانستان تغییری نخواهد کرد. زیرا بهگفتهی او سیاستها و استراتژیهای کلان نظامی از سوی سیاستمداران پیش از پیش تهیه شده و فرمانده جدید ناتو نیز، مکلف به تطبیق همین سیاستها میباشد.
در همین حال، تحلیلگران میگویند بحران افغانستان ریشه در ناکاراییهای مدیریتی حکومت دارد و تا زمانیکه حکومتداری در کل در افغانستان بهبود نیابد، تغییرهای خرد و کوچک در رهبری نظامی نمیتواند تغییری در وضع کشور بهوجود آورد.
جنرال عتیقالله امرخیل، کارشناس مسایل نظامی میگوید با آن که در سیاستهای کلان نظامی تغییر بهوجود نخواهد آمد، ولی هر فرمانده شیوههای خاص خود را برای اداره و مدیریت نیروها دارد.
به باور آقای امرخیل، جنرال جان آلن در برخی موارد کاستیها و کمبودیهایی داشت که ممکن فرمانده جدید ناتو چنین کاستیهایی نداشته باشد. او گفت که در زمان جان آلن حوادث تکاندهندهای مانند حمله یک سرباز امریکایی بر غیرنظامیان و کشتار چندین تن از روستاییان، اتفاق افتاد. به باور آقای امرخیل، وقوع چنین رویدادی توان رهبری یک فرمانده نظامی و تسلط بر زیر دستانش را زیر سوال میبرد.
از سوی دیگر بهگفته آقای امیرخیل، حملات زنجیرهای طالبان بر کابل و سایر شهرهای بزرگ افغانستان شدت یافت و در زمان او بود که کشتار رهبران و چهرههای سیاسی برجسته افغانستان نیز آغاز گردید.
این تحلیلگر مسایل نظامی گفت با توجه به این واقعیتها در آینده مشخص خواهد شد که جنرال جوزف دنفورد تا چه اندازه میتواند در بهبود اوضاع و همچنین تجهیز و تمویل نیروهای افغان موفق باشد.
جنرال دنفورد در زمانی بهکار آغاز میکند که ماموریت نظامی نیروهای ناتو در حال تغییر است. قرار است تا اواسط سال 2013 تمامی مسوولیتهای تامین امنیت در سراسر افغانستان به نیروهای افغان سپرده شود و به این ترتیب اختلافنظر مهمی که پیش از این سبب تنش بین امریکا و افغانستان میشد، برای جنرال دنفورد برجسته نخواهد بود.
از سوی دیگر کشمکشها بر سر عملیاتهای شبانه نیز تقریبا پایان یافته و در حال حاضر اکثر عملیاتهای حساسیتبرانگیز شبانه از سوی نیروهای ویژه افغان صورت میگیرد.