مسوولان اتاق تجارت و صنایع میگویند که دولت پاکستان سههزاروهفتصد لاری حامل مواد تجارتی تاجران افغانستان را در کراچی متوقف کرده و روزانه از توقف این لاریها، نزدیک به یکمیلیون دالر پول میگیرد. بهگفتهی مسوولان این اداره، این لاریها از سه ماه به اینسو در پاکستان متوقف شده و دولت آن کشور از بابت توقف این لاریها تاکنون، بیش از پنجاه میلیون دالر دیمریج یا حق توقف کرده است.
پاکستان از جمله مسیر اصلی تزانزیتی افغانستان بهشمار میرود، اما دولت این کشور بارها در انتقال کالاهای تجارتی تاجران افغان از بنادر مهم خود مشکل خلق کرده است. افغانستان و پاکستان در سال 2010 میلادی یک موافقتنامه مهم ترانزیتی بهنام «اپتا» امضا کردند که براساس آن، لاریهای تاجران افغان میتوانند به بنادر مهم تجارتی پاکستان بروند. با وجودیکه چنین موافقتنامه مهم ترانزیتی میان دو کشور نیز به امضا رسیده، با آنهم دولت پاکستان هرازگاهی لاریهای تاجران افغان را در بنادر خود متوقف کرده است. خانجان الکوزی، معاون اتاق تجارت و صنایع افغانستان، میگوید که در حال حاضر سههزاروهفتصد لاری که اکثرا حامل مواد غذایی است، از سوی دولت پاکستان در بندر کراچی و پیشاور متوقف شده است. بهگفتهی آقای الکوزی، در اعتراض به این اقدام دولت پاکستان، دولت افغانستان نزدیک به هزاروپنج لاری حامل میوه و سمنت تاجران پاکستان را در بنادر مهم کشور متوقف کرده است. معاون اتاق تجارت و صنایع گفت: «تقریبا سه ماه میشود که سههزاروهفتصد موتر تاجران ما را در کراچی ایستاد کرده که روزانه یک میلیون دالر به ما خساره میرساند. تا حال اضافه از پنجاه میلیون دالر به ما خساره رسانده است.»
آقای الکوزی میافزاید که روز دوشنبه، شانزدهم دلو، قرار بود که لاریهای حامل کالاهای تجارتی تاجران افغان از بندر کراچی بارگیری شود، اما بهگفتهی او، بهدلیل اعتصاب شرکتهای ترانزیتی پاکستانی در کراچی، بارگیری لاریهای تاجران افغان به تاخیر افتاده است. او توقف لاریهای حامل کالاهای تجارتی را در دو کشور مشکل جدی برای تاجران افغانستان و پاکستان توصیف کرده میگوید که این مشکل همچنان پابرجاست.
اما، وزارت تجارت و صنایع میگوید که مشکل توقف لاریهای تاجران افغان در پاکستان حل شده و دوشنبه شب بارگیری این لاریها شروع میشود. وحیدالله غازیخیل، سخنگوی وزارت تجارت و صنایع، گفت که بروز مشکلاتی میان شرکتهای ترانزیتی پاکستان باعث شده تا اموال تاجران افغانستان در بنادر پاکستان متوقف شود. او گفت: «مشکل توقف لاریها امروز حل شد. نمرههای موترها معرفی شده و امشب بارگیری میشود و فردا بهطرف افغانستان میآید.»
با اینحال، خانجان الکوزی معتقد است که هدف از توقف لاریهای تاجران افغان توسط دولت پاکستان، وارد کردن فشار بالای دولت افغانستان است. بهگفتهی او، بیشتر کالاهای تجارتی تاجران افغان که از بندرهای مهم پاکستان از جمله کراچی عبور میکند، از دیگر کشورها خریداری شده و دولت پاکستان نمیخواهد که این کالاها از طریق پاکستان وارد افغانستان شود. آقای الکوزی گفت که دولت پاکستان در تلاش است تا بازارهای افغانستان را با کالاهای تجارتی خود پر کند. بهگفتهی معاون اتاق تجارت و صنایع، تا زمانیکه راههای بدیل برای تجارت جستجو نشود، این مشکل در پاکستان همچنان وجود خواهد داشت. او گفت که دولت پاکستان به تعهدات خود پایبند نیست و امضای توافقنامهها با این کشور، به مشکلات تاجران افغان در انتقال کالاهای تجارتی پایان نخواهد داد. معاون اتاق تجارت و صنایع میگوید: «یگانه راهحل این است که ما تجارت با پاکستان را متوقف کنیم و کاملا از اموال پاکستان استفاده نکنیم و ترانزیت از راههای دیگری صورت گیرد.»
چابهار و بندر عباس، از جمله بنادر مهمیاند که بهگفتهی آقای الکوزی میتواند جاگزین بنادر پاکستان شود. او همچنین گفت که تزانزیت از طریق همسایههای شمالی کشور نیز امکانپذیر است.
با اینحال، مقامهای دولتی میگویند که افغانستان با پاکستان بیشترین روابط تجارتی دارد. بهگفتهی این مقامها، میزان داد و ستد تجاری بین افغانستان و پاکستان در دهسال گذشته افزایش چشمگیری داشته و از حدود صد میلیون دالر در سال 2001، اکنون به سطح رسمی به 5.2 میلیارد دالر رسیده است.