دانشجویان دانشگاه پروان از برخورد خصمانه جنگجویان طالبان شکایت دارند. آنان میگویند که استخبارات طالبان به بهانههای مختلف به خوابگاههای شخصی در این ولایت هجوم میبرند و دانشجویانی که از پنجشیر، اندراب بغلان، تخار و بدخشان هستند را بازداشت میکنند و یا مورد لتوکوب قرار میدهند. دانشجویان دانشگاه پروان ادعا دارند که کارمندان استخبارات گروه طالبان در چهار ماه گذشته بیش از 10 دانشجوی این دانشگاه را بازداشت کردهاند.
دانشجویان در پروان انگیزه اصلی این اقدام طالبان را آزارواذیت تاجیکها بهویژه جوانان ولایت پنجشیر عنوان میکنند و میگویند که در برخی از موارد شماری از دانشجویان به بهانه همکاری با جبهه مقاومت ملی بازداشت شدهاند. آگاهان مسایل حقوقی، هجوم افراد طالبان به خوابگاههای ولایت پروان را تجاوز به حریم خصوصی افراد و نقض قوانین و اسناد بینالمللی توصیف میکنند.
رشاد (نام مستعار) یکی از دانشجویان دانشگاه دولتی در ولایت پروان است. او در ولایت پنجشیر زاده شده و در یکی از خوابگاههای شخصی در پروان روز و شب خود را سپری میکند. رشاد در صحبت با روزنامه ۸صبح، از هجوم طالبان به خوابگاه دانشجویان حکایت میکند. او میگوید: «چندی پیش نیمههای شب بود، ما در اتاقهای خود مصروف درس خواندن بودیم، در دهلیز خوابگاه سروصدا شد. پیش از اینکه از اتاق بیرون شویم، طالبان داخل اتاق ما شدند. همزمان با داخل شدنشان، تمام اتاق ما را تلاشی کردند. همه وسایل ما را هر طرف پرتاب کردند. سپس شناسنامههای ما را خواستند؛ اما من و یک دوست دیگر ما که پنجشیری بودیم، شناسنامههای خود را پنهان کردیم. سپس ما را لتوکوب کردند که از کدام ولایت هستید. ما اقرار نکردیم و بعد رفتند.»
این دانشجوی جوان خاطرنشان میسازد که استخبارات طالبان به دنبال دانشجویان تاجیکتبار بهویژه پنجشیری، اندرابی، تخاری و بدخشانی در خوابگاههای شخصی هستند. به گفته او، در برخی از موارد خوابگاه دولتی دانشگاه پروان نیز مورد بازرسی افراد طالبان قرار میگیرد.
رشاد از کمعلاقهگیاش به ادامه تحصیل شکایت دارد و اضافه میکند: «استخبارات طالبان بهشکل پنهانی پشت هر کدام ما یک نفر مقرر کرده و از هر لحظه زندهگی ما در دانشگاه و خوابگاهها بهشکل پنهانی گزارش میگیرد. مثل سایه به دنبال ما هستند و بیخی دلسرد شدیم از درس خواندن. آخر جرم ما چیست و تا چه وقت به جرم تاجیک بودن و پنجشیری بودن و… مورد آزارواذیت قرار بگیرم!»
فروتن (نام مستعار)، دانشجوی دیگر دانشگاه پروان است که در ولسوالی خوست ولایت بغلان به دنیا آمده است. فروتن میگوید که در چهار ماه گذشته طالبان بیش از 10 دانشجو را از خوابگاههای دانشگاه پروان بازداشت و برای مدتی زندانی کردهاند. به گفته او، از این میان از سرنوشت چند دانشجوی جوان اطلاعی در دست نیست. فروتن میافزاید: «در آخرین مورد طالبان حدود دو هفته پیش به خوابگاه ما هجوم آوردند، دو تن از دانشجویانی را که از تخار بودند، بازداشت کردند و تاکنون از سرنوشتشان خبری نداریم. دو تن از دانشجویانی را که باشندهگان شتل پنجشیر و اندراب ولایت بغلان بودند، از نزدیکی بازار چاریکار بازداشت کردند. خلاصه بسیار بهشکل وحشیانه تنها پنج بار بالای خوابگاه ما حمله کردند.»
در کنار این، دانشجویان دانشگاه پروان از حضور دانشجویان وابسته به استخبارات طالبان خبر میدهند که با اسلحه و تجهیزات نظامی وارد خوابگاههای دولتی و شخصی شده و همینجا روز و شب خود را سپری میکنند. بهنود (نام مستعار) یکی دیگر از دانشجویان دانشگاه پروان، به روزنامه ۸صبح توضیح میدهد: «برخی از دانشجویان وابسته به استخبارات طالبان که بیشترشان پشتونتبار هستند، در خوابگاههای شخصی و حتا دولتی این دانشگاه حضور دارند و مجهز با اسلحه و تجهیزات نظامی هستند.» بهنود میافزاید: «این افراد همواره به دنبال بهانهتراشی هستند تا با دانشجویان تاجیکتبار درگیر شوند. طالبان چندین بار که به خوابگاهها هجوم آوردهاند، اتاقهای این پسران را تلاشی نکردهاند.»
طالبان و مسوولان دانشگاه دولتی پروان اما تاکنون در مورد این ادعاها ابراز نظر نکردهاند.
با این حال، آگاهان مسایل حقوقی، هجوم طالبان به خوابگاه دانشجویان را تجاوز به حریم خصوصی افراد و نقض قوانین ملی و اسناد بینالمللی عنوان میکنند. آرش شهیرپور، استاد دانشگاه و آگاه مسایل حقوقی، در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید: «اینکه طالبان به بهانههای مختلف خوابگاههای دانشجویان را تفتیش و تلاشی میکنند، خود جرمی است جداگانه و با نقض قوانین ملی و اسناد بینالمللی چهره متفاوتی از خود به جهانیان به معرفی میگیرند و این برخوردهای غیرقانونی و خلاف اسناد بینالمللی در موضوع به رسمیت شناختنشان توسط کشورهای جهان فوقالعاده تأثیرگذار خواهد بود.»
طالبان بیش از یک سال میشود که بر افغانستان تسلط دارند و در این مدت، قانون اساسی و قوانین دیگر را ملغا کردهاند. با این وصف، خلای قانونی باعث شده که آزادیهای مدنی و اجتماعی شهروندان در بخشهایی از کشور نقض شود. موارد چشمگیری از نقض حریم خصوصی شهروندان از سوی جنگجویان طالبان گزارش شده است. بازرسی خانهها بدون حکم دادگاه و تفتیش گوشیهای همراه در بخشهای مختلف کشور همواره اتفاق میافتد. شهروندان کشور از طالبان میخواهند که به آزادیهای فردی و حریم خصوصی آنان احترام بگذارند و بیش از این به نقض حریم خصوصی مردم اقدام نکنند. طالبان اما برای ادامه مداخله در حریم خصوصی شهروندان، دلایل مختلف از جمله تأمین امنیت، ارایه کردهاند.