طالبان به ادامه توقیفهای خودسرانه زنان معترض، نظامیان پیشین، خبرنگاران و فعالان شبکههای اجتماعی، در جریان هفته گذشته سه دختر معترض که باهم خواهر هستند و برادر آنها را در کابل بازداشت کردهاند. همچنان جنگجویان این گروه یک دختر زیر سن را در ولسوالی پسابند ولایت غور بهزور از خانهاش برده و به نکاح یک طالب درآوردهاند. همزمان چندین تن از نظامیان پیشین را در ولایتهای کابل و پنجشیر بهشکل خودسرانه توقیف کرده و به جای نامعلومی انتقال دادهاند. طالبان در کنار نقض گسترده حقوق بشری، در هفته گذشته چندین تن دیگر را در محضر عام شلاق زدهاند. با این حال، نقض گسترده حقوق بشری از سوی طالبان، واکنشهای داخلی و نهادهای بینالمللی حقوق بشری را در قبال داشته است. این نهادها، خواستار بهرسمیتشناختن آپارتاید جنسیتی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان شدهاند. همچنان فدراسیون بینالمللی حقوق بشر به کارزار بهرسمیتشناختن آپارتاید جنسیتی پیوسته است.
طالبان در کمتر از سه سال گذشته، با وجود فشارهای گسترده داخلی و خارجی مبنی بر منع آزارواذیت زنان و دختران، به توقیفهای خودسرانه فعالان حقوق زن، نظامیان پیشین و منتقدان خود ادامه دادهاند. این گروه، افزون بر گرفتاریهای خودسرانه زنان معترض، بسیاری از نظامیان پیشین را زندانی و شکنجه کرده و برخی از آنان را در محضر عام تیرباران کردهاند.
یک هفته قبل، نوار صوتی منسوب به ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر غایب طالبان، از سوی تلویزیون ملی تحت کنترل این گروه نشر شد که بر سنگسار و شلاق زدن در ملاء عام تاکید کرده بود. هر چند این نوار صوتی بعدا از پلتفرمهای تلویزیون ملی زیر مدیریت طالبان حذف شد، اما فعالان حقوق بشری میگویند ماهیت طالبان چیزی است که در صحبتهای منسوب به رهبر این گروه بازتاب یافته است.
طالبان به ادامه توقیفهای خودسرانه، هفته گذشته سه خواهر و یک برادرشان را از دشت برچی شهر کابل گرفتار کردهاند. منابع از این دختران به نامهای آزاده، نادیه و الاهه و از برادرشان به نام یحیا رضایی نام بردهاند. به گفته منابع، نادیه و الاهه زیر سن هستند و خانواده آنان در هنگام توقیف خودسرانه در وضعیت بسیار دشوار قرار گرفته و از سخن گفتن با رسانهها نیز منع شدهاند.
پس از بازداشت سه دختر معترض و برادرشان از شهر کابل، نهادی موسوم به «فریدم ناو» آن را محکوم کرده است. این نهاد خواستار توقف حملات طالبان علیه فعالان مدنی شده است. فریدم ناو همچنان به منیژه صدیقی، زن معترض در زندان پلچرخی، اشاره کرده است که در وضعیت بد صحی به سر میبرد.
گروه طالبان که همواره بر رعایت «حقوق زنان در چارچوب شریعت» تاکید میکند، اعضای این گروه هفته گذشته یک دختر نوجوان را از روستای نورک ولسوالی پسابند ولایت غور با زور از خانهاش ربودهاند. نوارهای تصویری که از این رویداد در رسانههای اجتماعی منتشر شده، نشان میدهد که اعضای خانواده این دختر مورد لتوکوب جنگجویان طالبان قرار گرفتهاند.
در این ویدیو دیده میشود مردانی که نسبتشان با این دختر روشن نیست، او را به زور با خود میبرند و مردی با چوب، زنی را در میان داد و فریاد زنان میزند. در ویدیو همچنان صدای زنی شنیده میشود که میگوید: «بر پدر طالب لعنت که زن مردم را میبرد.»
منابع میگویند که خیرالله خیرخواه، ولسوال طالبان، عبدالحمید خالد، فرمانده امنیه این گروه، محمد مشفق، معاون استخبارات و توحیدی، آمر استخبارات طالبان برای ولسوالی پسابند به خانه این دختر یورش برده بودند. به گفته منابع، این دختر نامزد بوده و طالبان بدون پرداخت «طویانه» او را با خود بردهاند.
منابع میافزایند که این دختر ۱۷ سال سن داشته و بهزور به عقد «شاهولی» از نیروهای محلی طالبان درآورده شده است. به گفته منابع، اختلاف میان دو خانواده بر سر «مهریه عروس» بوده و طالبان پس از «درخواست موسفیدان محلی» مداخله کردهاند.
منابع تایید میکنند که این دختر یک بار دیگر هم بهزور برده شده بوده، اما دوباره به خانه پدرش برگشته است. براساس اطلاعات منابع، شاهولی با مسوولان طالبان نزدیک بوده و او با مقامهای محلی طالبان به خانه دختر هجوم برده و «مادر، خواهران و دیگر اعضای خانواده» دختر را لتوکوب کردهاند و دختر را «برخلاف میل خودش و خانوادهاش با زور بردهاند.»
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی رژیم طالبان، با تایید این موضوع، گفته که مسوولان نظامی این گروه بدون در جریان گذاشتن نهادهای قضایی طالبان، دست به این اقدام زده بودهاند. براساس ادعای مجاهد، این افراد طالبان به دادگاه نظامی این گروه معرفی شدهاند و تحت بازجویی قرار دارند.
فعالان مدنی و حقوق بشری در حالی از ربودن این دختر از سوی طالبان ابراز نگرانی میکنند که این گروه سه تن را روز گذشته در این ولایت به اتهام سرقت در محضر عام شلاق زده است. طالبان محلی اعلام کردهاند که هر متهم ۳۹ دره زده شده است. یک روز قبل، هفت تن در ولایتهای قندهار و کابل نیز در ملاء عام شلاق زده شدند.
طالبان تاکید کردهاند که هیچ تعللی در اجرای احکام خود نخواهند کرد و پروای «شرق و غرب» را نخواهند داشت. این در حالی است که بعد از واکنشهای گسترده، پیام رهبر خود را از رسانههای دولتی حذف کردهاند.
این گروه افزون بر نقض گسترده حقوق زنان و منع آنان از تمامی حوزههای زندهگی جمعی، به توقیفهای خودسرانه و انتقامجویی از نظامیان پیشین نیز ادامه داده است. در کمتر از سه سال گذشته افزون بر گزارشهای رسانهها، چندین گزارش از سوی نهادهای بینالمللی حقوق بشری منتشر شده که نشان میدهد طالبان نیروهای امنیتی پیشین را پیوسته بازداشت کرده و در برخی موارد به قتل رساندهاند.
طالبان هفته گذشته سه نظامی حکومت پیشین را در ولایت پنجشیر از منطقه پیشغور ولسوالی خینج این ولایت بازداشت کرده و به ولایت کاپیسا انتقال دادهاند. افراد بازداشتشده سیدجعفر، نعیم و صمیم نام دارند. محمدناصر نوابی، دگروال بازنشسته ریاست امنیت ملی حکومت قبلی و باشنده بازارک ولایت پنجشیر را نیز در کابل زندانی کردهاند.
طالبان افزون بر توقیفهای خودسرانه نظامیان پیشین، برخی از نیروهای امنیتی پیشین را در جریان چند روز قبل تیرباران کردهاند. صفیالله، عضو نیروهای ویژه حکومت پیشین، هفته گذشته در منطقه دوغآباد، از مربوطات مرکز ولایت پروان، توسط طالبان تیرباران شده است.
اعضای گروه طالبان متهمان را بدون رعایت حقوق بشری آنان پیوسته تیرباران کردهاند. طالبان اعلام کردهاند که هفته گذشته دو تن را به اتهام آدمربایی تیرباران کردهاند، اما منابع مردمی ادعا میکنند که طالبان این دو تن را بدون هیچ «جرمی» به قتل رساندهاند.
در همین حال، در بیش از دو سال گذشته زنان و دختران خواستار بهرسمیتشناختن آپارتاید جنسیتی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان شدهاند. بهتازهگی گروه هماهنگی عدالت انتقالی افغانستان، از اعضای کمیته ششم سازمان ملل متحد خواسته است تا آپارتاید جنسیتی را بهعنوان جنایت علیه بشریت به رسمیت بشناسد.
گروه هماهنگی عدالت انتقالی روز جمعه، ۲۹ حمل، در یک نامه سرگشاده گفته است که بهرسمیتشناختن آپارتاید جنسیتی بهعنوان جنایت علیه بشریت، گامی اساسی برای رسیدهگی به نقض شدید حقوق بشر عمل خواهد کرد. در نامه این گروه آمده است: «تفکیک و تبعیض سیستماتیک علیه زنان و دختران افغان توسط یک رژیم زنستیز حاکم [طالبان] به هدف حفظ رژیم، به سطح هشدار رسیده و بهشدت بر حقوق زنان برای تحصیل، اشتغال، آزادی حرکت، آزادی بیان، دسترسی به عدالت و مراقبتهای صحی تاثیر گذاشته است.»
همچنان فدراسیون بینالمللی حقوق بشر، نهادی متشکل از مدافعان حقوق بشر از سراسر جهان، با تصویب قطعنامهای، به کارزار بهرسمیتشناختن «آپارتاید جنسیتی» پیوسته است. این نهاد هفته گذشته اعلام کرده است که زمان آن فرا رسیده تا تعریف «آپارتاید» گسترش داده شود. در قطعنامه این نهاد از وضعیت دختران و زنان افغانستان بهعنوان مثالی از آپارتاید جنسیتی نام برده شده است. این نهاد حقوق بشری افزوده که تعریف «آپارتاید» باید شامل ظلم و ستم در موقعیتهایی نیز باشد که علیه یک گروه جنسیتی خاص اعمال میشود.
گفتنی است که طالبان در جریان چند روز گذشته دستکم پنج تن از خبرنگاران و فعالان رسانهای را نیز بازداشت و برخی از آنان را پس از بازجویی رها کردهاند، اما یک خبرنگار در کندز تا کنون در بند این گروه قرار دارد.