افغانستان در مقایسه به یک دهه گذشته زمستان سردتری را تجربه میکند؛ سرمای طاقتفرسایی که بر زندهگی انسان و حیوان سایه افگنده است. براساس گزارشهای رسمی در جریان یک هفته گذشته 62 تن به شمول زنان و کودکان در مناطق مختلف کشور به سبب سردی هوا جان باخته و بیش از 25 هزار مواشی نیز تلف شده است. این تلفات انسانی و حیوانی در حالی تشدید شده که هیچ اقدام پیشگرانهای از سوی مسوولان طالبان در ولایتها صورت نگرفته است. با این حال، شهروندان با ابراز نگرانی از شدت سرما میگویند که از چند روز به اینسو به دلیل نبود برق و شدت سردی هوا، به آب آشامیدنی و مصرفی دسترسی ندارند و با مشکلات شدیدی دچارند.
در پی سرمای بیسابقه، منابع محلی در جوزجان به روزنامه ۸صبح گفتهاند که دو زن و یک کودک در نتیجه سردی هوا و نداشتن امکانات گرمایشی در روستای کوهستانات ولسوالی آقچه این ولایت جان باختهاند. همچنان منابع محلی روز دوشنبه، ۲۶ جدی، در صحبت با روزنامه ۸صبح از جان باختن یک زن و یک کودک در ولسوالی المار ولایت فاریاب خبر دادهاند. افزون بر این یک مرد کهنسال و سه کودک در ولسوالیهای بالامرغاب و آبکمری ولایت بادغیس در پی سرمای شدید جان باختهاند.
منابع محلی از جان باختن یک مرد با پسرش در ولسوالی شهدای ولایت بدخشان خبر دادهاند. به گفته منابع، این مرد نوراحمد نام داشته و در نتیجه بارش برف و سردی هوا در ساحه «کوتل غلامدره» ولسوالی شهدای این ولایت جان باخته است. این در حالی است که پیش از این به دنبال سردی هوا و توفانهای شدید در ولایت نیمروز یک کودک ۱۲ ساله و یک زن ۵۰ ساله و پنج فرد معتاد به مواد مخدر جان باختهاند. به گفته منابع، این کودک برای گرم کردن خانهاش، شبهنگام به دنبال زبالههای شهر برآمده بود که وضعیت توفانی و سرمای شدید جانش را گرفت.
منابع محلی در ولایت سرپل به روزنامه ۸صبح تایید میکنند که در نتیجه سردی هوا هفت تن به شمول یک زن در ولسوالیهای مختلف این ولایت جان باختهاند. همچنان منابع محلی در ولایت پکتیا از جان باختن سه تن خبر دادهاند. به گفته آنان، این سه تن در شهر گردیز، مرکز پکتیا، در نتیجه سردی هوا جان دادهاند. یک زن و دو کودک شامل قربانیان این حادثهاند.
جان باختن معتادان
منابع محلی در غزنی روز سهشنبه، ۲۷ جدی، گفتهاند که در جریان سه روز گذشته نُه مرد بیسرپناه و معتاد به مواد مخدر در نتیجه سردی هوا در این شهر جان باختهاند. به گفته منابع، جسدهای پنج تن از جانباختهگان که هویتشان تاکنون شناسایی نشده، از سوی شهرداری غزنی دفن شده و جسدهای چهار تن دیگر آنان به خانوادههایشان تسلیم داده شدهاند.
در پی سرمای شدید در کشور بیشترین قربانی را افراد معتاد به مواد مخدر دادهاند. این بیپناهانی که به جز زیر پلها و خوابیدن در کنار خیابانها پناهگاه دیگری ندارند، نخستین قربانیان سردی شمرده میشوند. در پی ورود موج سرما به کشور در جریان یک هفته گذشته چندین معتاد دیگر در ولایتهای مختلف کشور جان باختهاند. منابع محلی در ولایت بغلان به روزنامه ۸صبح میگویند که پنج تن از معتادان مواد مخدر در شهر پلخمری جان باختهاند که جسدهای سه تن آنان از سوی شهرداری این ولایت به خاک سپرده شدهاند. همچنان به گفته منابع محلی در ولایتهای هرات، بغلان و غزنی ۲۴ معتاد در پی سردی هوا جان باختهاند.
براساس آمار ثبتشده در روزنامه ۸صبح، در نتیجه سردی هوا در چند روز اخیر ۱۹ مرد معتاد به مواد مخدر در ولایت هرات جان باختهاند. بربنیاد معلومات منابع محلی، این افراد در پارکهای تفریحی بهویژه در ساحه کمرکلاغ شهر هرات جان باختهاند. منابع روز یکشنبه، ۲۵ جدی، به روزنامه ۸صبح از جان باختن یک چوپان در ولسوالی ناور ولایت غزنی نیز خبر دادند.
این در حالی است که در نتیجه سردی بیش از حد هوا، بیماریهای فصلی نیز افزایش یافته است. منابع صحی در کشور تایید میکنند که مراجعه کودکان بیمار در شفاخانههای اندراگاندی و صحت طفل در کابل و ولایتها بهشکل بیپیشینهای افزایش یافته است. به گفته داکتران، بیماران در نتیجه عدم تدابیر زمستانی به مشکلات تنفسی، سینهوبغل و سایر عوارض ناشی از سردی مبتلا شدهاند. پیش از این منابع صحی در قندهار به روزنامه ۸صبح گفتهاند که حدود بیش از یک هزار تن به شمول زنان و کودکان در پی بیماریهای ناشی از سرمای شدید به شفاخانه مرکزی این ولایت مراجعه کردهاند.
تلفات گوسفندان در پی یخبندان
با ورود موج سرمای بیپیشینه در کشور، علاوه بر تلفات انسانی، هزاران راس گوسفند نیز در شماری از ولایتهای سردسیر کشور تلف شدهاند. بربیناد آمارهای نشرشده که از سوی مسوولان محلی طالبان نیز تأیید شده است، هفت هزار راس گوسفند در ولایتهای فاریاب، جوزجان و سرپل در نتیجه سردی هوا از بین رفتهاند.
منابع محلی روز سهشنبه، ۲۶ جدی، به روزنامه ۸صبح گفتهاند که سه هزار و ۴۰۷ رأس دام در نتیجه سرمای شدید در ولسوالیهای خمآب، فیضآباد، خواجهدوکوه، قوشتپه، درزاب، مردیان، منگجیک، آقچه، قرقین و خانقاه ولایت جوزجان تلف شدهاند.
فاریاب، ولایت همجوار جوزجان، نیز به جهنم گوسفندان و دام تبدیل شده است. منابع محلی در این ولایت به روزنامه ۸صبح گفتهاند که در نتیجه سردی بیش از حد هوا، حدود سه هزار و ۲۵۸ راس دام دیگر در پنج ولسوالی فاریاب تلف شدهاند. منابع همچنان گفتهاند که چهار چوپان با ۴۵۰ راس گوسفند از چهار روز به اینسو در کوههای ولسوالی المار فاریاب لادرک شدهاند و تاکنون از سرنوشت آنان اطلاعی در دست نیست. گفته میشود تلاشهای مسوولان محلی طالبان برای یافتن این چوپانان و رمهها تاکنون نتیجه نداده است.
سرپل نیز به قربانگاه گروهی گوسفندان مبدل گشته است. شش هزار و ۷۴ راس گوسفند در ولسوالی چهلگزی و ۱۱۵ راس دیگر در ولسوالی کوهستانات در پی سردی هوا تلف شدهاند. رییس مبارزه با حوادث طبیعی طالبان برای ولایت سرپل گفته است که در کنار تلفات انسانی، دو هزار و ۱۱۷ رأس دام نیز در مرکز و ولسوالیهای این ولایت تلف شدهاند.
دایکندی از جمله ولایتهای سردسیر افغانستان است. سرمای شدید در یک هفته گذشته باعث شده که بیش از پنج هزار راس دام در این ولایت تلف شوند. براساس اظهارات رسمی مسوولان محلی طالبان در این ولایت، چهار هزار و ۶۰۰ راس گوسفند و بُز و بیش از ۴۶۰ راس گاو در نتیجه سرمای شدید در این ولایت تلف شدهاند. همچنان سردی در ولایتهای نیمروز و فراه جان نزدیک به چهار هزار دام دیگر را گرفته است. منابع روز دوشنبه، ۲۶ جدی، در صحبت با روزنامه ۸صبح گفتهاند که در پی سرمای شدید در ولایت نیمروز، بیش از سه هزار دام شامل گاو، شتر، گوسفند و اسپ تلف شدهاند. منابع میافزایند که بیشتر این تلفات مربوط به ولسوالی خاشرود این ولایت است. با این حال منابع از ریاست زراعت طالبان در ولایت نیمروز در صحبت با روزنامه ۸صبح آمار تلفات مواشی را دو هزار و ۵۳۴ راس عنوان کردهاند. این در حالی است که پیش از این منابع محلی در بادغیس نیز تلف شدن بیش از چهار هزار راس دام در این ولایت را تایید کرده بودند. به گفته منابع، در پی برفباری و سرمای شدید، بیش از چهار هزار راس مواشی در ولسوالیهای جوند، تگاب عالم و قادس ولایت بادغیس تلف شدهاند. یکی از باشندهگان ولسوالی جوند میگوید که در شماری از مناطق و قریههای این ولسوالی از هر خانواده در حدود ۲۰ تا ۲۵ راس گوسفند تلف شدهاند.
در کنار تلفات انسان و دام، سردی بیش از حد هوا مشکلات جدی دیگری نیز برای شهروندان به بار آورده است. بیشتر شهروندان در بزرگشهرها از یخ بستن نلهای آب شکایت دارند و از عدم دسترسی بهموقع به آب صحی و مصرفی نگراناند. این در حالی است که براساس یافتههای روزنامه ۸صبح، قیمت هر بشکه آب آشامیدنی در ولایت نیمروز به ۲۳ هزار تومان افزایش یافته است.
با ورود موج سرما به کشور، بیشتر شهروندان نگران وضعیتاند و از سازمانهای امدادرسان میخواهند که برای جلوگیری از تلفات انسانی و حیوانی مردم را کمک کنند. به گفته آنان، این نهادها میتوانند با کمک ابزارهای سیار از تلفات مواشی آنها جلوگیری کنند. در حال حاضر هزاران راس مواشی در کشور در حال تلف شدن قرار دارند و بیم آن میرود که با تشدید و تداوم سردی، تمام مواشی باشندهگان کوهستانی و مناطق سردسیر که تدابیری برایشان سنجیده نشده است، از بین بروند.
اینهمه در حالی است که افغانستان در یک سال و هفت ماه حاکمیت طالبان با بحران عمیق اقتصادی مواجه شده است. افزایش میزان فقر سبب شده که بیشتر شهروندان آمادهگی چندانی برای زمستان سرد نداشته باشند. بیشتر خانوادهها با اندکترین امکانات دستداشته، به مقابله سرما رفتهاند، بیخبر از اینکه زمستان امسال در مقایسه با زمستانهای گذشته سردتر و غیرقابل تحمل خواهد بود.