به دنبال خشکسالیهای پیهم و خشک شدن آب چشمهها و آبهای سطحی، باشندهگان هرات بهویژه دهقانان این ولایت به استفاده از آبهای زیرزمینی رو آوردهاند. زراعتپیشهگان هرات میگویند که در نبود آبهای سطحی مجبور شدهاند کشتزارهایشان را از چاههای عمیق با استفاده از انرژی آفتاب آبیاری کنند.
شماری از باشندهگان هرات میگویند که بیش از سه سال است که بهدلیل خشک شدن چشمهها، کاریزها و نبود آب در رودخانهها ناگزیر به راه بدیل برای آبیاری زمینها و باغهایشان با استفاده از حفر چاه عمیق شدهاند.
محمد جمعه، باشنده ولسوالی ادرسکن هرات است. او که سالهای قبل کشتزارهایش را از طریق آب کاریز آبیاری میکرد، میگوید که اکنون ناگزیر شده چاه عمیق حفر کند. به گفته او، خشکسالیهای پیهم سالهای گذشته اکثریت کاریزها و منابع آبی آنان را خشکانده است.
محمد جمعه به روزنامه ۸صبح میگوید: «به ولسوالیها مردم از زمین و کشتمندی [زراعتپیشهگی] نان میخورند. سالهای گذشته خیلی خشکسالی شد و ماهایی که قبلاً زمینها را از آب کاریز آبیاری میکردیم کلاً کاریزها خشک شد و مجبور شدیم که یک گزینه بعدی برای ادامه زراعت و تامین نفقه خانواده پیدا کنیم.»
محمد جمعه میافزاید: «کاریز که آب خشک کرد، رفتیم دستگاه آوردیم و چاه کندیم تقریباً ۵۰ متر و چندتایی سولر گرفتیم. حالا با استفاده از همین زمینهای زراعتی خود را آبیاری میکنیم و شب ما سپری میشود.»
ولسوالیهای ادرسکن و کرخ در چند سال پسین برای ادامه کشت و زراعتشان به استفاده از چاههای عمیق رو آوردهاند.
عزیز احمد، باشنده ولسوالی کرخ هرات، که قبلاً از آب رود و چشمهها باغ و زمینهای زراعتیاش را آبیاری میکرد، میگوید که در پی خشکسالی، باغش که صدها راس نهال مثمر و غیرمثمر داشت بهگونه جدی آسیب دیده و نیمی از درختان خشکیده است.
این باشنده کرخ میافزاید: «از آب رود استفاده میکردیم و چشمهها هم خیلی آب داشت. از این آب به صورت کافی به باغ استفاده میشد و هم برای زمینهای زراعتی، اما خشکسالی که آمد نیمی از درختان باغ که صدها راس نهال مثمر بود به دلیل بیآبی از بین رفت.»
عزیز احمد میگوید: «نیمی از درختان باغ خشک شد و ما هم بالاخره چاه عمیق کندیم و سولر آوردیم نصب کردیم که الحمدالله فعلاً خوب است. هم باغ از نابودی و خشک شدن درختان دور شد و هم به کشتوکار خود میرسیم.»
به دنبال کاهش آبهای سطحی و عدم حاصلدهی زمینهای للمی، باشندهگان هرات میگویند که چاههای عمیق و نصب سولر از لحاظ اقتصادی برای آنان مناسبتر تمام میشود.
علاءالدین، باشنده ولسوالی گذره هرات، در این مورد میگوید: «خشکسالیها که آمد، اکثریت اوقات از ماشین یا چاه موتور برای آبیاری زمينها استفاده میکردیم؛ اما این بهجای مفاد به ضرر دهقان و زمیندار تمام میشد و ما هم چاه عمیق حفر نمودیم و حدود یک لک و ۵۰ هزار افغانی مصرف کردیم که از لحاظ اقتصادی مناسب هم تمام میشود، چون مصرف تیل نیست.»
باشندهگان هرات در حالی به دلیل کاهش آبهای چشمهها، کاریزها و رودخانهها به استفاده از چاه عمیق برای آبیاری زمینهایشان روی آوردهاند که پیش از این سازمان ملل اعلام کرده که افغانستان با بحران شدید آب دستوپنجه نرم میکند.
اداره توسعهای سازمان ملل متحد (UNDP) میگوید که ۷۹ درصد جمعیت افغانستان دسترسی مناسب به منابع کافی آب ندارند. این نهاد میافزاید که ۶۷ درصد از خانوادهها در افغانستان در سال گذشته میلادی با مشکلات ناشی از خشکسالی روبهرو بودهاند. براساس گزارش این نهاد، سال گذشته ۱۶ درصد خانوادهها تحت تاثیر سیلابها قرار گرفتهاند.
اداره حفاظت از محیط زیست افغانستان تحت کنترل طالبان نیز اعلام کرده که ۲۱ میلیون تن در این کشور با کمبود آب آشامیدنی مواجه هستند.