فدریکا موگیرینی، نمایندهی عالی اتحادیهی اروپا در امور سیاست خارجی و معاون کمیسیون اروپا
اروپا و آسیا هیچگاهی تا این حد با هم نزدیک نبودهاند. اقتصاد، فرهنگ و امنیت ما با هم گره خورده است: ما با چالشهای مشابهی روبهرو هستیم، با تهدیدهای مشابه مبارزه میکنیم و در تأمین صلح در منطقهی خود و همکاری در سطح جهان منافع مشترکی داریم.
روز دوشنبه وزرای خارجهی 28 کشور عضو اتحادیهی اروپا تصمیم گرفتند که ما باید همکاریهای امنیتی خود را با آسیا و در آسیا، در چهارچوب «استراتیژی اتحادیهی اروپا برای آسیا» افزایش دهیم. زمان آن که اروپاییها و آسیاییها خود را دوستان دور تلقی کنند، پایان یافته است. ما باید به منظور حفظ و تقویت روابط اقتصادی خود یکجا روی امنیت جهانی نیز کار کنیم.
در آسیا و دیگر نقاط جهان، مردم با چهرهی اقتصادی اروپا آشنایی بیشتر دارند. این مسئله با نقش ما به عنوان بزرگترین بلاک تجارتی و این که ما یکی از بزرگترین سرمایهگذاران در کشورهای آسیایی هستیم و همچنان این که ما تا کنون بزرگترین کمککننده در بخش انکشافی در جهان هستیم، رابطه دارد.
قابل عطف است که چگونه کار مشترک ما در بخش امنیتی به بزرگترین عامل در انکشاف همکاری با شرکای آسیایی ما بدل شده است. افزایش همکاریها در بخش امنیتی انعکاسدهندهی دو تغییر است. نخست این که، شرکای ما در آسیا از اتحادیهی اروپا توقع دارند تا در این منطقه حضور و فعالیت داشته باشند. اهمیت این موضوع به طور خاص به تجربهی ما در امر همکاریهای امنیتی و رویکرد منطقوی در امر مدیریت بحران برمیگردد و به این نوع، تخصص نیازمندی زیاد وجود دارد. دوم، اتحادیهی اروپا گامهای وسیعی را به منظور تقویت تواناییهای دفاعی خود برداشته است. ما نه تنها شریک قابل اعتماد تجاری و دارای قابلیتهای همکاریهای چندجانبه هستیم، بلکه اتحادیهی اروپا یک بازیگر امنیتی نیز است.
در حال حاضر اتحادیهی اروپا 16 مأموریت ملکی و نظامی در جهان دارد: ما نیروهای امنیتی را در کشور مالی آموزش میدهیم، مقامهای اوکراین و عراق را در بخش اصلاح نیروهای امنیتی ملکیشان مشوره میدهیم و با «دزدان دریایی» در بحر هند مبارزه میکنیم. اخیراً ما یکجا با کشورهای عضو اتحادیهی اروپا «ساختار همکاریهای دایمی» را در بخش امنیت و دفاع ایجاد کردیم. ما نیروی بیشتر را جمع میکنیم تا به فراهمکنندهی معتبر و قابل اعتماد امنیتی بدل شویم. کشورهای عضو اتحادیهی اروپا تعهد کردهاند که روی پروژههای عملی یکجا سرمایهگذاری کنند، از پاسخ سریع به حملات سایبری تا سیستمهای ابتکاری برای امنیت دریایی و ایجاد یک مرکز آموزشی برای نیروهای ما تا در صورت بروز حوادث طبیعی عمل کنند. من همچنان پیشنهاد کردهام که بودیجهی جدیدی را، خارج از بودیجهی اتحادیهی اروپا، به منظور تقویت تواناییهای امنیتی شرکای ما اختصاص دهیم.
اتحادیهی اروپا و کشورهای عضو آن به طور مشترک دومین بودجهی بزرگ دفاعی دنیا را دارد. ظرفیت همکاری بیشتر اروپا در امور دفاعی بسیار زیاد است. ما پارسال با توجه با این واقعیت که شهروندان اروپا و مردم جهان به طور روزافزون بر اتحادیهی اروپا که میتواند محافظ آنان باشد، حساب میکند، گامهای بزرگ و مهمی برداشتهایم و این تلاشها ادامه خواهد داشت.
از زمان نخستین همکاریهای ما حدود پانزده سال قبل در روند صلح «آچه» در اندونیزیا، ما همکاریهای امنیتی خود را در آسیا به شکل گسترده افزایش دادهایم. ما یکجا روی امنیت سایبری، مبارزه با تروریسم، عدم غنامندی یورانیم، همچنان حمایت از روند صلح در منطقه از افغانستان الیمیندانائو و میانمار کار میکنیم. شرکای آسیایی ما نیز در امر مبارزه با دزدان دریایی در سومالیا با ما همکاری کردهاند. در چهارچوب تشکل منطقوی «انجمن ملتهای جنوبشرق آسیا» ما با ویتنام و آسترالیا روی امنیت دریایی کار میکنیم. ما همچنان روابط نظامی رو به افزایشی با کشورهای آسیایی داریم. به طور مثال: رییس کمیتهی نظامی اتحادیهی اروپا بحثهایی با همتاهای خود در بیجنگ، اسلامآباد و سیول داشته است. ما متخصصین نظامی را در شمار زیادی از سفارتهای اتحادیهی اروپا در آسیا گماشتهایم.
اما موضوع مهم همکاریهای امنیتی اتحادیهی اروپا- آسیا در حال حاضر مسئلهی خلع سلاح هستوی است. ما در حفظ توافقنامهی هستوی ایران و حمایت از خلع سلاح هستوی در شبهجزیرهی کوریا منافع خود را میبینیم. به همین دلیل اتحادیهی اروپا روی هر دو موضوع با شرکای آسیایی خود کار میکند. چین یکی از امضاکنندهگان «برنامهی جامع اقدامات مشترک» است و این برنامه برای تلاشهای جهانی در امر غیرهستویسازی کامل، قابل تأبید و برگشتناپذیر شبهجزیرهی کوریا کلیدی است. همچنان جاپان، جمهوری کوریا و دیگران مسئولیت بزرگ دارند تا در راستای حفظ توافقنامهی هستوی ایران و غیرهستویسازی شبهجزیرهی کوریا کار کنند. صلح جهانی نیازند تلاشهای جهانی است.
چنان که امروز وزرای کشورهای عضو اتحادیهی اروپا تأکید کردند، ما باید اقدامات بیشتری را روی دست گیریم. اتحادیهی اروپا باید همکاریهای خود را با کشورهای آسیایی در بخشهای ظرفیتسازی، برنامههای آموزشی به شمول مأموریت حافظ صلح ملل متحد و تمرینات مشترک افزایش دهد.
به عنوان اتحادیهی اروپا بعد از قرنها جنگ که قارهی ما را پارچهچارچه کرد، ما درک کردیم که همکاری برای تأمین صلح حیاتی است و صلح خوشبختی میآورد. اما در جهان امروز غرایز یکجانبه مانع تلاشها برای دریافت زمینهی همکاری مشترک میشود. شمار زیادی از بازیگران در تلاش ایجاد مخالفتها هستند تا اهداف کوتاهمدتشان را به دست بیاورند، به عوض این که در تلاش راه حلهای پایدار از طریق وساطت باشند، بر عکس کسانی که به نظم جهانی چندجانبه باور دارند، مسئولیت دارند تا با این نیرو یکجا شوند. اروپا و آسیا یکجا با هم میتوانند محرک رویکرد همکاری در سیاست جهانی باشند.