مذاکرات مقدماتی هیأت گفتوگوکنندهی جمهوری اسلامی افغانستان و گروه طالبان در دوحه، پایتخت قطر، جریان دارد. همزمان با آن، حکومت اطمینان میدهد که تصمیمگیری در مورد آیندهی افغانستان، از صلاحیتهای مردم است و از ارزشهای قانون اساسی و جمهوریت پاسداری خواهد شد.
رییس جمهور غنی روز یکشنبه، سیام سنبله، در نشستی در ولایت بامیان گفت که روابط افغانستان با شرکای بینالمللی براساس منافع مشترک است؛ اما آیندهی افغانستان متعلق به شهروندان کشور است و آنها باید تصمیم بگیرند که خواهان چه نوع صلحی میباشند.
آقای غنی افزود، صلح تدبیر میخواهد و هر قدمی که در این راستا برداشته میشود، باید واضح باشد که بعد از آن چه اتفاق میافتد؟ به گفتهی وی، حکومت او از آغاز روند صلح تاکنون تصامیم دشواری گرفته که پس از هر «دامی» که برداشته میشد، «دام» دیگر پهن میشد و وحدت ملی کشور را با خطر مواجه میساخت.
رییس جمهور بیان داشت که لویهجرگه مشورتی صلح، این موانع و چالشها را از سر راه صلح برداشت و نقشهی راه صلح نیز براساس فیصلهی این جرگه تهیه شده است.
رییس جمهور غنی همچنان گفت که جمهوریت متعلق به مردم افغانستان است و او افتخار میکند که خود را زیر این چتر خدمتگزار مردم میگوید؛ اما در مقابل، «ملا هبتالله خود را چه میگوید؟ این رهبران طالبان در کجا هستند؟»
امرالله صالح، معاون اول ریاست جمهوری، اما گفت که هیچ ترسی نباید از گروه طالبان نزد مردم وجود داشته باشد؛ زیرا طالبان «کوچک»اند و هرچند تلاش میکنند برایشان هویت بسازند، نمیتوانند. به گفتهی آقای صالح، اصطلاح «امارت اسلامی» دیگر کهنه و کلیشه شده است، اما در برابر آن، به میزان دانش و آگاهی شهروندان کشور روزبهروز افزوده میشود.
صالح تأکید کرد که طالبان هیچ چیزی برای گفتن در دفاع از اعمالشان ندارند و از این رو، او معتقد است که پس از قبولی آتشبس توسط این گروه، «در کوره جامعه ذوب» میشوند.
به نقل از آقای صالح، طالبان جز بهکارگیری چند اصطلاح مجهول و اینکه همه چیز باید «اسلامی» باشد، دیگر هیچ حرفی برای گفتن و هیچ استدلالی در دفاع از عملکردشان ندارند.
به باور معاون اول رییس جمهور، هماکنون در سطح کشور صدها هزار دانشجو و میلیونها دانشآموز مشغول فراگیری آموزشاند و افزون بر آن، اردوی ملی، پولیس ملی، امنیت ملی، انتخابات، شورای ملی، شورای ولایتی و… همه زیر چتر نظام جمهوریتاند. وی تأکید کرد که امکان ندارد یک «شورای ۶۰ نفرهی نیمهباسواد به نام شورای کویته» این ظرفیتها و ارزشها را زیر پای خود بگذارد.
از سویی هم، سرور دانش، معاون دوم رییس جمهور، بر مدیریت درست مذاکرات مستقیم هیأت دولت جمهوری اسلامی افغانستان و گروه طالبان تأکید میکند. آقای دانش گفت این مذاکرات باید به گونهای پیش برود که منجر به یک صلح باعزت و امنیت پایدار شود و همچنان جمهوریت، قانون اساسی و سایر دستآوردها نهتنها با خطر مواجه نشود، بلکه تقویت گردد.
معاون دوم رییس جمهور تأکید کرد که بهکارگیری واژه «جمهوریت» یک شعار نیست، بلکه جمهوریت، حاصل سالها تلاش و مبارزات تاریخی مردم است. آقای دانش گفت که مردم به هیچ وجه حاضر نیستند دوباره به قرنهای هژدهم و نوزدهم برگردند.
بر بنیاد سخنان آقای دانش، بدون حفظ ارزشهای تسجیل شده در قانون اساسی، عدالت اجتماعی، حقوق زنان، مشارکت اقوام و نظام سیاسی کثرتگرا که از مهمترین دستآوردها و ارزشهای ملی، انسانی و اسلامی مردم است، کشور بار دیگر به کام استبداد و خودکامهگی سقوط خواهد کرد. آقای دانش افزود که نظام امارت اسلامی، متکی بر ارادهی یک فرد است و مردم در آن نقشی ندارند. به گفتهی وی، مردم دیگر نمیخواهند نظامهای دیکتاتوری و استبدادی را تجربه کنند. به باور آقای دانش، نظام طالبانی با سلطنت سدوزاییها و محمدزاییها هیچ فرقی ندارد و از نگاه روح و محتوا با هم یکیاند.
بامیان به مرکز گردشگری تبدیل شود
رییس جمهور غنی خلاف سفرهای قبلیاش، این بار وعدههای تازهای برای بامیانیها نداشت. آقای غنی در پاسخ به خواستهای بامیانیها، از محدودیتهای بودجهای یادآوری کرد و گفت که در سال مالی آینده روی پیشنهادات بامیان غور و بررسی خواهد شد.
آقای غنی افزود که بامیان باید به مرکز گردشگری کشور تبدیل شود و نقش و مسوولیت دولت در این راستا بسیار اساسی است. او بر حفاظت و نگهداری آثار تاریخی و مناظر زیبای طبیعی بامیان تأکید کرد و از مسوولان محلی و مردم خواست که در قسمت حفظ آثار تاریخی و باستانی و به ویژه بندامیر باهم همکار باشند.
رییس جمهور بر تطبیق وعدههای قبلیاش تأکید کرد و گفت که بامیان امروز، با بامیان پنج سال پیش تفاوت اساسی دارد. به گفتهی وی، برق ۲۲۰ کیلوولت کارش به زودی تکمیل و چند ماه بعد توزیع خواهد شد. او همچنان گفت که کار ساخت سرکهای منتهی به بامیان از مسیرهای دوشی و دره صوف «به شدت» جریان دارد.
به گفتهی رییس جمهور غنی، یکی از میلیاردرهای استرالیایی با دولت افغانستان تفاهمنامهای امضا کرده که براساس آن قرار است ۲۰ هزار میگاوات برق از آبهای کشور تولید شود و از این موافقتنامه بیشترین سهم به بامیان خواهد رسید. وی افزود که بامیان نیازمند یک شهرک صنعتی نیز است و با تطبیق این پروژه بزرگ ملی، دولت افغانستان موفق خواهد شد که شهرک صنعتی را در این ولایت ایجاد کند.
اداره محلی بامیان، اعضای شورای ولایتی و فعالان جامعه مدنی، خواستهای مردم بامیان را بار دیگر در حضور آقای غنی مطرح کردند. اعمار فرودگاه بینالمللی، ایجاد دانشکدههای طب معالجهای، حقوق و انجنیری در دانشگاه بامیان، تأمین برق با هزینه کمتر و استخراج معادن ولایت بامیان، از عمدهترین خواستهای بامیانیها بود که پیش از این نیز بارها مطرح شده است.
اما رییسجمهور غنی گفت که با درنظرداشت محدودیتهای بودجهای، در سال آینده بالای این پیشنهادات غور میشود. به گفتهی وی، حکومت تلاش دارد تا دیگر متکی بر کمکهای خارجی نباشد، بلکه با انکشاف منابع داخلی به خودکفایی برسد.
رییس جمهور یک وعده به مردم بامیان داد که آن قبلاً نیز بارها داده است. آقای غنی گفت: «چیزی که از حکومت او برای بامیان به میراث خواهد ماند، این است که این ولایت دیگر زندان جغرافیایی نخواهد بود».