افغانستان تحت حاکمیت طالبان با بحرانهای متعدد دستوپنجه نرم میکند. بهتازهگی دفتر هماهنگکننده امور کمکهای بشری سازمان ملل (اوچا) از قطع احتمالی برخی اقلام امدادی برای نیازمندان در افغانستان هشدار داده است. اوچا گفته که بین اپریل و جون برخی منابع حیاتی از جمله سرپناه، بهداشت، مواد خوراکی، حفاظت و آموزش برای نیازمندان در خطر قطع شدن قرار دارد. همزمان، برنامه جهانی غذای سازمان ملل گفته که نفوس افغانستان حدود ۴۰ میلیون تن است و یک سوم مردم در این کشور با گرسنهگی روبهرو هستند. این در حالی است که با تسلط طالبان میلیونها تن شغل خود را از دست دادهاند و نیز زنان به جز بخشهای صحت و معارف، دیگر از تمام حوزهها بهگونه کامل حذف شدهاند. بهتازهگی وزارت کار و امور اجتماعی طالبان اعلام کرده که در جریان سال جاری حدود ۳۰۰ زن از این نهاد جواز کار دریافت کردهاند که در تناسب با نفوس کشور از هر ۱۳۳ هزار تن یک زن به کار گماشته شده است. از سوی دیگر، یافتههای ۸صبح نشان میدهد که طالبان به سرکوب گرسنهگان برای فربهشدن خود ادامه دادهاند.
پس از سقوط افغانستان بهدست طالبان، نهادهای متعدد بینالمللی از جمله سازمان ملل متحد اعلام کردند که این کشور افزون بر بحران سیاسی با بحران شدید گرسنهگی، بیکاری و صحی نیز دستوپنجه نرم میکند. دستکم در جریان سه سال گذشته هیچ کشوری رژیم طالبان را بهرسمیت نشناخته و همه کشورها خواستار ایجاد نظام سیاسی همهشمول مبتنی بر آرای مردم شدهاند؛ خواستی که از سوی طالبان پیوسته رد و نکوهش شده است.
دفتر هماهنگکننده امور کمکهای بشری سازمان ملل متحد (اوچا) در تازهترین مورد، از قطع شدن برخی اقلام کمکی بهدلیل کاهش بودجه برای نیازمندان در افغانستان هشدار داده است. اوچا گفته که برخی منابع حیاتی از جمله سرپناه، مواد خوراکی، بهداشت، تغذیه، حفاظت و آموزش با خطر قطع شدن مواجه است.
اوچا دلیل قطع «منابع حیاتی» را کمبود بودجه خوانده است. این نهاد تاکید کرده است: «با توجه به چالشهای تدارکات محلی برای اقلام خاص و زمان طولانی حمل و نقل، بودجه اضافی برای حمایت از تدارکات اولیه و تحویل منابع اصلی بسیار مهم است.»
در گزارش اوچا آمده است که از اپریل تا جون سال روان میلادی، حدود ۶.۹ میلیون دالر در بخش آموزش، ۱۲.۷ میلیون دالر در بخش سرپناه اضطراری و مواد غیرخوراکی، ۵۴.۲ میلیون دالر در بخش مصونیت غذایی و زراعتی، ۹.۹ میلیون دالر در بخش صحت و ۳۶.۳ میلیون دالر در بخش تغذیه نیاز است تا احتیاجات لازم برای نیازمندان در افغانستان فراهم گردد.
همچنان این اداره سازمان ملل گفته است که در بخش حفاظت از کودکان، آب آشامیدنی صحی و حفظالصحه کمبود بودجه وجود دارد. به گفته این سازمان، بیش از نصف جمعیت افغانستان در سال جاری میلادی به کمکهای بشردوستانه نیاز خواهند داشت.
در گزارش اوچا تاکید شده است که از میان تمام نیازمندان در افغانستان، حدود ۱۷.۳ میلیون تن از آسیبپذیرترین افراد بهشمول افراد دارای معلولیت تحت پوشش کمکرسانی این نهاد قرار خواهند گرفت.
این در حالی است که برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد گفته که اگر جمعیت افغانستان ۱۰۰ تن حساب شود، ۴۷ تن آنان برای زنده ماندن به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند. این نهاد افزوده است که جمعیت افغانستان حدود ۴۰ میلیون تن است و یک سوم مردم در این کشور با گرسنهگی دستوپنجه نرم میکنند.
گفتنی است که دفتر هماهنگکننده امور کمکهای بشردوستانه سازمان ملل متحد و برنامه جهانی غذای سازمان ملل در حالی از کاهش کمکهای بشردوستانه و افزایش نیازمندان سخن میزنند که پیش از این گزارشهای متعددی از دستبرد در کمکهای بشری و مداخله گسترده طالبان در توزیع کمکها پرده برداشته است.
روزنامه ۸صبح در گزارشهای متعدد به اطلاعاتی دست یافته که نشان میدهد طالبان در ولایتهای مختلف کمکهای بشری را به افراد وابسته به خود توزیع کردهاند. براساس یافتههای ۸صبح، اعضای طالبان در تهیه فهرست نیازمندان، تغییر مسیر کمکها و تعیین افراد خودشان بهعنوان کارمندان موسسات نقش دارند.
یکی از کارمندان ارشد یکی از نهادهای بینالمللی که نمیخواهد نامش در گزارش ذکر شود، در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید که طالبان از تمام کمکهای بشری «سهم» میخواهند. به گفته او، موسسات تا زمانی که «سهم» طالبان را ندهند اجازه فعالیت برایشان داده نمیشود. او تاکید میکند که باجگیری طالبان از نهادهای امدادرسان در سطوح مختلف جریان دارد و به یک امر معمول در افغانستان تبدیل شده است.
از سوی دیگر، بیکاری رو به افزایش، بسیاری از شهروندان کشور را نگران کرده است. با تسلط طالبان در افغانستان، تعداد زیادی از سرمایهگذاران بزرگ و کوچک به دلیل هراس و انتقامجویی طالبان، کشور را ترک کردند که سبب بیکاری هزاران تن شد است. دیر کنار بیکاری هزاران نظامی پیشین و کارکنان حکومت قبلی، فرصتهای شغلی نیز در کشور محدود شده است.
همزمان، طالبان دستور ممنوعیت کار زنان در نهادهای دولتی و خصوصی را نیز صادر کردهاند که میلیونها تن در کشور شغل خود را از دست دادهاند و سطح نیازمندی به کمکهای بشری افزایش یافته است. براساس دستور طالبان، زنان تنها در بخشهای معدودی از جمله در بخش صحت و معارف میتوانند به وظایف خویش ادامه دهند.
در تازهترین مورد، وزارت کار و امور اجتماعی تحت کنترل طالبان، اعلام کرده که رژیم این گروه تلاشهای زیادی برای کاریابی و شغلآفرینی در کشور انجام داده است. این نهاد از صدور جواز کار به ۳۰۰ زن در افغانستان در سال جاری خورشیدی بهعنوان دستاورد یاد کرده است.
با این حال، شماری از زنان میگویند که اگر نفوس افغانستان براساس آمار ارایه شده از سوی برنامه جهانی غذا معیار قرار داده شود، حداقل از هر ۱۳۳ هزار تن در کشور، یک زن مصروف کار است.
مهناز، کارمند پیشین یکی از نهادهای دولتی، میگوید: «از ۴۰ میلیون حداقل ۲۰ میلیون زن است. حال شما ۳۰۰ را در جمعیت ۲۰ میلیونی زنان در نظر بگیرید که مثلاً به قول طالبان شامل کار شدهاند، باقی زنان چه کنند؟ اینها [طالبان] شرم ندارند ورنه این آمار نیست که در جمعیت ۴۰ میلیونی گرسنه و فقیر، از آن بهعنوان افتخار یاد شود.»
بانو مهناز میافزاید که هزاران زن به دلیل فقر و بیکاری، افزون بر مبتلا شدن به امراض گوناگون و فشارهای روحی و روانی، مورد خشونتهای خانوادهگی شدید نیز قرار گرفتهاند. به گفته او، زنان و دخترانی که نانآور خانه بودهاند اکنون در وضعیت بسیار رقتبار و دردآور بهسر میبرند.
این کارمند حکومت پیشین میگوید: «همین ۳۰۰ تن که جواز کار گرفتهاند یا خیاط شدند یا بولانیپز شدند یا در یک بخش خصوصی خود کارآفرینی کردهاند. فکر نمیکنم که ۱۰ زن در نهاد دولتی در بخش صحت یا معارف مقرر شده باشد، اگر شده باشند ممکن وابستهگی به طالبان داشتهاند یا پول دادهاند، ورنه زن در رژیم طالب موجود طرد شده و آواره است.»
با این حال، طالبان بدون توجه به نگرانیهای امنیتی، سیاسی و اقتصادی به افزایش ممنوعیت در برابر زنان و سایر کسانی که مخالف مفکوره طالبانی هستند، ادامه دادهاند. این گروه اعلام کرده که برنامههای اقتصادی کلانی برای رشد و شکوفایی افغانستان دارد، در حالی که در سه سال گذشته مردم به دلیل افزایش فقر و گرسنهگی فرزندان خود را به فروش گذاشتهاند.