طالبان جنگریلری نینگ طعنهسی و سیاستچیلر نینگ اشتیاقی؛ اهالی «خصوصی حریملری» گه تجاوز اېتیلیشی اوچون ناراضیلیک بیلدیرگن
طالبان قریب سۉنگی اوچ ییلده کېتمه-کیت ایرقچیلیک، قدرت نی قمراوگه آلیش و غیرپشتون بولگن اېتنیک گروهلر گه ظلم قیلیش گه عیبلنگنلر. ینگیلیکده طالبان نینگ پشتونتبار جنگریلری کوکنار ایکینینی یوق اېتیش اوچون بدخشان ولایتی درایم تومنی قرلق قیشلاغی گه بارگن اېدیلر، محل یشاوچیلریدن بیرینی اۉلدیریب و باشقه بیر کیشینی یرهدار قیلگن. بو واقعه محل یشاوچیلرینی غضبلنتیریب و اولر نینگ ناراضیلیک نمایش یولگه قوییشلری گه سبب بولدی و بو ناراضیلیک نمایشلر مذکور ولایت نینگ ارگو تومنی گه قدر کېنگهیدی. اۉتگن کونگی مردمی ناراضیلیکده پشتونتبار طالبان ارگو تومنیده ناراضچیلر نی اوققه توتیب بیر کیشی نینگ اولیمی و باشقه ایکّی کیشی نینگ یرهدار بولیشی گه ضامن بولگن. شو بیلن بیرگه، ناراضچیلر اوشبو ایکّی تومندن پشتونتبار طالبان تېزلیک بیلن چیقیشینی اېستهگنلر. اولر اوشبو گروه دن محل یشاوچیلریدن ایکّی کیشی نینگ «قاتللرینی» عام حضوری ده جزالنتیریشنی سۉرهگنلر. بو ناراضچیلر نینگ ایتیشلریچه، پشتونتبار طالبان اهالی نینگ خصوصی حریمینی نقض قیلیب و مذکور تومن یشاوچیلری نینگ عزت و کرامتی گه هجوم قیلگنلر. اولر نینگ ایشانچی گه کوره، پشتونتبار طالبان محل یشاوچیلرینی «قطغنی پشتارهکش و بارکش» اتهگن. بو اعتراضلر سیاسی سیمالر نینگ کېنگ کولمده مناسبتی گه سبب بولگن. اولر اهالی غضبینی طالبان نینگ زورهوانلیک سیاست نتیجهسی دیب و بو حرکت مذکور گروه گه قرشی ملی قیام گه باعث بولیشی گه امید بیلدیرگنلر.
طالبان سۉنگی ایکّی یریم ییل ایچیده نیچه مراتبه ایرقچیلیک، غیر پشتون اېتنیک گروهلرنی قییناقلش و انسان حقلرینی کېنگ کولمده نقض اېتیشگه عیبلنگنلر. بیراق بو گروه اۉزینی «اسلامی و افغانی» اتهب و اولر نینگ حاکمیتیده برچه ایلتلر نینگ حقوقی تېنگ بولیشینی ادعا قیلگنلر.
ینگیلیکده پشتونتبار طالبان جنگریلریدن بیرقطاری اوشبو گروه نینگ ادعالری اساسیده، کوکنار اېکنینی یوق اېتیش اوچون بدخشان ولایتی درایم تومنی گه بارگن اېدیلر، محل یشاوچیلریدن ایکّی کیشی اۉلدیریلیشیدن سۉنگ اهالی نینگ کېنگ کولمده ناراضیلیگی بیلن دوچ بولگنلر.
محلی منبعلر گه کوره، پشتونتبار طالبان جنگریلری کوکنار اېکنینی یوق اېتیش بهانهسی بیلن محل یشاوچیلری نینگ یشش اویلری گه کېریب عیاللر و کېکسه کیشیلرنی قییناقلهگن. منبعلر نینگ ایتیشلریچه، طالبان جنگریلری بدخشان ولایتی درایم تومنی قرلق قیشلاغیده اۉزبېک بولگن بیر کیشینی اۉلدیریشیدن سونگ اهالی غضبی بیلن یوزمه یوز بولگنلر.
بو کیشیلر آتیب اۉلدیریلیشیدن سۉنگ، کېکسه کیشیلر شامل قرلق قیشلاغی اونلب یشاوچیسی کېنگ کولمده ناراضیلیک بیلدیرگن. محل یشاوچیلری گه کوره، پشتونتبار طالبان درایم تومنی «خندانشهر، گلکی، لنگر و پنگانی» قیشلاغلریده اهالینی قییناقلب و حقارت قیلگن.
ناراضچیلر، اعتراضلری بیرینچی کونیده «مرگ بر امارت» و «بیز طالبان نی اېستمهیمیز» شعارلری بیلن، طالبان گه قرشی مثلسیز شعار بیریب و اۉلدیریلگن کیشی نینگ جسدینی کوتاریب و بو گروه نی خصوصی حریملرینی نقض اېتیش و عیاللر و کېکسه کیشیلر نینگ حرمتسیزلیک قیلیش گه عیبلهگنلر.
محلی منبعلر نینگ ایتیشلریچه، طالبان اوشبو ناراضیلیکلردن کېین قوم بویوکلری و محل آقسقاللرینی واسطهچیلیک قیلیش بهانهسی بیلن اۉزلری بیلن آلیب باریب و زندانی قیلگنلر. بو اعتراضلردن سۉنگ، اۉتگن کون بدخشان ولایتی ارگو تومنی تورلی قیشلاقلر نینگ یوزلب اهالیسی کېنگ کولمده ناراضیلیک بیلدیریشگن.
ارگو تومنیده ناراضچیلر طالبان رژیمی گه نسبتن غضبلرینی بیلدیریب و اوشبو تومندن طالبان اینیقسه پشتونتبار طالبلر تېزلیک بیلن چیقیشینی اېستهگنلر. مردمی منبعلر نینگ ایتیشلریچه، پشتونتبار طالبان ناراضچیلرنی اوققه توتیشی باعث «نوآباد گندهچشمه» قیشلاغی یشاوچیسی عبدالناصر اوغلی عبدالباسط اسملی بیر ییگیت قربان بولیب و باشقه ایکّی کیشی یرهدار بولگن.
مردمی بیر منبع گزارش ده اسمی ذکر بولمسلیک شرطی بیلن ۸صبح کوندهلیگی گه ایتیشیچه: «پشتون طالبلر درایم و ارگو تومنلری گه بارگن و اهالی کوکنار ایکینلری یوق اېتیلیشی گه قرشی اېمس؛ بیراق بولر [پشتونتبار طالبلر] اهالی ایشیکلرینی اېزین آلمسدن آچیب و مردم نینگ یشش اویلری گه باستیریب کېریشهدی. اهالی یشش اوی ده کوکنار ایکهدیمی؟
منبع نینگ کوپهیتیریشیچه: «پشتون طالبلر منطقه ده حرمتسیزلیک قیلهدیلر، اولر نینگ بو حرکتی اهالینی غضبلنتیرگن، اۉزلرینی مسلمان اتهگن طالبان مردم نینگ یشش اوی گه قندهی اېزینسیز کېریب اهالی گه حرمتسیزلیک قیلهدیلر. اهالی اعتراض قیلمهی نیمه قیلسین؟»
شو بیلن بیرگه، ۸صبح کوندهلیگی اختیاری گه قرار تاپگن ویدیولر اساسیده، غضبلنگن اهالی طالبان جنگریلری نینگ اوق آتیشی بیلن توپلهنیب و اوشبو تومنلردن طالبان اینیقسه پشتونتبار طالبان چیقیشینی سۉرهگنلر.
۸صبح گه یوللنگن ویدیو گه کوره، ارگو تومنی یشاوچیلریدن بیری اۉزبېک تیلیده طالبان رژیمیدن بو منطقه گه پشتون طالب یوباریشیدن تنقید اېتهدی. اونینگ ایتیشیچه: «بدخشانده طالب یوق می؟ نیگه پشتونلر کېلیب و اهالی نینگ عزت و حرمتی گه تجاوز قیلهدی؟»
بدخشان ولایتی ایکّی تومنیده ایکّی کونلیک اعتراضلردن ترقهلگن ویدیو فایللر ده، نطق سۉزلهگنلر طالبان محل یشاوچیلر نینگ «عزت، قان و کرامتی» گه حرمتسیزلیک قیلیب و عیاللر، ناگرانلر و کېکسه کیشیلرنی قییناق لگنینی ادعا قیلگنلر.
درایم تومنیده ناراضچیلردن بیری نینگ ایتیشیچه: «گلکی ده عیاللر قییناقلنیب و تهدید بولگن. اهالی دیوارلری اېقیتیلگن. پیر سید نجمالدین ناگران بولیشی گه اعتبار بیریلمسدن قییناقلنگن.»
اوشبو اعتراضچی طالبان تامانیدن حرمتسیزلیک و حقارت بولگنینی اېتهدی. اونینگ کوپهیتیریشیچه: «پشتون طالبلر بیزنی قطغن دهگی بارکش و پشتارهکش دیېدی. او برادر کوکنارنی یوق قیلهسیز قیلینگ، اما نیگه اهالی نینگ بوغدای ایکینلرینی بوزهسیزلر؟ اهالی نینگ شرشم و لوبیالرینی ایاغ آستی قیلدینگیز. کمبغل اهالی نیمه قیلسین؟»
باشقه اعتراضچیلردن بیری نینگ ایتیشیچه: «اهالی اوشبو تېزیم [طالبان] یانیده توختهگن، بیراق طالبان مردم نینگ عزتی، قانی و انسانی کرامتی گه حرمتسیزلیک قیلهدی. بیز نظام [طالبان رژیمی] گه قرشی اېمسمیز، اهالی قانینی توکیشگن، منطقه ده دهشت و بربریت نی تشلهگنلر.»
باشقه تاماندن، بیر منبع اوشبو گزارش نینگ نشر بولیش پیتیده، بدخشان ولایتی ارگو تومنی یشاوچیلری بوگون ۱۶ ثور، یکشنبه کونی کېنگ کولمده ناراضیلیک بیلدیریب و بوتوغریده قطعنامهلرینی اوقیشلرینی اېتگن.
اوشبو منبع نینگ کوپهیتیریشیچه، اهالی اۉزی ناراضیلیک بیلدیرگن و سیاسی سیمالر بونگه دخیل اېمس. اونگه کوره: «قطعنامه ده پشتون طالبلر محیط و منطقه دن چیقیشی یازیلگن. اولر اهالی نینگ خصوصی حریمینی نقض قیلهدی، اهالینی قییناق لهیدی و طالبان بو ییرده اهالی تیلینی بیلهدیگن و اهالی کلتوری گه حرمت قیلهدیگن کیشینی تعیینلشی کېرهک. شونینگدیک قطعنامه ده قاتللر اهالی گه تاپشیریلیشی طلب قیلینگن.»
منبع نینگ تاکیدلشیچه، ارگو تومنی یشاوچیلری نینگ قطعنامهسیده، اولر هېچ قندهی شرایط ده منطقهلریده یاوایی کیشیلرنی قبول قیلمهیدی و طالبان اولر نینگ بو اېسته گیگه اعتبار بیرمهگن حالده، اولر ناراضیلیکلری گه دوام بیریشلری قید اېتیلگن.
شونینگدیک، بدخشان ولایتی درایم تومنیده ناراضچیلر طالبان گه قطعنامه یوللـهگن و اوشبو قطعنامه ده بدخشاندن پشتونتبار طالبان بوتونلی چیقیشی طلب قیلینگن. اولر طالبان رژیمیدن قرلق قیشلاغیده بیر کیشی نینگ اۉلیمی گه ضامن بوگن جنگریلرینی عام حضوری جزالنتیریب و درایم اوچون بو گروه امنیه قوماندانی برطرف بولیشینی اېستهگنلر.
اۉتگن کون اعتراضچیلر طالبان نینگ مذاکره قیلووچی هیاتی بیلن اوچرهشمهی و اولر گه منطقهلری گه کېریش اجازهسینی بیرمهگنلر.
عینحالده سیاسی سیمالر و سابق حکومت رسمیلریدن بیرقطاری بدخشانده طالبان گه قرشی مردمی ناراضیلیک دن حمایتلرینی اعلام اېتگنلر. اولر طالبان نی اهالی گه ظلم قیلیش گه عیبلب بو ناراضیلیکلر طالبان نینگ افراطیتچیلیک و ظلم قیلیش چنگالیدن قوتیلیش گه سبب بولیشی اوچون امید بیلدیرگنلر.
افغانستان ملی خوفسیزلیک سابق عمومی باشلیغی رحمتالله نبیل، طالبان گه ضد ناراضیلیکلردن حمایتینی اعلام اېتگن. او ایکس اجتماعی ترماغیده یازیشیچه: «افغانستان خلقی نینگ عمومی قیامی طالبان نینگ ظلم و افراطیتچیلیک چنگالیدن قوتیلیش اوچون امید دیر. ظلم و قرانغولیک تاتینی کورگن خلق، حاضر قوتیلیش اوچون اقدام قیلگن و بدخشان باتور خلقی بو مبارزه نینگ پیشقراولی بولگن.»
سابق نمایندهلر کینگش وکیلی عارف رحمانی گه کوره: «هېچ بیر حکومت قان توکیش، تجاوز و حقارت اېتیش بیلن دوام قیلمهگن.» او ایکس صحیفهسیده یازگن که بدخشان ولایتی ارگو و درایم تومنلری خلقی نینگ ناراضیلیگی مردم طالبان نینگ «ظلم، جنایت، تجاوز، قتل، غارت و حقارت» قیلیشلریدن زیریکنیدن درک بیرهدی دیب یازگن. اونگه کوره، طالبان نینگ اهالی گه ظلمی بو گروه نینگ سرکوب اېتیشی بیلن، اهالی طالبان گه نسبتن بیزارلیک و نفرتلرینی کورسهتیش اوچون سرکلرده توکیلیب و جسورانه ناراضیلیک نمایش اوتکزیش گه سبب بولگن.
ایتیش کېرهک که درایم و ارگو تومنلریده ناراضچیلر عینحالده منطقهلریدن پشتونتبار طالبان چیقیشینی سۉرهگن که طالبان ناراضیلیک نمایش کېنگهیشی گه اعتبار بیرمسدن، تخار وقندوز ولایتلریدن تازهنفس جنگریلرینی ناراضچیلرنی سرکوب اېتیش اوچون بدخشان ولایتی گه یوللـهگن.
بدخشاندهگی محلی منبعلر، یوزلب تازهنفس جنگری، اوشبو گروه نینگ عمری قول اردو اۉرین باسری عبدالکریم ییتکچیلیگیده زمانهوی جهازلر بیلن بدخشان گه بارگنلرینی تصدیقلهیدی.
درایم و ارگو یشاوچیلری، اولر طالبان جنگریلری تامانیدن حرمتسیزلیک و قییناقلنیشی اوچون ناراضیلیک بیلدیرگنلرینی اېتگنلر. اولر گه کوره، اهالی کوکنار ایکینلری یوق اېتیلیشی اوچون ناراضیلیک بیلدیرمهگن بلکه بو گروه تامانیدن اېتینک گروهلر کمسیتیلیشی و حرمتسیزلیک بولیشدن زیریکّنلر.