-
تیتر نخست
عیاللر بیلن ۱۶نارنجی گون؛ تعلیمنی منع‌قیلیش و دینی مدرسه‌گه باریشگه مجبورلش
مېن آرزونینگ یوباریلگن آوازینی ینه دقّت بیلن تینگله‌یمن، کېین منزلنی تۉغری آلگنیمگه ایشانچ حاصل قیله‌من. بقاللیک دوکانلری آره‌سیده‌گی یشیل بویاقلی دروازه مېندن بیر نېچه قدم نریده. کۉزیم مکتب‌نینگ عمومی دروازه‌سی اوستیده اېسکی شکسته یازووده یازیلگن چنگ و توزان باسیب یاتگن لوحه‌گه توشه‌دی. ساعت ۲:۵۶ دقیقه و مدرسه تعطیلیگه تۉرت دقیقه قالگن. اۉزیمنی مدرسه نینگ تېمیر دروازه‌سیگه یقینلشتیریب قیزلرنینگ ضعیف آوازینی اېشیته‌من، دروازه توستدن آچیلیشی بیلن، قیزلر گروه – گروه بۉلیب کوچه‌‌ده یۉل آله‌دیلر. قیزلرنینگ بۉیی اولر کيگن اوزون قاره چا‌در نماز آستیده، یوزلری اېسه مکتب اوچون مخصوص نقاب آستیده بوتونله‌ی یشیرینگن. شونینگ اوچون، خودّی شو قاپله‌مه‌لی قیزلر آره‌سیده آرزونی قیدیریب…
کۉپراق اۉقینگ -
عیال سۉزی
مېن اوروشده توغیلیب اوروشده اۉسدیم
افغانستان ییللر دوامیده اوروشده قتنه‌شیب کېله‌دی. اۉتگن اولادلردن تا بوگونگی کونگچه همه اوروش بیلن تنیش. هر بیر خودکوشلیک هجومیدن کېین توتون و باروت هیدی همه نینگ بورنیگه یېتیب کېلگن، بو اوروشلرده یقینینی یۉقاتمه‌گن آدم یۉق. ۲۰۰۱- ییلده، بېش ییللیک حکمرانلیکدن سۉنگ امریکا قۉشینلری تامانیدن طالبان رژیمی اغدریلگچ، افغانستان‌ده تاریخ نینگ ینگی صحیفه‌سی آچیلدی. بن جرمن ییغیلیشیده حامد کرز‌ی باشچیلیگیده‌گی مؤقت حکومت تعیینلنگچ، افغانستان‌ده خلق‌ارا همجمعيت تامانیدن معقوللنگن ینگی قانوني حکومت تشکیل اېتیلدی. مؤقت حکومت نینگ تعیینلنیشی بیلن افغانستان نینگ اوروشدن اذیت چېکّن و قشّاقلشگن خلقی‌گه خلق ارا یاردم کۉرستیلدی. یاردم کۉپ سانلی مهاجر نینگ مملکتگه قَیتیشیگه یۉل آچدی. مېن و…
کۉپراق اۉقینگ -
تیتر نخست
خاتینلر سپورتی‌نینگ قاره کونلری؛ «قۉیسه‌لر بیزلرهم قیله آلردیک»
تانگ نینگ تۉق سریق قویاشی چیقمه‌گن و دنیا حلی هم قارانغولیک سایه‌سیده اېدی. آلیس – آلیسلر یخشی کۉرینمه‌دی. مېن و زحل بیلن اېندی‌گینه کتّه یۉلگه یېتیب کېلگن اېدیک. تانگ نینگ اۉشه چاغیده یوزلریمیزده تانگ شمالی، آیاغیمیز آستیده‌گی اسفالت ساووغینی بې‌ملال حس قیلردیک. بیز یېتیب کېلگن بیرینچی رکشاگه (سه چرخه) اۉتیردیک؛ بۉیاغی تۉکیلیب، مقابل‌سیده آفتابده کویگن حرفلر بیلن «همه یار ایزله‌یدی، بیزیۉلاووچی قیدیره‌میز» دېب یازیلگن اېسکیرگن رکشا. یۉل اونچه‌لیک اوزاق اېمس اېدی و جمنازیومگه یېتیب باریشگه بار-یۉغی اۉن دقیقه بار اېدی. بیراق، رکشا حرکتلنه باشله‌گن زهاتی، زحل صحبتینی باشله‌دی: «زحل قویاش تیزیمی نینگ آلتینچی سیاره‌سی دیر. بو مشتریدن کېینگی اېنگ کتّه…
کۉپراق اۉقینگ -
تیتر نخست
«عیال، حیات، آزادلیک انقلابی اوچون ساچلریمنی قیرقدیم»
«عیال، حیات، آزادلیک» انقلابی اوچون جینگله ساچلرینی قولاغی نینگ آلدیگچه قیریب تشله‌گن، هر دایم ساچلرینی یاپیب تورگن رومالنی اېندی باشیگه سالمه‌یدی و یېلکه‌سیگه تشلب تماغی نینگ آستی بیلن اوره‌ب آلمه‌یدی. ایرانده مکتب اۉقیش حقوقیدن محروم اېتیلگنیگه قره‌مه‌ی، ایرانلیک دوستلری بیلن ایران خلقی نینگ آزادلیگی و تاتو حیاتی اوچون ایش قیلگن و قیله‌دی. دنیانینگ کېنگلیگی قدر اولکه‌سی بارلیگینی اویلردی، انسانی یشش و انسان آزادلیگی اوچون توشینیب فعالیت قیلگن جاینی، اۉزی نینگ اولکه‌سی دېب انگلردی. او ایراننی ایکّینچی اویی اېمس، بلکه اۉزی نینگ اویی کبی توشینردی. بو یېرنینگ اۉزیگه خاص برچه قیینچیلیکلریگه قره‌مه‌ی، اۉزینی تینچ اویده بۉلیش احساس قیلردی. او افغانستان نینگ…
کۉپراق اۉقینگ -
Uncategorized
بیزنی قیز بۉلگنیمیز اوچون قماققه حکم قیلیشدی
مېن راضیه‌من، مکتب، تحصیل، نفس آلیش و خورسند ییشدن محروم قالدیریلگن اۉقووچی من. ایکّی ییلدن بېری مېن و باشقه خاتین – قیزلرگه یششنی قماققه ایلنتیرگن کیمسه‌لرنینگ تورمه‌سیده‌من. بو کونلر همه نرسه بو یېرده افلاسلیک هیدی بېره‌دی. حسیاتلر ترقه‌ب کېته‌یاتگنینی حس قیله‌من و اولر بو باتقاقدن قوتولیش یۉلینی تاپماقچی. مېنینگ توغیلیب اۉسگن شهریم آدملر تیریکچیلیکدن تۉیه‌دیگن باتقاققه ایلندی. قیزلری آرزو قیلیشدن محروم، عیاللری اویده قالیشگه محکوم، اېرککلری هم سۉزسیز اطاعت قیلیشگه مجبور. میلیونلب آدملرنینگ حیاتینی گروگه آلگن شفقت‌سیز حکمدارلرگه بۉیسونیش. بو حکمدارلر و اولرنینگ همراهلری، تنه‌لری افلاس، سایه‌لری قۉرقینچلی، خطی-حرکتلری شفقت‌سیز بۉلیب، آدملرنینگ یېلکه‌لری تیتره‌یدی. اولرنینگ قمچیسی یوزلر و دللرده‌گی مهر-…
کۉپراق اۉقینگ -
Uncategorized
اوخله‌گن توشلر حکایه‌سی
مېن باله‌لیگیمدن وقتنی تۉخته‌تیب بۉلمسلیگینی، لېکن آدملرنی تۉخته‌تیش ممکنلیگینی اۉرگندیم؛ گاهیده بو دنیادن وداعلشوو، گاه تۉسیق و باغلش بیلن. بیرینچیسیدن قاچیب قوتیلیب بۉلمه‌یدی؛ اما ایکّینچیسینی چېتلب اۉتیش و ظلمتده یاروغلیکنی تاپیش ممکن دیر. مېن باله‌لیگیمنی کوم کۉک و عطرلی هیدی بۉلگن قیشلاقلردن بیریده یشه‌گنمن. مېنینگ باله‌لیگیم هیجانلی و قووناق خاطره‌لرگه تۉله ناتینچ دورگه اۉخشه‌یدی و هر سفر باله‌لیگیمنی اېسله‌گنیمده لبلریمگه تۉستدن یاقیمتلی کولگی بې‌اختيار جایلشه‌دی. اۉشنده برچه باله‌لر قطاری مېن هم حیات نینگ برچه ضدیتلری، کېسکینلیکلریگه بې‌فرق قرردیم. کېچه‌لر کوندوز بۉلیش خیالیده و کونلر اېسه باله‌لیک اۉیینلری بیلن اۉتردی. چونکه بیزنینگ اوییمیز سرک نینگ یقینیده جایلشگن اېدی. کۉپراق کونلریمنی کتّه…
کۉپراق اۉقینگ -
Uncategorized
چېکلاولر آره‌سیده حیران؛ سیز حتا قیین وضعیتلرده هم دوام اېتیشینگیز کېره‌ک
باشی کۉککه یېتگن چېکلاولر ایچیده، ایکّی اۉرتاق مالی و فکری مستقللیککه اېریشیش مقصدیده سعی و حرکت باشله‌گن. بو مقصدگه اېریشیش اوچون، تېگیس بۉلمه‌گن یۉللرنی بیرین – کېتین باسیب اۉتیش خوش‌بختلیک ساری یېتکله‌یدی. حاضر یورتیده زن‌ستیز گروهلر حاکم بۉلگن جمعیت‌ده ییللر کلیشه‌لر بیلن کۉرشگن دیر. اوشبو گروه حتی خاتین – قیزلرنی اوی نینگ تۉرت دیواریدن تشقریگه چیقیشگه هم رخصت بېرمه‌یدی. دېمک، او عیاللیک نینگ قیین دنیاسینی باشقریشگه حرکت قیلماقده و موجود کلیشه‌لرنی بیر کوچ نقطه‌سیگه ایلنتیریماقچی، بو کلیشه‌لر باله‌لیکدن اونی سایه سینگری کوزه‌تیب، اۉزینی اۉزی حمایه قیلیش، آزادلیک و رواجله‌نیش یۉللرینی توسیب کېلگن دیر. زن‌ستیزانه باورلر و مردسالار جمعیت‌ده عیالنی ضعیف…
کۉپراق اۉقینگ -
Uncategorized
اېرککلر کانکوری نینگ شاو – شوویگه امید؛ بیر قیز اوچ مملکتدن تحصیلی پیشنهاد آلدی
قیز اۉقووچیلر حضوری‌سیز، طالبلر کنترولی آستیده‌گی سیناو ملی اداره‌سی تامانیدن کانکور سیناوی نینگ عمومی نتیجه‌سی اعلان قیلینیشی بیلن بیرگه، اوروش اۉپقانیگه ایلنگن شغلی و تحصیلی چېکلاولرگه رۉپه ره بۉلگن یورتده ایریم قیزلر هم بارکه بوتون کوچ و قوتی بیلن اۉزیگه تحصیلی فرصتنی یره‌تیش اوچون کوره‌شه‌دی. اوشبو سیناو نتیجه‌سی اعلان قیلینیشی آرتیدن، قیغو و امیدسیزلیک ینه بیر یوله قیز اۉقووچیلر ایزیدن توشدی. اولرنی ینه بیر مرته کانکور سیناوی اوچون قتیق تیارگرلیک کوریش و کېچه‌لرنی اویقوسیز اۉتکزیش خاطره‌سینی اېسله‌دی، دی یو – قیغو النگه‌لری چۉغینی تازهه‌له‌دی. قیز اۉقووچیلرنینگ برچه چېککن محنتی هیچ قنده‌ی ثمره‌سیز اۉز پایانیگه یېتدی. تهمینه، شمسیه و سلگی قیزلری…
کۉپراق اۉقینگ -
Uncategorized
مېن آزاد بۉلدیم، لېکن حیاتیم و یاشلیگیم عوضیگه
سۉنگّی ایگنه تېریم نینگ چرچاق و هاریگن ایلدیزیدن اۉته‌یاتگن اېدی و بو یانیش حسّی باشقه یانیش حسیاتلریدن فرق قیلردی. مېن شونده‌ی بیر هیجانلنگن اېدیم، اۉزیمده یانیش حسّی یۉق اېدی و مېن اۉتمیشده بیر جایگه کېتگن اېدیم، بیر نېچه ییللر آلدین، آیلر آلدین … مېن، مېن تیریک قالدیم، تیریکمن. تۉغریسینی سۉره‌سنگیز، بونده‌ی تیریک قالیش بعضن اۉزیم نینگ کۉزلریمده سیز کوتمه‌گن حادثه‌لر یره‌تردی، کېتگنلر کتابی «رفته‌گان کتابیده» اۉقیگنیمدیک تیریک قالگنلر معجزه‌سی کبی. و مېن هر بیر گل آیینه قرشیسیده تورگنیمیده، اۉزیمدن اۉزیم سۉره‌یمن: قیز! سېنینگ باشینگ آرقه‌سیده قنچه حادثه‌لر بار؟ اۉشه ییللردن بېری نیمه‌لر کېلیب – کېتدی؟ لېکن، سېن قالدینگ، کوره‌ش اوچون…
کۉپراق اۉقینگ