یکی از تصمیمهای اتخاذ شده از سوی دولت پاکستان در خصوص طالبان، شورای صلح افغانستان را ذوق زده کرده است. بعد از آنکه از سوی دولت پاکستان اعلام شده است که پیش از رهایی زندانیان طالب، با شورای عالی صلح افغانستان مشوره خواهد شد، باعث هیجان برخی از اعضای این شورا شده است. مولوی شهزاده شاهد یکی از اعضای شورای عالی صلح، گفته است که رهایی زندانیان طالب افغان، از سوی پاکستان در تفاهم با شورای عالی صلح، یک قدم نیک و مثبت در روند گفتگوهای صلح است.
بهنظر میرسد توقع اینکه پاکستان واقعا به این گفتهاش عمل کند، نوعی سادگی است. پاکستان در رابطه به طالبان سیاستهای گوناگون داشته است. از اینرو باور به گفتههای این کشور که بیشتر میتواند جنبه تبلیغاتی داشته باشد، جالب نیست. پاکستان هیچگاهی با طالبان براساس تمایل و علاقمندی دولت افغانستان برخورد نمیکند. این کشور از طالبان بهعنوان متاع سیاسی استفاده میکند و این متاع را بهگونهای بهکار میگیرد که بتواند نفع را تامین کند. از همینرو است که دیده میشود در مدت کمتر از یک هفته، موضعگیریهای متفاوت از سوی پاکستان نسبت به طالبان به نمایش گذاشته شده است. روز جمعه هفته گذشته جلیل عباس جیلانی، معاون وزارت خارجهی پاکستان، گفت کشورش در نظر دارد تا پیش از رهایی زندانیان طالب، فهرست آنان را به شورای عالی صلح افغانستان بفرستد. این در حالی است که پیشتر از آن و همزمان با برگزاری کنفرانس سهجانبه سران افغانستان، پاکستان و انگلستان در لندن، موضع دیگری از سوی پاکستان در رابطه به طالبان اعلام شده است.
آنگونه که در برخی از رسانهها گزارش شده است، آنچه از سوی پاکستانیها در همزمانی با کنفرانس سهجانبه لندن اظهار شده، یک موضع کاملا حمایتی از سوی پاکستان بوده است. در برخی از گزارشها و تحلیلها و به نقل از منابع موثق آمده است که در نشست لندن، هیات پاکستانی، خواستار مذاکره گروههای سیاسی افغانستان با طالبان، روی تشکیل یک نظام سیاسی جدید در افغانستان شدهاند.
دیده میشود که طرح چنین پیشنهادی، یک موضع حمایتی مطلق از سوی پاکستان میباشد. گفته شده است که از سوی هیات پاکستانی به رییسجمهور کرزی در لندن گفته شده است که آنان قادر نیستند طالبان را به پذیرش قانون اساسی افغانستان و پذیرش حاکمیت دولت این کشور، وادار کنند، از اینرو باید برای غلبه بر بحران در افغانستان کوشش شود تا طالبان با گروههای سیاسی داخل دولت و بیرون از دولت، روی تشکیل نظم سیاسی جدید، مذاکره کنند و به توافق برسند.
طرح چنین پیشنهادی از سوی هیات پاکستانی اگر صحت داشته باشد، نادیده انگاری مطلق تمامی دستاوردهای دهساله مردم افغانستان است. تصویب قانون اساسی افغانستان و بنیانگذاری دولت و ایجاد نهادهای دولتی بر مبنای شرایط و معیارهایی که در قانون اساسی افغانستان در نظر گرفته شده است، از مهمترین و ارزشمندترین دستآوردهای جامعه سیاسی افغانستان محسوب میشود. اما دیده میشود که با طرح گفتگو بر سر تشکیل یک نظام سیاسی جدید از سوی پاکستان، تمامی این دستآوردها نادیده گرفته میشود.
اگر چنین طرحی از سوی پاکستان صورت گرفته باشد، در حقیقت اهانت آشکار به حاکمیت ملی افغانستان محسوب میشود. زیرا وقتیکه به دولتی که براساس قانون در افغانستان شکل گرفته، پیشنهاد میشود که برای جلب رضایت طالبان، هویت خود را نادیده گیرد، بهصورت آشکار نادیده گرفتن حق حاکمیت ملی آن دولت، محسوب میشود.
با توجه به نشر آن خبر، شنیدن این تصمیم جدید از سوی دولت پاکستان جالب توجه است. اینکه دولت پاکستان بخواهد با طالبان و زندانیان وابسته به این گروه براساس علاقمندی دولت افغانستان برخورد کند و آنان را براساس مشوره شورای عالی صلح افغانستان آزاد کند، قرار دادن طالبان در اختیار دولت افغانستان و شورای عالی صلح این کشور محسوب میشود. دولت پاکستان که کوشش کرده است با افغانستان و مسایل مربوط به آن سودجویانه برخورد کند، چگونه متقاعد میشود که زندانیان طالبان را بدون کسب امتیاز در اختیار دولت افغانستان قرار دهد و براساس رضایت دولت افغانستان پروسه آزادی این زندانیان را تنظیم کند.
این در حالی است که اصل زندانی شدن این افراد از اعضای طالبان نیز براساس نوعی سودجویی از سوی دولت پاکستان بوده است. دولت پاکستان با کسب امتیاز، مبادرت به دستگیری و زندانی کردن اعضای طالبان کرده است و امروزه که میخواهد دست به آزادی این افراد بزند، نیز بهدنبال این است که از این کار سود بهدست بیاورد. این میتواند یک سود سیاسی باشد که در قالب احیای مجدد مهرههای سوخته طالبان و شاملسازی آنان در تحرکات سیاسی مربوط به افغانستان، میتواند تبارز کند.