حکومت ۱۰۰مین سال استرداد استقلال کشور را با حدود ۱۳۲ برنامه مختلف تجلیل میکند. این برنامهها شامل افتتاح بناهای تاریخی، برگزاری مراسم مناسبتی، ورزشی، فرهنگی، کنسرت، به نمایش گذاشتن فرهنگ و رسمورواجهای افغانی و تقدیر از نخبهگان و … میشود.
بیش از ۳۸۴ میلیون افغانی از کود ۹۱ -که ویژه ریاست جمهوری است- به خاطر برپایی این جشنها هزینه میشود. اما بصیر حمیدی، کسی که تجربه برگزاری چندین جشن را در کارنامه دارد، مدعی است که طرح برگزاری این جشن را او تهیه کرده و در اختیار نهادهای دولتی قرار داده است. او مدعی است که مسوولان اداره امور ریاستجمهوری طرحش را دزدیده و به نام خودشان به رییس جمهور پیشکش کردهاند.
اسنادی که آقای حمیدی به روزنامه ۸صبح ارایه کرده، نشان میدهد که این طرح را نهاد «همدلی» تهیه کرده است. بصیر حمیدی از تهیهکنندهگان طرح برگزاری صدمین سالگرد استرداد استقلال کشور میگوید: «این طرح از سوی نهاد همدلی و من تهیه شد و در اختیار فریدون الهام، معاون انسجام و همآهنگی اداره امور ریاست جمهور و الهام هوتکی، رییس اداره تدارکارت ملی قرار داده شد.»
به گفته حمیدی قرار بود افراد یادشده این طرح را به منظور تاییدی به رییس جمهوری پیشکش کنند. اما به گفته وی، این افراد در اداره امور این طرح را سرقت کرده و به نام خودشان در اختیار رییس جمهور گذاشتهاند.
رییس جمهور نیز با صدور حکم شماره ۸۱۷ در پیوند به برگزاری برنامههای صدمین سالگرد استرداد استقلال کشور، از این طرح به عنوان «طرح ریاست عمومی اداره امور ریاست جمهوری» یادآوری و آن را منظور کرده است. در بند دوم حکم رییس جمهور مالکیت این طرح از اداره امور خوانده شده است.
با این حال بصیر حمیدی در گفتوگو با روزنامه ۸صبح تصریح کرد که او این طرح را به درخواست مستقیم اداره امور ریاست جمهوری تهیه کرده است. به گفته وی، قرار بود بابت حق مالکیت این طرح، مبلغی نیز به او و همکارانش پرداخت شود اما به گفته وی، «حتا یک افغانی نیز از سوی حکومت بابت تهیه این طرح پرداخت نشده است.»
بصیر حمیدی گفت: «تمام اسناد موجود است که اداره امور رسماً از من تقاضا کرده. مرا از امریکا خواستند و در جریان شش ماه اخیر رسماً این طرح در اختیار آنها مرحله به مرحله قرار داده میشد. اداره تدارکات ملی نیز با من همآهنگ بود اما در فرجام مسوولان هر دو اداره این طرح را به نام خود به رییس جمهور پیش کردند.»
او در ادامه افزود که طرح برگزاری جشن استقلال مالکیت آن از نهاد همدلی میباشد. آقای حمیدی میگوید که این طرح اکنون به صورت «ناقص و بیمفهوم» از سوی مسوولان اداره امور ریاست جمهوری تطبیق میشود.
از سویی هم بررسی مقایسهای که روزنامه ۸صبح در مورد اسناد نهاد همدلی و تقسیم اوقات اداره امور برای برگزاری جشن انجام داده نشان میدهد که بسیاری از برنامههایی که هم اکنون از سوی اداره امور ریاست جمهوری تطبیق شده و یا در حال برگزاری است، با طرحی که آقای حمیدی ادعا میکند از اوست، مشابهتهای فراوانی دارد.
تصویر نخست مربوط به نهاد همدلی است و برنامههای طرح شده از سوی این نهاد را به مناسبت جشن صدمین سالگرد استرداد استقلال کشور نشان میدهد و تصویر دوم مربوط به برنامههای اداره امور ریاست جمهوری است که برخی از آنها اجرا شده و برخی دیگر نیز در حال اجرا است. برنامههایی که در این دو تصویر شرح داده شده به صورت مکمل شبیه هم اند.
همین طور برنامههایی که به همین مناسبت برای ولایتهای ننگرهار، بلخ، غزنی، پکتیا و دیگر ولایتها در نظر گرفته شده، حدود ۹۰ درصدشان با هم مشابهت دارند. به عنوان مثال به برنامههای نهاد همدلی و اداره امور که به مناسبت صدمین سال استرداد استقلال کشور قرار است در بامیان برگزار شود، نیز مشابهتهای فراوانی وجود دارد.
هر چند جدول برنامههای اداره امور ریاست جمهوری نشان میدهد که برخی از برنامههای دیگری نیز در آن شامل شده اما آنچه بصیر حمیدی میگوید این است که این طرح بدون رعایت قانون کپی رایت از سوی مسوولان اداره امور ریاست جمهوری مورد استفاده قرار گرفته است.
اما فریدون الهام، معاون انسجام و همآهنگی کمیته دارالانشای برنامههای صدمین سالگرد استقلال و معاون اداره امور ریاست جمهوری، اظهارات بصیر حمیدی را در مورد تهیه طرح کامل برگزاری صدمین جشن استقلال رد میکند و میگوید که ۱۳۲ برنامهای که قرار است برگزار شود، طرح آن از دو سال به اینسو در معاونیت روابط آگاهی عامه اداره امور با اشتراک شماری از همکارانش تهیه شده است. با این حال او تایید کرد که بخشی از طرح موجود از سوی بصیر حمیدی تهیه شده بود.
رامین ایاز، سخنگوی اداره تدارکات ملی، توضیح بیشتری در این مورد ارایه نکرد اما گفت که آنچه از سوی مسوولان اداره امور ریاست جمهوری گفته شده، میتواند موقف رسمی این نهاد را نیز بیان کند.
۱۰۰ سالهگی جشن استرداد استقلال
افغانستان پس از کسب استقلال سیاست خارجی از بریتانیا توسط امانالله خان، شاه وقت، از سال ۱۹۱۹ به اینسو ۲۸ اسد را به عنوان روز استقلال تجلیل میکند. این روز همه ساله در شهرهای مختلف کشور طی مراسمی بزرگداشت میشود.
۲۸ اسد امسال مصادف است با صدمین سال استرداد استقلال کشور. به همین مناسبت قرار است مراسم ویژهای در سراسر کشور برگزار شود. محمداشرف غنی، رییس جمهور، دستور داده که «دارالانشای برگزاری مراسم ۱۰۰ سالهگی استقلال در مرکز و ولایتهای کشور ایجاد گردد».
بر مبنای حکم شماره ۸۱۷ ریاست جمهوری که به تاریخ ۱۳۹۸-۳-۲۳ صادر شده، «دارالانشای مرکزی برنامههای تجلیل از صدمین سالگرد استرداد استقلال کشور تحت ریاست رییس عمومی اداره امور ریاست جمهوری» منظور شده است.
فریدون الهام، معاون انسجام و همآهنگی اداره امور ریاست جمهوری و از مسوولان برگزارکننده جشن صدمین سالگرد استرداد استقلال کشور میگوید، قرار است ۱۳۲ برنامه و در قالبهای مختلف در سراسر کشور برگزار شود. هدف از برگزاری این برنامهها این است که امید، حس همدلی و برادری بیشتر میان باشندهگان کشور شکل بگیرد و شهروندان روی ارزشهای مشترک گردهم بیایند.
به گفته آقای الهام، قرار است در روز بیستوهشتم اسد، قصر دارلامان توسط رییس جمهور افتتاح شود. او گفت که ممکن است بیشتر برنامههای جشن ۱۰۰ سالهگی در همین محل برگزار شود. کار بازسازی قصر تاریخی دارالامان به تاریخ دهم جوزا سال ۱۳۹۵ آغاز شده بود.
برگزاری جشنوارههای شعر، موسیقی، گرامیداشت از کارنامههای نویسندهگان، زنان، خبرنگاران، دانشآموزان و دانشجویان برتر، برگزاری نمایشگاه کتاب، فرآوردههای زراعتی، نمایش فلم، اجرای تیاتر شاه امانالله و ملکه ثریا در کابل و برخی دیگر از ولایتها از شمار این برنامههای مناسبتی است.
فریدون الهام توضیح داد که برخی از این برنامهها از آغاز حمل سال جاری خورشیدی برگزار شده و برخی دیگر از برنامهها در جریان ماههای آینده برگزار خواهد شد. او گفت که برنامه آن است تا پیام استقلال در هر گوشه کشور رسانده شود.
۳۸۴ میلیون هزینه مراسم
آن طوری که در حکم شماره ۸۱۷ ریاست جمهوری آمده قرار است بیش از ۳۸۴ میلیون افغانی جهت برگزاری جشن صدمین سالگرد استرداد استقلال کشور هزینه شود. در متن حکم رییس جمهور چنین آمده است:« وزارت مالیه جهت تامین مصارف برنامههای صدمین سالگرد استقلال افغانستان، مبلغ ۳۸۴ میلیون و ۲۲۱هزار افغانی را از کود ۹۱ به بودجه ریاست عمومی اداره امور ریاست جمهوری انتقال و آن ریاست تسهیلات لازم را برای تدویر برنامههای تجلیل از صدمین سالگرد استقلال فراهم نماید.»
فریدون الهام، معاون انسجام و همآهنگی اداره امور ریاست جمهوری با اشاره به این مقدار بودجه برای جشن صدمین سالگرد استرداد استقلال کشور گفت که این مبلغ با توجه به گستردهگی برنامهها ناکافی است. او گفت که سعی خواهد شد که با تبلیغات گسترده مردم را در این جشنها سهیم شوند و خودشان پرچم افغانستان را خریداری و آن را در روزهای جشن به اهتزار در آورند.
احتمال اعلام یک هفته تعطیلی سرتاسری
فریدون الهام همچنان گفت که قرار است بیشترین برنامهها به تاریخ ۲۰ تا ۲۸ اسد در سراسر کشور برگزار شود. به همین دلیل به گفته وی، دارالانشای برگزاری مراسم به رییس جمهور پیشنهاد خواهد کرد تا در جریان این هفته، در سراسر کشور تعطیلی عمومی اعلام شود.
مسوولان برگزار کننده این مراسم همچنان تاکید میکنند که امنیت این مراسم به گونهای ویژه تامین خواهد شد تا مردم در این جشن سهیم باشند.