همزمان با همهگانی شدن قضایای فساد اخلاقی فرماندهان طالبان، منابع از فساد گسترده اداری و اخلاقی شهردارهای این گروه در برخی از ولایتها و ولسوالیها خبر میدهند. براساس معلومات، در جریان سال جاری شهردار طالبان در سرپل بهدلیل دریافت رشوه، در ساختمان ولایت لتوکوب و سپس بازداشت شده است. همچنان شهردار طالبان در میمنه به دلیل فروش زمینهای دولتی و دریافت رشوه از مالکان شهرکها در فاریاب، بازداشت شده است و در زندان به سر میبرد. منابع دیگر میگویند که شهردار طالبان در غزنی در بدل اعمار خانههای غیرقانونی، پول دریافت میکند. او متهم شده است که یک جاده را در بدل دهها هزار افغانی به کوچیها کرایه داده و پول آن را به جیب زده است. پیشتر شهردار طالبان در ولسوالی علیآباد کندز بهدلیل دریافت رشوه از مردم و لتوکوب آنان، از سوی اداره استخبارات طالبان بازداشت شده بود. همچنان این اداره شهردار ولسوالی برکه بغلان را در پی تجاوز جنسی بر یک زن، بهگونه بالفعل بازداشت کرده است. گفتنی است که طالبان تا کنون بهگونه پیهم بر محو فساد در ادارههای زیر کنترلشان تاکید و از آن بهعنوان دستاورد خود یاد میکنند.
در جریان ماههای اخیر گزارشهای متعددی در مورد فساد طالبان منتشر شده است. هرچند بخش بزرگی از فساد اخلاقی طالبان توسط فرماندهان نظامی آنان انجام میشود، اما معلومات نشان میدهد که شهردارهای این گروه نیز در قضایای فسادهای گسترده اداری و اخلاقی نقش داشتهاند. منابع در فاریاب به روزنامه 8صبح میگویند که داملا محبالله موفق، شهردار طالبان برای این ولایت در سرطان سال جاری به اتهام فساد مالی توسط اداره استخبارات این گروه بازداشت و زندانی شده است. به گفته منبع، طالبان پس از بازداشت وی، محافظانش را خلعسلاح کردهاند. یک منبع دیگر افزود که شهردار طالبان برای فاریاب در جریان دو سال کارش، بخشهایی از زمینهای دولتی در این ولایت را فروخته و از مالکان شهرکها و خانههای غیردولتی نیز رشوه گرفته است. پیشتر ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، بازداشت محبالله موفق را به رسانهها تایید کرده و گفته بود که تحقیقات در پیوند به اتهامات علیه او ادامه دارد.
تنها چند روز پس از بازداشت شهردار فاریاب، طالبان ملا نعمتالله فاتح، شهردارشان برای ولسوالی برکه بغلان را در هنگام تجاوز بر یک زن در ساحه تنگ مرچ این ولسوالی بازداشت کردند. طالبان در بغلان تایید میکنند که این زن کارمند کلینیک بود و ملا نعمتالله شبهنگام با اسلحه وارد خانه وی شده است. یک منبع به روزنامه 8صبح گفت که افراد اداره استخبارات طالبان شهردار برکه را در هنگام تجاوز بر این زن بالفعل بازداشت کردند. به گفته منبع، گروه طالبان افزون بر ملا نعمتالله فاتح، زنی که بالای وی تجاوز شده بود را نیز زندانی کرده است. هرچند گمانهزنیها در مورد روابط خارج از ازدواج این زن با شهردار طالبان در برکه مطرح شده است، اما منابع آن را تایید نکردند. به گفته مردم محل، موارد تجاوز جنسی و ازدواجهای اجباری اعضای طالبان در ولسوالی برکه به مراتب بیشتر است، اما بهدلایلی علنی نمیشود.
این پایان فهرست فسادپیشههای طالبان نیست. در 2 اسد سال جاری، استخبارات طالبان شهردار این گروه برای سرپل را در داخل ساختمان مقام این ولایت بازداشت کردند. به گفته منابع، این فرد قاری وکیل نام دارد و به قاری معاذ شهرت یافته است. او متهم است که در هنگام کانکریتریزی چند دوکان غیرقانون در پارک سبز، رشوه دریافت کرده است. به گفته منابع محلی، والی طالبان در سرپل شهردار این گروه را در ساختمان ولایت لتوکوب و سپس دستور بازداشتش را صادر کرده است. منابع تصریح میکنند که این فرد در جوزای سال جاری باشندهگان ناحیه اول مرکز سرپل را با تهدید وادار به اسفالت کوچههایشان کرده و همزمان با آن، 150 دکان را مسدود و هر خانه را 60 هزار افغانی جریمه کرده است.
در همان روز، طالبان شهردار ولسوالی علیآباد کندر را به اتهام اخاذی و لتوکوب مردم بازداشت کردند. به گفته منابع، کریمالله بهادر، شهردار طالبان برای این ولسوالی تا کنون در زندان طالبان به سر میبرد. یک منبع افزود که بهادر پیشتر به دلیل اتهام مشابه، از ولسوالی خانآباد تبدیل شده بود.
در یک مورد دیگر، شهردار غزنی در بدل اجرای امر تعدیل ساحات رهایشی به تجاری و همچنان صدور امر ساخت مارکیتهای تجارتی، از هر مارکیت 10 تا 30 هزار امریکایی گرفته است. منابع معتبر به روزنامه 8صبح میگویند که در غزنی بدون پرداخت پول، اجازه کارهای ساختمانی به مردم داده نمیشود، اما در صورت پرداخت آن، حتا ساختوساز غیرقانونی نیز اجازه مییابد. این در حالی است که به گفته یک منبع، شهردار طالبان در غزنی یک جاده مزدحم و مرکزی این شهر را که در زمان جمهوریت برای ایجاد سهولت رفتوآمد عریض شده بود، به کوچیها بهعنوان پارکینگ اجاره داده است. گفته میشود که شهردار طالبان در این ولایت روزانه در بدل اجارهدهی این محل دهها هزار افغانی عواید به جیب میزند.
در سمنگان نیز فساد اداری و اخلاقی شهردار طالبان کار دست او داده است. یک منبع به روزنامه 8صبح گفت که مولوی فیضمحمد ریحان، شهردار سابق ایبک بهدنبال شکایت مردم در اداره استخبارات طالبان، از موقفش برکنار شده است. در نامهای که عنوانی اداره امور طالبان نگاشته شده، آمده است که فیضمحمد ریحان توانایی جمعآوری عواید و عرضه خدمات را ندارد و امور کاری اداره وی نیز به گونه غیرعادی پیش میرود. در این نامه تذکر یافته است که مردم خواستار برکناری شهردار است و میخواهند که به جای وی شخصی به نام نصیراحمد کامیاب شهردار تعیین شود. از سوی دیگر، وی پس از ازدواج دومش، همسر دوم خود را در ساختمان ناحیه سوم شهر ایبک ساکن کرده بود که این اقدام سبب بروز انتقادهای مردم شد. این در حالی است که به گفته منابع، وی پیشتر برخی از بستهگانش را در بستهای کلیدی شهر ایبک مقرر کرده بود.
سرانجام اداره امور طالبان تایید کرده است که مولوی فیضمحمد ریحان توانایی مدیریت را ندارد و باید از موقف شهرداری ایبک برکنار شود. او در ادامه به عنوان رییس کار و امور اجتماعی آن سمنگان گماشته شد. قابل ذکر است که پیش از این، فیضمحمد ریحان در حمل سال گذشته در هنگام تجاوز جنسی بر همسر یکی از محافظانش، در ولسوالی درهصوف پایین، از سوی فرمانده کندک اردوی طالبان محاصره شد، اما با میانجیگری مولوی اسلم تاتار، معاون والی طالبان در سمنگان نجات یافت. گفتنی است که این قضیه او در نهادهای عدلی گروه طالبان مورد بررسی قرار نگرفت.
این برکناریها نشان میدهد که استخبارات طالبان در برکناری و مقرری مسوولان محلی این گروه نقش عمده دارند. این نهاد در کنار بازداشت افراد، برای آنان جایگزین نیز پیشنهاد کرده که از سوی ریاستالوزرای طالبان تایید شده است. به گفته منابع در برخی از ولایتها، از جمله سمنگان، ریاستهای ولایتی استخبارات طالبان در همه بخشهای اداری مداخله و در برکناری و مقرریها نقش عمده را بازی میکنند. این در حالی است که نهادهای استخباراتی بهگونه معمول مسوولیت جمعآوری اطلاعات و راهاندازی برخی عملیاتها را به دوش دارند.
گفتنی است که طالبان تا کنون بارها بر نبود فساد در ادارههای تحت کنترل این گروه تاکید کردهاند. با این حال، مردم میگویند که افراد طالبان در کنار استخدام وابستهگانشان، در حیفومیل گسترده کمکهای خارجی و افزون بر آن، باجگیری از مردم نقش دارند. پیشتر، برخی اعضای طالبان بهدلیل فساد اخلاقی بازداشت، اما در پی پادرمیانی فرماندهان طالبان یا هم دستور رهبران این گروه مبنی بر عفو جنگجویانشان، از زندان رها شدهاند.