در وضعیتی که گفتوگوهای امریکا و طالبان ادامه دارد، بنبست انتخاباتی برای کل حوزهی جمهوری و قانون اساسی مشکل آفریده است. از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سه ماه میگذرد اما نتایج نهایی آن هنوز روشن نیست و کسی نمیداند که بررسی شکایات چند ماه را در بر میگیرد. کمیسیون شکایات انتخاباتی مدعی است که میزان شکایات بالاتر از حد انتظار این کمیسیون بود. معنایش این است که کمیسیون شکایات انتخاباتی به موقع نمیتواند به همهی شکایتها برسد. دستهبندی شکایتها و درجهبندی هر شکایت بر مبنای تاثیری که روی نتیجهی انتخابات دارد، نیز به اقتصاد وقت کمک نمیکند. حتا شکایاتی که بررسی و تصمیمگیری در مورد آنها روی کل نتایج انتخابات تاثیر دارد، بسیار زیاد است. این وضعیت به سود نظم جمهوری و حوزهی قانون اساسی نیست. باید غایلهی انتخابات پایان مییافت تا حوزهی قانون اساسی و نظم جمهوری به موضوع مذاکره و حل سیاسی میپرداخت.
طالبان در حال مذاکره با دیپلماتهای امریکایی هستند. طالبان و حامیان خارجیشان میخواهند که هرچه زودتر سند پایان جنگ را با امریکا امضا کنند تا به حوزهی جمهوری یک شوک جدی وارد شود. آنان میخواهند که حوزهی جمهوری بیشتر از این بشکند. اگر حوزهی جمهوری و قانون اساسی از درون بشکند طالبان به عنوان نیروی بدیل مطرح میشوند. آنان میبینند که نظم جمهوری و کابل در بنبست انتخابات گیر کرده است. محاسبهی گروه طالبان به احتمال زیاد این است که شوک ناشی از امضای قرارداد پایان جنگ با امریکا، ضربهی کاری به اعصاب نظم جمهوری وارد میکند و دست و پای آن را فلج میسازد. اگر در چنین وضعیتی مذاکرهی میانافغانی هم برگزار شود، شکنندهگی نظم جمهوری و حوزهی قانون اساسی بیشتر هویدا میشود.
طالبان در حال حاضر زیر فشار اند تا با حکومت افغانستان مذاکره کنند. این منطق تقریباً قوت گرفته است که حکومت به عنوان نهاد مشروع جمهوری با نمایندهگان نیروی شورشی که طالبان هستند، مذاکره کند. اما در وضعیتی که سرنوشت انتخابات مشخص نیست و رهبران حکومت هر دو نامزد اند، حکومت در موضع نیرومند قرار ندارد. اگر نتیجهی انتخابات روشن میبود و رییس حکومت مشخص، موضع دولت در مذاکره در مجموع تقویت میشد. این ضعف جدی صنف سیاسی کابل است. صنف سیاسی کابل چنان اوضاع را آشفته کردهاند که در آستانهی توافق امریکا و طالبان، کابل درگیر جنجال انتخابات است. هیچ خبری از مذاکرهی نامزدان انتخابات ریاست جمهوری برای حل بنبست انتخاباتی هم در دست نیست. سوال مهم این است که اگر کمیسیون مستقل شکایات انتخاباتی هیچ رای آقای غنی را باطل نکند، داکتر عبدالله آن را میپذیرد؟ این موضوع هم روشن نیست که اگر کمیسیون شکایات انتخاباتی برخی از آرا باطل کند و انتخابات به دور دوم برود، دکتر غنی آن را قبول میکند؟
مردم افغانستان از نیروهای سیاسی و نامزدان انتخابات ریاست جمهوری انتظار دارند که هرچه زودتر به بنبست انتخابات پایان دهند. بنبست انتخابات ریاست جمهوری یک معضل سیاسی است. این معضل سیاسی با گفتوگو حل خواهد شد. در وضعیتی که طالبان با امریکا در حال مذاکره هستند، هیچ منطقی نیست که کابل درگیر بنبست انتخابات ریاست جمهوری باشد. کابل باید هرچه زودتر از این بنبست عبور کند. هر نوع جنجال سیاسی باید خاتمه یابد. مردم افغانستان نمیخواهند که در این وضعیت حساس کشورشان همچنان درگیر بنبست انتخابات باقی بماند.