مجلس نمایندگان بودجه ملی 1392 را که بالغ بر سهصدوپنجاهوچهارمیلیارد افغانی شامل بودجهی عادی و انکشافی میشود، تصویب کرد.
در طرح سومی حکومت برای بودجه سال 1392، 196میلیارد و 327 میلیون افغانی برای بودجه عادی و 157میلیارد و 750 میلیون افغانی برای بودجه انکشافی اختصاص یافته است.
امیرخان یار، رییس کمیسیون مالی و بودجهی مجلس نمایندگان، پیش از تصویب بودجه، گفت که کمیسیون مشترک مجلس، بر سر تغییرات برخی پروژهها با وزیر مالیه به توافق رسید.
بهگفته یار، پرداخت 5صد هزار دالر به ساخت سرک جاغوری- گیلان و اختصاص یک میلیون دالر به ساخت میدان هوایی ولایت زابل، از تغییرات عمده در بودجه سال 1392 است.
اختصاص 70میلیون دالر به هدف جلوگیری از کاهش سرمایه بانک مرکزی و اختصاص حدود 86میلیون دالر به دفتر ریاستجمهوری که از موضوعات دیگر جنجالبرانگیز اعضای مجلس با وزارت مالیه بود، به تصویب رسید.
بر بنیاد اظهارات مقامهای وزارت مالیه و کمیسیون مالی و بودجه مجلس نمایندگان،60درصد کل بودجه ملی از کمکهای بینالمللی تمویل شده، 37 درصد آن از عواید ملی و 3 درصد دیگر آن کسر بودجه 1392 بهشمار میرود.
حضرت عمر زاخیلوال، وزیر مالیه کشور که در نشست فوقالعادهی دیروزی مجلس حضور یافته بود و در مورد بودجهی 1392 توضیحات ارایه میکرد، بیان داشت که بودجهی دولت به اساس تواناییهای حکومت تهیه شده و به هیچوجه به نیازمندیهای شهروندان کشور بسنده نیست.
وزیر مالیه گفت که حکومت تلاش کرده تا در حد امکان، به نیازمندهای مردم توجه کند، اما تقاضاهای نمایندگان مجلس بالاتر از تواناییهای حکومت بوده است.
زاخیلوال بیان داشت که از کل حدود 3 میلیارد دالر بودجهی انکشافی، حدود یک میلیارد آن به تهیه تجهیزات امنیتی اختصاص داده شده در حالیکه دو میلیارد دالر دیگر آن به سایر پروژههای انکشافی هزینه میشود.
وی گفت که بودجه اختیاری که دولت افغانستان دارد، 100 میلیون دالر است، اما تقاضاهای مردم افغانستان «دهبرابر» آن میباشد.
بهگفتهی زاخیلوال، برخی پروژههای ملی نیز مشمول تقسیم بودجههای ولایتی بوده است.
وزیر مالیه میگوید که کمککنندههای بینالمللی علاقمندی تمویل پروژههای بزرگ و زیربنایی خطآهن، بند برق، ساخت شاهراهها را نداشته و با تلاشهایشان تنها توانستهاند حمایت کمککنندههای بینالمللی را در تمویل برخی سرکها بهدست بیاورند.
وزیر مالیه در مورد تصویب پول به بانک مرکزی گفت که این پول به هدف جلوگیری از کاهش سرمایه بانک مرکزی و کمکهای جامعه جهانی انجام میشود.
وی هرگونه تاخیر در پرداخت پول به بانک مرکزی را باعث تاخیر در پرداخت پول به پروژههای انکشافی خواند.
وزیر مالیه گفت که تاخیر در تصویب بودجه همچنان تطبیق پروژههای انکشافی را به دشواریهایی مواجه میسازد.
بهگفتهی او، از همین لحاظ برخی وزارتخانهها بهدلیل تاخیر در پروسه تدارکات، نمیتوانند بودجهی انکشافیشان را بهمصر ف برسانند.
بر بنیاد توافق مجلس نمایندگان، قرار شد که وزارت مالیه طرح درخواست پول به چهار پروژهی انکشافی شامل پروژهی ساخت سرک چغچران، هرات- گردندیوال، دیزان پروژه ساختمان بندهای برق کوکچه، کنر و بند آبیاری و تولید برق کیلهگی، ذخیره بخشآباد، خطوط آهن قندهار- سپینبولدک و همچنین خطوط آهن ننگرهار- لندی کوتل را برای تصویب به مجلس نمایندگان ارایه کند.
وزارت مالیه پیش از این گفته بود که بخش اعظم بودجهی عادی، به بخشهای امنیتی و معارف اختصاص یافته است.
وی گفته بود که 82 درصد بودجهی عادی به پرداخت تنخواه کارمندان دولت و باقیماندهی آن به هدف تامین خدمات، خریداری اجناس و کودهای حفظ و مراقبت سالنگها اختصاص یافته است.
بر بنیاد تعدیل در قانون مصارف عامه، سال مالی افغانستان از اول جدی هر سال آغاز میشود و تا اخیر ماه قوس ادامه مییابد.
چگونگی تصویب بودجه در مجلس نمایندگان از موضوعات جنجالبرانگیز بهشمار میرود. این مجلس در دومرتبه دیگر بهدلیل عدم توازن و پرداخت پول بیشتر به دفتر ریاستجمهوری و بانک مرکزی آن را رد کرده بودند.
مجلس نمایندگان سال گذشته نیز، برای دو مرتبه بودجه 1391 را رد کرد و در سومین مرتبه آن را به تصویب رساند. این در حالی است که برخی از اعضای مجلس تصویب بودجه را از سوی مجلس نمایندگان برخلاف خواستههای مردم خوانده، تاکید کردند که برخی از اعضای مجلس در معامله با حکومت به بودجه 1392 رای تایید دادند.
با اینحال، وزارت مالیه در اعلامیهای از تصویب بودجه در مجلس نمایندگان قدردانی کرده و از سایر نهادهای دولتی خواسته است تا به هدف تطبیق پروژههای انکشافی تلاشهای موثر کنند.