طالبان حدود یک ماه پیش کار زنان در نهادهای سازمان ملل متحد در افغانستان را منع کردند. شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامهای، این اقدام را نکوهش کرده است. هرچند سازمان ملل متحد بارها خواستار بازنگری طالبان در این زمینه شده، اما طالبان این تصمیم خود را موضوع داخلی توصیف کرده و از سازمان ملل متحد خواستهاند که در امور داخلی افغانستان مداخله نکند. دفتر هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) از آغاز بررسی عملیاتی به منظور برنامهریزی اضطراری تا پنجم می سال روان میلادی خبر داده است. مسوولان این نهاد خاطرنشان ساختهاند که مجبورند بین ارایه خدمات به مردم نیازمند افغانستان و اصول سازمان ملل متحد، یکی را انتخاب کنند. دبیرکل سازمان ملل متحد در هفته پیش رو میزبان نشستی در دوحه است که در آن با نمایندهگان ویژه کشورها در مورد رسیدهگی به بحران بشری در افغانستان و چگونهگی تعامل با طالبان گفتوگو میکنند. دبیرکل سازمان ملل متحد در این نشست تلاش خواهد کرد راههایی را جستوجو کند تا بر طالبان اعمال نفوذ کند. شهروندان کشور اما این اقدام سازمان ملل متحد را بزرگنمایی طالبان توصیف میکنند و در سراسر جهان دست به اعتراض زدهاند. آنان از سازمان ملل متحد میخواهند تا روند عادیسازی طالبان را در دستور کار خود قرار ندهد.
سازمان ملل متحد عصر دوشنبه، ۱۱ ثور، میزبان نشستی با حضور بیش از ۲۵ نماینده ویژه کشورهای دخیل در امور افغانستان و سازمانهای امدادرسان خواهد بود. آنتونیو گوتریش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در روز دوم این نشست پیرامون تلاشهای مشترک در مورد یافتن راههای حل و ارایه کمکهای بشری به نیازمندان در افغانستان، سخنرانی خواهد کرد.
دبیرکل سازمان ملل با نشر توییتی موضوع این نشست را «کلیدی» توصیف کرده است. او در توییتی نوشته است: «برای دسترسی به میلیونها تن در افغانستان که به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند، برگرداندن تمام موانع بر کار زنان، کلیدی است. شهروندان افغانستان به کمکهای فوری نیاز دارند. برای اطمینان از ارایه آن حضور زنان اساسی است.»
با این حال، رسانههای خارجی گزارش دادهاند که دبیرکل سازمان ملل متحد در مورد بازنگری عملیات امدادرسانی این سازمان در افغانستان صحبت میکند. شبکه تلویزیونی «فرانس ۲۴» فرانسه به نقل از دیپلماتهای سازمان ملل متحد گزارش داده است که آقای گوتریش تلاش دارد راههای نفوذ بر طالبان را جستوجو کند. گفته شده که آقای گوتریش و نمایندهگان حدود ۲۵ کشور و سازمان بینالمللی پیرامون رفع ممنوعیت کار زنان و ادامه حضور سازمان ملل متحد در افغانستان، صحبت میکنند.
این در حالی است که پیش از این نیز سازمان ملل گفته است که تقویت تعامل بینالمللی پیرامون اهداف مشترک برای یک راه پایدار پیشرو در افغانستان از اهداف کلیدی این نشست است. این سازمان بارها تاکید کرده که محدودیت کار امدادگران زن، ضربهای جبرانناپذیر به عملیاتهای بشردوستانه در افغانستان وارده کرده است. طبق اظهارات مقامهای این سازمان، حضور امدادگران زن در جایی که میلیونها تن تنها در یکقدمی قحطی هستند، ضروری است.
با این حال، در آستانه برگزاری نشست سازمان ملل متحد در دوحه، گروههای متعدد اجتماعی افغانستان با برپایی راهپیماییهای گسترده در سطح جهان، خواستار وضع ممنوعیت و اقدامهای جدی علیه طالبان شدهاند. زنان و دختران معترض و فعالان حقوق بشر، پس از آن نسبت به نشست دوحه معترض شدند که امینه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد، در دانشگاه پرینستون امریکا درباره احتمال به رسمیت شناختن طالبان صحبت کرد.
شماری از فعالان مدنی و سیاسی در کشورهای مختلف جهان، روز یکشنبه، ۱۱ ثور، با حضور در خیابانها و صدور قطعنامههای متعددی گفتهاند که سازمان ملل متحد نباید برای به رسمیت شناختن طالبان زمینهسازی کند. زنان و دختران معترض و شماری از شهروندان افغانستان که پس از سلطه طالبان به پاکستان رفتهاند، روز گذشته با برپایی تجمعی اعتراضی، از سازمان ملل خواستند که برای به رسمیت شناختن طالبان زمینهسازی نکند.
معترضان در پاکستان با صدور قطعنامهای گفتند: «جهانیان به این باور بودند که این گروه تغییر کرده و اصلاح شده، ولی چنانچه همه شاهد هستیم، نهتنها که طالبان اصلاح نشده، بلکه هولناکترین جنایات بشری را پس از به قدرت رسیدن دوباره در افغانستان مرتکب شدهاند و ارتکاب جنایات بشری از جانب این گروه تروریستی منطقهای و جهانی ادامه دارد.» آنان با سر دادن شعارهای «به رسمیت شناختن طالبان، جنایت است به مردم افغانستان»، «دفتر قطر مسدود گردد»، «مردم افغانستان از ظلم و ستم طالب رنج کشیده شدهاند» و «از مردم افغانستان حمایت کنید» از سازمان ملل متحد خواستند که برای به رسمیت شناختن طالبان زمینهسازی نکند.
این زنان معترض از نهادهای مدافع حقوق بشر نیز در قطعنامه خویش انتقاد کردهاند. در بخشی از قطعنامه آنها آمده است: «سازمانهای جهانی حقوق بشری بهویژه سازمان ملل متحد مسوولیت اخلاقی داشتند که بهصراحت این جنایات را محکوم کنند؛ اما متاسفانه تمامی نهادهای بینالمللی از جمله سازمان ملل متحد خاموشی اختیار کردند. اینک برخی از کشورهای جهان در تلاشاند تا از این گروه سفاک سپیدنمایی کنند و راه را برای به رسمیت شناسی این گروه خونخوار هموار بسازند.»
در قطعنامه این مهاجران تاکید شده است: «مشروعیت بخشیدن به طالبان، مشروعیت بخشیدن به نسلکشی، جنایت علیه بشریت و تبعیض آشکار جنسیتی میباشد که در تناقض با قوانین بینالمللی قرار دارد.» در این قطعنامه از سیاستمداران خواسته شده تا اختلافهایشان را کنار بگذارند و در مقابل طالبان در یک صف واحد قرار بگیرند. افزون بر مهاجران افغانستان در پاکستان، شماری از شهروندان افغانستان مقیم امریکا، استرالیا، آلمان، برازیل، سویس، فرانسه، یونان و شماری از کشورهای دیگر جهان در راهپیماییهای خود از سازمان ملل خواستهاند که با قاطعیت در مقابل طالبان رفتار کنند. این در حالی است که طالبان در دیدار با یکی از مسوولان سازمان ملل متحد در افغانستان، خواستهاند که در نشست دوحه دستاوردهای آنان را گزارش دهد.
در همین حال، به تداوم مخالفت با نشست دوحه، شماری از سیاستمداران و مقامهای دولت پیشین، نسبت به نشست دوحه به دیده شک و تردید مینگرند. این سیاستمداران با صدور اعلامیهای، این نشست را مسیر جستوجوی به رسمیت شناختن طالبان عنوان کردهاند. شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان از قطعنامه ۲۶۸۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر محکومیت طالبان استقبال کرده است. در اعلامیه این شورا آمده است: «انتظار میرود نشست قطر، مسیر دستیابی به صلح افغانستان را بدون جستوجوی مسیر رسمیت شناسی طالبان طی کند و در این راستا جانب منافع مردم افغانستان و دیدگاه احزاب و جریانهای سیاسی مخالف طالبان را بگیرند.»
شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان گفته است که اظهارات امینه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد «مبنی بر دستیابی به راههای به رسمیت شناسی طالبان نهتنها روحیه مردم افغانستان را بهشدت خدشهدار کرد، که نشان داد ایشان از وضعیت جاری در افغانستان هیچ اطلاع دقیقی ندارد.»
سخنگویان سازمان ملل متحد در گستره موجی از انتقادها تاکید کردهاند که موضوع به رسمیت شناختن طالبان روی میز گفتوگوهای نشست دوحه نیست. استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، روز جمعه در کنفرانس مطبوعاتی هفتهگی خود با اظهار این موضوع گفت که آقای گوتریش از مقامهای طالبان برای اشتراک در نشست دوحه دعوت نکرده است.