شهر کابل در جریان ماههای اخیر شاهد افزایش انفجار است. با آنکه مردم توقع داشتند با تسلط طالبان، دیگر شاهد ناامنی و انفجار نباشند، اما این امر خلاف توقعات افزایش داشته است. با این حال شهروندان کابل از افزایش حملات انفجاری بهشدت ابراز نگرانی میکنند و میگویند که نهادهای امنیتی حکومت سرپرست طالبان در امر تأمین امنیت مردم موفق نبودهاند. به گفته آنان، تنها در جریان یک ماه اخیر دستکم چهار انفجار در شهر کابل، بهویژه غرب این شهر، روی داده که با تلفات نیز همراه بوده است. مسوولیت بیشتر این حملات را گروه داعش برعهده گرفته است. خواستیم دیدگاه طالبان را نیز در این زمینه داشته باشیم، اما تماسهای مکرر ما پاسخی دریافت نکرد.
وقوع انفجار در شهر کابل چیز تازهای نیست. در زمان حکومت پیشین نیز این شهر بارها شاهد حملات انتحاری و انفجاری بوده است. با این حال مردم با مسلط شدن طالبان بر کابل، حداقل توقعی که داشتند، تأمین امنیت و جلوگیری از حملات انتحاری و انفجاری بود. این توقع اما برآورده نشده و مردم اکنون هر روز شاهد افزایش ناامنی و انفجار هستند. در تازهترین مورد، روز چهارشنبه دو انفجار در شهر کابل رخ داد. در این انفجارها دستکم پنج تن کشته و نزدیک به ده تن دیگر زخمی شدند. مردم از نهادهای امنیتی حکومت سرپرست طالبان میخواهند که با جدیت جلو انفجارها را بگیرند.
الیاس باشنده شهر کابل است. او میگوید که به نظر میرسد طالبان با یک آزمون بزرگ مواجه شدهاند. به گفته او، این آزمون چگونهگی تأمین امنیت جان و مال شهروندان کشور است. به باور الیاس، وضعیت کنونی و انفجارهایی که در جریان روزهای اخیر رخ داده، نشان میدهد که نهادهای امنیتی طالبان در این آزمون «ناکام» بودهاند. او میگوید: «بخشهای نظامی طالبان توانایی تأمین امنیت را ندارند. در حالی که سه ماه بیشتر از به قدرت رسیدنشان میگذرد، رویدادهای کلان امنیتی در کابل و برخی ولایتها به وقوع پیوسته و جان صدها فرد ملکی و بیگناه را گرفته است.»
الیاس تصریح میکند که طالبان در روزهای نخست ورودشان به کابل ادعا داشتند که جنگ خاتمه یافته و پس از این مردم در فضای امن زندهگی خواهند کرد؛ اما این وعده به حقیقت مبدل نشده و به گفته این باشنده کابل، ولایات از جمله شهر کابل شاهد رویدادهای امنیتیاند و غیرنظامیان قربانی این رویدادها میشوند. او با انتقاد از حکومت سرپرست طالبان میگوید که آنان هیچ برنامه عملی برای جلوگیری از انفجارها روی دست ندارند. وی هشدار میدهد که اگر چنین وضعیتی ادامه یابد، مردم ناگزیر میشوند خود دست به کار شوند و امنیتشان را تأمین کنند. با این حال الیاس میافزاید که در این صورت فلسفه وجودی حکومت سرپرست طالبان نیز زیر سوال خواهد رفت.
رحمتالله، باشنده دیگر شهر کابل، نیز از افزایش حملات انفجاری ابراز نگرانی میکند و میگوید که طالبان تاکنون در مهار این حملات موفق نبودهاند. او اما این امر را ناشی از بیتجربهگی و نداشتن دانش مسلکی نیروهای طالبان میداند. به باور او، گروههای تروریستی از این خلا استفاده و مواد انفجاری را بهآسانی وارد شهر میکنند. این باشنده کابل از ادامه چنین وضعیت انتقاد میکند و از طالبان میخواهد که برنامه جامع را برای تأمین امنیت شهریان کابل طرح و عملی کنند. رحمتالله میافزاید که این وضعیت روی کاروبار مردم تأثیر گذاشته و آنان بهراحتی نمیتوانند در سطح شهر گشتوگذار کنند.
رحمتالله به روزنامه 8صبح میگوید: «روزگار عجیبی شده است. حالا در موترهای لینی نیز احساس امنیت نمیکنیم و زمانی که از خانه بیرون میشویم، امید نداریم که زنده برگردیم. این وضعیت واقعاً نگرانکننده است. همه مردم ملکی و غریب قربانی میشوند.»
خواستیم در مورد پلان و برنامههای وزارت امور داخله حکومت سرپرست طالبان برای تأمین امنیت شهر کابل معلومات بگیریم، اما با تماسهای مکرر پاسخی در این مورد دریافت نکردیم. پیش از این طالبان بارها از تأمین امنیت کشور از جمله پایتخت اطمینان دادهاند، اما طوری که دیده میشود، گروههای تروریستی در شهرها نفوذ کردهاند و تجمعات غیرنظامیان را هدف قرار میدهند. مسوولیت بیشتر حملات در شهر کابل و سایر شهرها را گروه داعش برعهده میگیرد. طالبان تاکنون این گروه را خطر جدی تلقی نمیکنند و میگویند که داعش در افغانستان وجود فزیکی ندارد.
در همین حال سازمان ملل متحد از افزایش ناامنی و حملات هدفمند گروه داعش در افغانستان ابراز نگرانی کرده است. دیبرا لاینز، نماینده ویژه سرمنشی ملل متحد برای افغانستان، میگوید که حملات گروه داعش در کشور در سال روان میلادی نسبت به گذشته بهگونه «فزاینده» افزایش یافته است. او در سخنرانیاش در شورای امنیت سازمان ملل متحد تایید میکند که عامل افزایش فعالیت داعش، ناتوانی طالبان در جلوگیری از گسترش فعالیت این گروه است. به گفته لاینز، داعش زمانی به چند ولایت و کابل محدود میشد، اکنون اما به نظر میرسد که تقریباً در همه ولایات حضور دارد و بهطور فزایندهای فعال است.
نماینده ویژه سازمان ملل متحد برای افغانستان خاطرنشان میکند که داعش در سال 2020 میلادی حدود 60 حمله در افغانستان داشت، در سال جاری اما این رقم به 345 حمله افزایش یافته است؛ در حالی که حدود نزدیک به یکونیم ماه از آن هنوز باقی است. دبیرا لاینز تصریح میکند که شاخه خراسان داعش به هدف قرار دادن «جامعه شیعه» ادامه میدهد. وی از طالبان انتقاد میکند و میافزاید که فعالیت آنان در برابر داعش، بر «بازداشتهای غیرقانونی و کشتارهای مظنونان داعش» متکی است. به گفته او، از زمان روی کار آمدن حکومت سرپرست طالبان، حملات انفجاری، مسلحانه و هدفمند داعش در افغانستان افزایش یافته است.