هفته گذشته صدها دانشجو از دانشگاه بامیان فارغ شدند. این دانشجویان در روز جشن فراغتشان نسبت به آینده ابراز ناامیدی کردند. آنان میگویند که بهرغم این که از مقطع لیسانس فارغ شدهاند، اما به دلیل سیاستهای ایدئولوژیک طالبان، فضای کاری و اولویتدهی به دانشآموختهگان در عرصه حکومتداری وجود ندارد. دانشگاه بامیان ۳۴ دانشکده دارد که در سال جاری 700 و ۶۰ تن از آنها فارغ شدهاند.
دهها تن از دانشجویان رشتههای مختلف دانشگاه بامیان، هفته گذشته، فراغتشان را جشن گرفتند. آنان با وجود خرسندی از فراغت خود، از آینده نامعلوم ابراز نگرانی میکنند.
محمد علم، یکی از دانشآموختهگان دانشگاه بامیان میگوید: «خوشحالم که یک مقطع تحصیلی را به پایان رساندم، اما نسبت به آینده که بتوانم از رشته تخصصی استفاده کنم، هیچگونه امیدی نیست.»
او دلیل ناامیدی خود را اولویتدهی رژیم طالبان به مدرسههای دینی و افراد این گروه میداند. این دانشجو میافزاید: «تمام اولویتهای کاری فعلاً برای کسانی داده میشود که در مدارس دینی درس خوانده باشند و یا حداقل یک تصدیق خیلی ابتدایی از مدارس دینی بهنام مجاهد داشته باشند.»
فیضالله، دانشجوی دیگری است که از دانشگاه بامیان فارغ شده است. او میگوید که نسبت به آینده هیچ امیدی ندارد تا بتواند از رشته تحصیلی خود در امر شکوفایی کشورش استفاده کند. او میافزاید: «اگر کدام تغییرات در حکومت نیاید، ما هیچ امید نداریم که بتوانیم از رشته تحصیلی خود استفاده کنیم؛ زیرا برای ما در رشتههای تخصصی کار داده نمیشود و تمام اولویتهای کاری برای کسانی است که در سالهای گذشته به گفته خودشان جهاد کردهاند.»
دانشآموختهگان دانشگاه بامیان در حالی که فراغتشان را جشن گرفتهاند، در عالم ناامیدی و یأس به آینده مینگرند. آنان تاکید میورزند که حتا در بخشهای خصوصی نیز برایشان زمینههای کاری مساعد نیست.
این دانشجویان میافزایند که بسیاری از استادان متخصص و ورزیده، دانشگاهها را ترک کردهاند و بهجای آنان ملاهای طالبان استخدام شدهاند.
عزیزالله رادفر، یکی از دانشجویان بامیان میگوید: «ما شاهد هستیم در بخشهای تخصصی که قبلاً استادان به سویه دکترا و ماستر تدریس میکردند طی دو سال اخیر بهجای آنان مولویها استخدام شدهاند.»
آقای رادفر میافزاید: «در دیپارتمنت ریاضی ما به سویه دکتر استاد داشتیم، اما فعلاً بهجایشان یک مولوی استخدام شده که اصلاً اعداد دورقمی را جمع و ضرب نمیتواند. همچنان در دیپارتمنت باستانشناسی استادان به سویه دکترا بودند؛ اما فعلاً بهجایشان یک مولوی استخدام شده که اصلاً نمیفهمد باستانشناسی چیست؟ با این روند آینده محصلان و دانشگاهها چه خواهد شد؟»
دانشآموختهگان دانشگاه بامیان با ابراز نگرانی از آینده خود، میگویند که با تحمل مشکلات و مشقتهای بیشمار تحصیل کردهاند؛ اما اکنون امیدی برای آینده و شمولیت در بازار کار کشور ندارند. آنان میافزایند که در تمام نهادهای دولتی بهجای اولویت و اهمیت دادن به رشتههای تخصصی دانشآموختهگان، به جنگجویان و طالبان مدرسههای دینی ارجحیت داده میشود. براساس ادعای این دانشجویان، طالبان به افراد متخصص و دانشگاهی که طالبانی نمیاندیشند، اهمیت قایل نیستند.
دانشجویانی که بهتازهگی از دانشگاه بامیان فارغ شدهاند، میگویند که در دو سال گذشته، حدود ۴۰ تن از ملاها بهعنوان استاد در این دانشگاه تعیین شدهاند. محمد متین، دانشآموخته دانشگاه بامیان میگوید که در بستهای کادری و اداری دانشگاه، ۴۰ تن از ملاهای طالبان استخدام شدهاند که تنها سواد خواندن و نوشتن دارند.
آقای متین میافزاید که در اکثر ادارهها بهجای مدیران باتجربه و متخصص، ملا و مولوی تقرر حاصل کردهاند و تازه فارغشدهگان هیچ امیدی به استخدام در بستهای کادری و شغلی ندارند.
دانشآموختهگان دانشگاه بامیان در حالی از وضعیت نامعلوم آینده و بیاهمیت بودن دانشگاهیان نزد طالبان، شکایت دارند که در تازهترین مورد، ندامحمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی تحت کنترل طالبان، دستور داده تا تمام کتابخانههای دانشگاهها از کتابهای دوران جمهوریت تصفیه و بهجای آنها کتاب «سیرت» جابهجا شود.
گفتنی است که طالبان پیش از این، تدریس فقه جعفری را در دانشگاه بامیان منع و فقه حنفی را جاگزین آن کردهاند.