شماری از نمایندهگان احزاب سیاسی که روز یکشنبه، 26 حمل در کابل صحبت میکردند، از حکومت خواستند که به منظور نظارت بیشتر از کار کمیسیون، «اتاق نظارت احزاب سیاسی در ساختار کمیسیون مرکزی و کمیسیونهای ولایتی انتخابات» را ایجاد کند.
این نمایندهگان احزاب میگویند که حکومت باید زمینهی نظارت احزاب سیاسی بر تمامیپروسههای انتخاباتی را فراهم کند و به گفتهی آنها، هر تصمیم و اقدام کمیسیونهای انتخاباتی باید با نظارت و اشراف احزاب سیاسی انجام شود.
حدود 30 حزب و جریان سیاسی بر تحقق این خواست تأکید کردند. نمایندهگان احزاب جمعیت، جنبش ملی، حزب اسلامی، وحدت اسلامی و وحدت اسلامی مردم افغانستان از مهمترین احزابی بودند که نمایندهگان آن در نشست خبری روز گذشته حضور داشتند.
عبدالستار خواصی که به نمایندهگی از حزب اسلامی در این نشست صحبت میکرد، گفت که شهروندان افغان نباید بار دیگر تجربهي تلخ انتخابات سال ۲۰۱۴ میلادی را شاهد باشند و انتخابات پیش رو باید شفاف و عادلانه برگزار شود.
با این حال، نمایندهگان احزاب سیاسی از کمیسیون مستقل انتخابات میخواهند که زمینهی رایدهی را برای تمام اتباع کشور فراهم کند. در اعلامیهی احزاب سیاسی آمده است که برای تمام باشندهگان افغانستان، اعم از مهاجرین، بیجاشدگان داخلی و کسانی که در مناطق ناامن به سر میبرند، زمینهي استفاده از حق رایدهی فراهم شود.
این نمایندهگان همچنان تأکید کردند، مرکزهایی که در ولایتهای مختلف به دلایل امنیتی حذف شدهاند، دوباره بررسی دقیق شوند و گزارش آن در اختیار احزاب سیاسی قرار گیرد.
احزاب سیاسی میگویند که جلو هدررفتن آرای مردم، باید گرفته شود، چون به باور این احزاب، در انتخابات پارلمانی قبلی، به دلیل نظارت ضعیف، ۶۲ درصد آرای مردم ضایع شد و پارلمان بر اساس ۳۸ درصد آرا شکل گرفت.
محمد عبده، به نمایندهگی از حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان گفت: «به منظور جلوگیری از هدررفتن آرای مردم، به احزاب و ائتلافها، این آرا باید در داخل فهرست نامزدشان قابل انتقال باشد.» به باور او، با انتقال رای یک نامزد به نامزد دیگر در عین ولایت، میشود از هدر رفتن رای مردم جلوگیری شود. عبدالستار خواصی نیز گفت: «یگانه راه برای جلوگیری از هدر رفتن آرای مردم این است که احزاب و یا ائتلافهای پیشتاز دست به کار شوند.»
داکتر محیالدین مهدی، از اعضای برجستهی جمعیت اسلامی در این نشست گفت، انتخابات باید مشکلگشا باشد، نه این که خود پروسهی انتخابات مشکلآفرین شود. او گفت: «شرایطی را که ما مطرح کردیم به خاطر شفافیت در انتخابات است و باور کامل داریم که اگر شرایط ما قبول و در نظر گرفته نشود، انتخابات بهتر از ۲۰۱۴ نخواهیم داشت.»
این نمایندهگان احزاب هشدار دادند، در صورتی که خواستهای آنها در انتخابات پیش رو در نظر گرفته نشود، انتخابات را تحریم کرده و روابطشان را با کمیسیون انتخابات به تعلیق در خواهند آورد.
اسدالله سعادتی، نمایندهی حزب وحدت اسلامی گفت: «وقتی یکی از سه شریک اصلی انتخابات یعنی احزاب همکاری نکند، واضح است که این پروسه با چالش روبهرو میشود. کمیسیون انتخابات مجبور است خواست احزاب را در نظر بگیرد.» سعادتی تأکید دارد، وقتی خواستهای مشروع و قانونی احزاب در نظر گرفته نشود، آنها در همکاریشان با کمیسیون انتخابات تجدید نظر خواهند کرد.
این خواست احزاب سیاسی در حالی مطرح میشود که روز شنبه، 25 حمل، روند ثبت نام رایدهندهگان به گونهي رسمی در مراکز ولایات آغاز شد. از سویی هم این نمایندهگان احزاب تأکید کردند که نباید بار دیگر زمان برگزاری انتخابات به تأخیر بیفتد.
میخواستیم پاسخ مسئولان کمیسیون انتخابات را در پیوند به این خواستهای احزاب داشته باشیم، اما تلاشهای ما در این زمینه بینتیجه بود.
کمیسیون انتخابات اعلام کرده که قرار است انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی در ۲۸ میزان امسال برگزار شود.